Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δώσει την εναρκτήρια ομιλία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, στις 20 Ιανουαρίου του 2017, είχε υποσχεθεί να βάλει τέλος στην «Aμερικανική αιματοχυσία», σε ένα σκοτεινό και δυσλειτουργικό κράτος, το οποίο δεσμεύθηκε να διορθώσει.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, ο Τραμπ, ο μοναδικός πρόεδρος στις ΗΠΑ για τον οποίο τέθηκε δύο φορές ζήτημα καθαίρεσης, αφήνει ως κληρονομιά μία Αμερική πολύ πιο διχασμένη, κάτι που διογκώνεται ακόμη περισσότερο από την οικονομική δυσπραγία που έφερε η πανδημία. Σίγουρα ο Τραμπ δεν είναι αυτός που δημιούργησε τις βαθιές διαφορές που χαρακτηρίζουν την Αμερική. Απλώς, χρησιμοποίησε κάποιες από αυτές για να στηρίξει τη δύναμή του, δίδοντας την υπόσχεση να φέρει νέα ζωή στις αγροτικές περιοχές και στη μεγάλη εργατική τάξη που ήταν παραμελημένη από το κατεστημένο της Ουάσιγκτον. Το καλύτερο πράγμα που έκανε ο Τραμπ ήταν να δώσει φωνή σε εκατομμύρια Αμερικανούς που έμεναν στο περιθώριο εδώ και δεκαετίες.
Άλλωστε, αυτό αποδεικνύεται από τα περίπου 74 εκατ. Αμερικανούς που τον ψήφισαν, εξασφαλίζοντας τις περισσότερες ψήφους από κάθε άλλον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο. Το ερώτημα είναι εάν το πέτυχε. Επανειλημμένως προσπάθησε να βάλει τέλος στο Obamacare που βοήθησε εκατομμύρια Αμερικανούς να αποκτήσουν ασφάλιση και υγειονομική περίθαλψη, ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα ζημίωσε τους Αμερικανούς αγρότες χωρίς να φέρει την απογείωση που είχε υποσχεθεί στη μεταποίηση και οι φορολογικές μειώσεις ευνόησαν εν τέλει τους πλουσίους.
Αντικατέστησε τις παραδοσιακές συντηρητικές αρχές της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τη δέσμευση σε διεθνείς συμμαχίες με μεγάλα ελλείμματα, ένα τεράστιο χρέος και με μία συνήθεια να ανακοινώνει σημαντικές αλλαγές πολιτικής μέσω του Twitter. Δεν διαχειρίστηκε αποτελεσματικά την κρίση της πανδημίας, υποβαθμίζοντας τον κίνδυνο και φθάνοντας το υγειονομικό σύστημα στα άκρα. Κατέστησε πιο χαλαρό το ρυθμιστικό πλαίσιο, στηρίζοντας μεν το επιχειρείν, αλλά επιτρέποντας υπερβολικά μεγάλη χαλαρότητα στις αυτοκινητοβιομηχανίες και στις εξορύξεις πετρελαίου.
Βεβαίως, υπάρχουν και θετικά σημεία, όπως το γεγονός ότι έβαλε την οικονομία στον δρόμο της πιο παρατεταμένης ανάπτυξης με την ανεργία να υποχωρεί σε ιστορικό χαμηλό, μέχρι να έρθει η πανδημία να ακυρώσει όλη αυτή την επιτυχία. Πέραν όμως των οικονομικών πολιτικών του, το μελανό σημείο που θα χαραχθεί στην ιστορία είναι το ρήγμα που δημιούργησε στη δημοκρατία, οξύνοντας τα μέγιστα την πόλωση της κοινωνίας. Οι δομές μίας κοινωνίας δεν αλλάζουν μόνο με το να δοθεί μεγαλύτερη φωνή σε κάποιες κοινωνικές τάξεις και με λαϊκιστικές τακτικές. Χρειάζεται κάτι πολύ βαθύτερο, που προϋποθέτει πραγματική δικαιοσύνη και ισότητα. Πόσο εύκολο όμως είναι αυτό στην πράξη σε μία τέτοια κοινωνία; Δύσκολο να είσαι πρόεδρος των ΗΠΑ!