Κωνσταντίνος Κωνσταντή*
Το 2024 θα είναι και αυτό μια ιδιαίτερη χρονιά. Σε ευρύτερο επίπεδο το τέλος μιας επίπονης πανδημίας και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε μια νέα εποχή ακριβού χρήματος / ενέργειας. Επίσης έχουμε εισέλθει σε μία εποχή που έχει αναδειχθεί η σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού ως αντίβαρο της αποδοτικότητας. Αν σε αυτό προστεθούν και οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης και οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης τότε γίνεται αντιληπτό πως το μέλλον έχει δυσκολίες και προκλήσεις…
Σε τοπικό επίπεδο τώρα. Παρόλες τις προκλήσεις η οικονομία μας έδειξε σημάδια ανθεκτικότητας. Τουλάχιστον, ως προς τους αριθμούς, το ρυθμό ανάπτυξης και τη δημιουργία πλούτου πάμε καλά…
Η κυρίαρχη λέξη και του 2024 είναι η ανισορροπία. Η ανάπτυξη και ο πλούτος που παράγεται δεν κατανέμεται δίκαια. Ουκ ολίγες φορές στοιχεία της ανάπτυξης είναι εις βάρος του περιβάλλοντος Δρούμε πυροσβεστικά σαν επιμηθείς. Η έγκαιρη πρόβλεψη και ο σχεδιασμός εξακολουθούν να απουσιάζουν…
Εάν θα επέλεγα τρεις θεματικές που ενδιαφέρουν την κοινωνία και είναι τα στοιχήματα στα οποία θα πρέπει να δοθεί προσοχή εντός τους 2024 θα ήταν τα εξής : Στεγαστική κρίση, Κόστος ενέργειας και κυκλοφοριακό. Το θέμα της προσιτής στέγης είναι πολυδιάστατο και δεν μπορεί να λυθεί, εάν δεν υπάρχει ένας ολοκληρωμένος ολιστικός σχεδιασμός, ο οποίος θα περιλαμβάνει και τη σύσταση αποτελεσματικού ενιαίου φορέα. Προφανώς ιδιωτικός τομέας είναι κλειδί σε αυτή τη δύσκολη εξίσωση. Η λύση δεν βρίσκεται μόνο στα κίνητρα, χρειάζονται και έξυπνα αντικίνητρα [π.χ η φορολόγηση μεγάλων εκτάσεων ώριμης αδρανούσας γης] για να βρεθεί η λύση σε ένα ούτως ή άλλως δύσκολο γρίφο. Να σημειώσω πως εάν δεν βρεθούν σύντομα λύσεις στο στεγαστικό τότε οι επιπτώσεις του θα εξαπλωθούν και σε άλλους τομείς. Όχι πως από μόνο του το δικαίωμα στη στέγη δεν είναι κορυφαίας σημασίας, αλλά η προσιτή στέγη είναι συνυφασμένη με την αγορά εργασίας. Εάν δεν υπάρχει προσιτή στέγη, τότε η αγορά εργασίας γίνεται πιο δύσκαμπτη και αυτό επηρεάζει το σύνολο της οικονομίας. Και η δυσκαμψία στην αγορά εργασίας δημιουργεί προβλήματα και στην αρμονική λειτουργία των πόλεων μας. Και η Λεμεσός έχει αρχίσει να το βιώνει αυτό.
Το κόστος της ενέργειας σχετίζεται με την οικονομική ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική συνοχή, την τεχνολογία και την απασχόληση. Το πρόβλημα των ψηλών τιμών ηλεκτρισμού και της ενεργειακής φτώχειας πρέπει να είναι εκ των κορυφαίων προτεραιοτήτων της Πολιτείας εντός του 2024. Η μείωση των τιμών ηλεκτρισμού προϋποθέτει μια αποδοτικότερη ΑΗΚ και να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις σε θέματα εκσυγχρονισμού του ηλεκτρικού δικτύου. Κύμα ενεργειακών ανακαινίσεων, οικιακά φωτοβολταικά στις στέγες για ιδιοκατανάλωση και ενεργειακές κοινότητες είναι και αυτά μέρος της λύσης.
Το κυκλοφοριακό πλέον έχει πλέον καταντήσει ως ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα στην Κύπρο αφού επηρεάζει την εθνική οικονομία, το περιβάλλον, την οδική ασφάλεια, την ψυχική υγεία και κατ’ επέκταση την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών. Η λύση προφανώς δεν βρίσκεται στην κατασκευή περισσότερων δρόμων. Η λύση βρίσκεται στην στοχοπροσηλωμένη προώθηση των μέσων μαζικής μεταφοράς και στην προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Η νέα προσέγγιση της δημιουργίας πόλεων των 15 λεπτών [ένα νέο μοντέλο αστικού σχεδιασμού] που προωθεί τη δημιουργία βασικών υποδομών (με έμφαση στους ανοικτούς δημόσιους χώρους) και υπηρεσιών σε επίπεδο γειτονίας, ώστε να είναι «αυτάρκης» είναι κάτι που επίσης μπορεί να βοηθήσει.
Άφησα τελευταίο ένα θέμα με πιο έντονη τεχνική πτυχή. Το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος αδειοδοτησης και ελέγχου της ανάπτυξης. Εκεί απαιτείται επανεστίαση έτσι ώστε να μετατεθεί η προσοχή από τον εξονυχιστικό και χρονοβόρο έλεγχο των αιτήσεων, στον έλεγχο του τι γίνεται στην πράξη, δηλαδή στο εργοτάξιο. Στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι η ψηφιοποίηση και περαιτέρω διείσδυση του e government ως μέσο για διαφάνεια, ταχύτητα, τυποποίηση, αποτελεσματικότητα και πιο έξυπνη αξιοποίηση των πεπερασμένων πόρων εις όφελος του κοινού καλού. Τέλος, η δομή, οργάνωση και λειτουργία των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης. Θέλουμε ορθά στελεχωμένους, φιλικούς προς το διοικούμενο, ταχείς και αποτελεσματικούς νέους Οργανισμούς, που να αξιοποιούν στο μέγιστο την τεχνολογία. Οργανισμούς με βέλτιστη εταιρική διακυβέρνηση, όπου η τεχνοκρατική άποψη θα έχει την βαρύτητα που της αναλογεί. Ο χρόνος τρέχει (η νομοθεσία μιλά για καλοκαίρι του 2024) και πρόκειται για δύσκολο εγχείρημα. Αλλά η βέλτιστη υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα στοίχημα που δεν μας παίρνει να χαθεί.
Καλύτερο 2024 σε όλους !
Ευχές για συνέχιση της αντικειμενικής ενημέρωσης από το nomisma
Η έκδοση NOMISMA είναι ίσως το πρώτο οικονομικό περιοδικό που κυκλοφόρησε στην Κύπρο και από το 1999 έχει ανελλιπή παρουσία στα δρώμενα του οικονομικού τύπου της Κύπρου. Και αυτό έχει τη σημασία του !
Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 25 χρόνων παρουσίας σας και της έκδοσης επετειακής έκδοσης, εύχομαι να συνεχίσετε την επιτυχημένη πορεία σας στο χώρο της έντυπης αλλά και ηλεκτρονικής ενημέρωσης, με την ίδια εγκυρότητα, αξιοπιστία και ζήλο…
Πάντοτε, και κυρίως σε κρίσιμες περιόδους, όπως αυτή που διανύουμε, απαιτείται από τα μέσα ενημέρωσης, και ειδικότερα τον Τύπο, να προσεγγίζουν τις εξελίξεις ασκώντας δημιουργική κριτική με υπευθυνότητα, αποφεύγοντας ακραίες οπτικές και παρέχοντας ολοκληρωμένη και αντικειμενική πληροφόρηση στους πολίτες.
Εύχομαι σε όλους τους συντελεστές της έκδοσης NOMISMA να συνεχίσουν να υπηρετούν με αντικειμενικότητα και εγκυρότητα το λειτούργημα τους και το αναγνωστικό τους κοινό.
*Πρόεδρος του ΕΤΕΚ
