Ανδρέας Β. Παπαχαραλάμπους*
Είχα τη χαρά να παρευρεθώ την περασμένη Δευτέρα (4 Μαρτίου 2024) στο ΡΙΚ, όπου προβλήθηκε για πρώτη φορά το ντοκιμαντέρ «Sanna – Η γλώσσα μας». Ήταν μια εκδήλωση αρκούντως διαφωτιστική για να καταλάβουμε όλοι τη σημασία της Σάννα, της κυπριακής μαρωνίτικης, που αποτελεί κράμα (και συνεπώς διασώζει πλούτο) διαφορετικών γλωσσών.
Η Σάννα, που άνθιζε στο νησί μας για εκατοντάδες χρόνια, εξακολουθεί να ομιλείται μέχρι σήμερα στον Κορμακίτη. Πρόκειται για ένα σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, όχι μόνο διότι κουβαλά μια ιστορία αιώνων, αλλά και επειδή, λόγω της ιστορικής της πορείας, συνδέει την Κύπρο με τον ευρύτερο γεωγραφικό μας χώρο.
Το σημαντικό αυτό κληροδότημα κινδυνεύει να χαθεί, ιδίως μετά την εκδίωξη των φορέων του από τον Κορμακίτη εξαιτίας του γεγονότος ότι μέχρι προσφάτως διαδιδόταν μόνο προφορικά. Και αυτό είναι ενδεικτικό στοιχείο της σχέσης ανθρώπου-γλώσσας-τόπου, καθώς και της καταστροφής που προκάλεσε στο νησί μας η τουρκική εισβολή και η επακόλουθη εθνοκάθαρση του βόρειου τμήματος.
Για τη διάδοση και προστασία της Σάννα καταβάλλονται έντονες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια σε επίπεδο θεσμών και κοινωνίας. Ένας από τους πρωτεργάτες αυτής της προσπάθειας είναι ο αδελφικός φίλος, πρόμαχος των μαρωνίτικων υποθέσεων, Γιαννάκης Μούσας. Ο αντιπρόσωπος των Μαρωνιτών στο κοινοβούλιο ήταν παρών στη χθεσινή προβολή. Όσοι τον ακούσαμε μπορέσαμε να διακρίνουμε το πάθος του για την πολιτιστική κληρονομιά της εν λόγω κοινότητας, αλλά και την αγωνία του για τη διάσωση του ιδιαίτερου αυτού χαρακτήρα, που αποτελεί σημαντικό κομμάτι στο κυπριακό ψηφιδωτό. «Τη γλώσσα την μαθαίνεις μόνο από τη μυρωδιά», μας είπε ο Γιαννάκης Μούσας, εκφράζοντας με απλά λόγια τη σύνδεση του ανθρώπου με τον τόπο του. Εξήγησε, επίσης, ότι το ζήτημα διάσωσης της Σάννα δεν αφορά μόνο τους κατοίκους του Κορμακίτη, αλλά όλους τους Κυπρίους καθώς η γλώσσα αυτή αποτελεί κοινή μας κληρονομιά. Συγκλονισμένοι τον ακούσαμε, μάλιστα, να εξηγεί πως με αυτή τη γλώσσα θα ήθελε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια, σημάδι και αυτό της σημασίας της γλώσσας για την ίδια την υπόσταση των ανθρώπων.
Είμαστε δίπλα στους Μαρωνίτες, στον ωραίο αγώνα που δίνουν για επιβίωση της Σάννα και διαιώνιση του πολιτισμού μας στον τόπο που άκμασε. Όπως μας τον παρέδωσαν οι παππούδες και οι γονείς μας, έτσι να τον αφήσουμε και εμείς στα παιδιά μας. Κτήμα στους αιώνες!
*Δήμαρχος Στροβόλου
