Δημοσιεύουμε αποκλειστική συνέντευξη του ΓΓ ΠΑΣΥΔΥ κ. Στράτη Ματθαίου στο περιοδικό nomisma. Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2022;
Λόγω του μεγέθους της χώρας μας η κυπριακή οικονομία είναι μικρή και ευέλικτη, ταυτόχρονα όμως είναι και σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενη από το εξωτερικό και ευάλωτη σε κλυδωνισμούς. Θεωρώ, ωστόσο, ότι η πορεία της οικονομίας μας για το 2022 θα είναι θετική και πάνω από τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο.
Με τις τελευταίες Εκθέσεις των Οίκων Αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας επήλθαν θετικές διαφοροποιήσεις από τρεις Οίκους Αξιολόγησης σε σύγκριση με τις προηγούμενες αξιολογήσεις. Συγκεκριμένα, οι Οίκοι Standard & Poor’s και DBRS αναβάθμισαν την προοπτική της οικονομίας σε θετική από σταθερή, ενώ ο Οίκος Moody’s αναβάθμισε κατά μία βαθμίδα την πιστοληπτική ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας με σταθερή προοπτική. Στην αυτεπάγγελτη Έκθεσή του για την Κύπρο ο EIU (Economist Intelligence Unit) επίσης αναβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας από «ΒΒ» τον Ιούλιο του 2021 στη βαθμίδα «ΒΒΒ» τον Οκτώβριο του 2021 με σταθερή προοπτική.
Ενόψει, ωστόσο, της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας λόγω της πανδημίας υπάρχει ανάγκη συνέχισης των στοχευμένων μέτρων στήριξης. Αναντίλεκτα αυτό που έχει γίνει αντιληπτό είναι ότι τα στοχευμένα μέτρα που λήφθηκαν τα προηγούμενα χρόνια βοήθησαν στο να παραμείνει η οικονομία σε μια σταθερή πορεία. Επίσης, βοήθησαν τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά και τους εργαζόμενους.
Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα συναντήσει η Κύπρος στον οικονομικό τομέα τη νέα χρονιά;
Παρά τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος εξαιτίας της σημαντικής μείωσης των ΜΕΔ λόγω πωλήσεων και διαγραφών, οι Οίκοι Αξιολόγησης τονίζουν ότι ο τραπεζικός τομέας παραμείνει αδύναμος λόγω χαμηλής ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και του ποσοστού των ΜΕΔ. Πρόσθετα, ο τραπεζικός μας τομέας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μη επαρκή επικερδότητα, ενώ συνεχίζει να είναι μη φιλικός και αρκετά γραφειοκρατικός.
Πέραν τούτου, στην οικονομία μας τον τελευταίο καιρό έχουν παρατηρηθεί πληθωρικές πιέσεις και ο πληθωρισμός έχει υπερβεί το 4%. Τα αίτια του φαινομένου αυτού είναι κυρίως εισαγόμενα και ειδικότερα το αποτέλεσμα αυτό φαίνεται να προκύπτει ως απότοκο της πανδημίας.
Επιπλέον προς τα πιο πάνω, η κατάργηση του προγράμματος για τις πολιτογραφήσεις επηρέασε τον τομέα των κατασκευών, με όλες τις συνακόλουθες συνέπειες. Ενώ προηγουμένως η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας ήταν συνυφασμένη με την κουλτούρα του τόπου, πλέον παρατηρούμε στροφή του ντόπιου πληθυσμού και ειδικότερα των νέων προς τα διαμερίσματα, ως απόρροια των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν κυρίως τα νεαρά ζευγάρια.
Ποιες θεωρείτε τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η οικονομία για να εκσυγχρονίσουμε και να εμπλουτίσουμε το οικονομικό μοντέλο μας;
Η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης είναι ίσως η πιο βασική και αναγκαία μεταρρύθμιση που χρειάζεται ο τόπος. Η υπέρμετρη καθυστέρηση που παρατηρείται στην απονομή της δικαιοσύνης αποτελεί σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα για επενδύσεις από το εξωτερικό και ασφαλώς επηρεάζει δυσμενώς την ανάπτυξη.
Επιπρόσθετα, η ψηφιοποίηση και ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Υπηρεσίας με τη χρήση της τεχνολογίας για απλοποίηση διαδικασιών και καταπολέμηση της γραφειοκρατίας θα συμβάλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του τόπου.
Τέλος, εξίσου σημαντική στην πορεία μας προς τον εκσυγχρονισμό είναι και η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης και της δημόσιας υπηρεσίας, όπως επίσης και της φορολογικής μεταρρύθμισης, η οποία θα επιφέρει βελτίωση του εθνικού μας φορολογικού πλαισίου.
Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία τη νέα χρονιά για να επιτευχθούν οι στόχοι ανάπτυξης;
Το 80% του ΑΕΠ της χώρας μας προέρχεται από τις υπηρεσίες, Τουριστικές, Λογιστικές/Ελεγκτικές, Νομικές, κ.α. Τόσο οι προαναφερθείσες υπηρεσίες, όσο και άλλες που αφορούν ειδικότερα στη ναυτιλία, την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την ιατρική φροντίδα, τον ασφαλιστικό τομέα, έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Επίσης, η αναβάθμιση του κατασκευαστικού τομέα με την εισαγωγή ενός νέου, ελκυστικού και ταυτόχρονα νομικά συμβατού με την Ε.Ε. σχεδίου, πρέπει να είναι στις επιδιώξεις και τις προτεραιότητές μας. Ασφαλώς ένα νέο σχέδιο προσέλκυσης ξένων επενδύσεων πέραν του κατασκευαστικού τομέα πρέπει να στοχεύει και στην καινοτομία, την ψηλή τεχνολογία και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Αισιοδοξία δημιουργεί το γεγονός ότι έχουμε μια μοναδική ευκαιρία για σοβαρές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή η ευκαιρία πηγάζει μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο, πέραν από τις επενδύσεις δισεκατομμυρίων που συνεπάγεται, προϋποθέτει παράλληλα και σημαντικές μεταρρυθμιστικές τομές, με στόχο τον εκσυγχρονισμό, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ενίσχυση της διαφάνειας, της έρευνας και της καινοτομίας.
Επιπλέον, οφείλουμε να εναρμονιστούμε με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και οι αρμόδιοι φορείς να προωθήσουν στοχευμένα τη μετάβασή μας σε μια κυκλική πράσινη οικονομία και σε μια βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα.
