Του Παύλου Λοΐζου*
Η «βιομηχανία» των ακινήτων είναι γνωστή για την αργή υιοθέτηση της τεχνολογίας. Παρά τις σημαντικές εξελίξεις στο PropTech — που αφορούν από αναλύσεις δεδομένων σε πραγματικό χρόνο έως αυτοματοποιημένα μοντέλα αποτίμησης (AVMs) — η υποδομή που υποστηρίζει μεγάλο μέρος του κλάδου παραμένει παρωχημένη. Σε μια πρόσφατη συζήτηση σε πάνελ PropTech, δύο ομιλητές ανέλυσαν αυτό το ζήτημα χρησιμοποιώντας διαφορετικές, αλλά συμπληρωματικές, μεταφορές. Ο πρώτος συνέκρινε τον κλάδο των ακινήτων με έναν παλιό υπολογιστή που λειτουργεί με απαρχαιωμένο λογισμικό, ενώ οι εταιρείες PropTech προχωρούν μπροστά αναπτύσσοντας λογισμικό αιχμής. Ο δεύτερος πρότεινε τη δημιουργία ενός μηχανισμού “sandbox” για την ενθάρρυνση του πειραματισμού και την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ νεοφυών επιχειρήσεων και μεγάλων ιδρυμάτων.
Αυτές οι απόψεις αναδεικνύουν δύο βασικά εμπόδια στην καινοτομία στην αγορά ακινήτων. Την απαρχαιωμένη υποδομή που επιβραδύνει την πρόοδο και την εγγενή αποστροφή των μεγαλύτερων παικτών του κλάδου από την ανάληψη του απαραίτητου ρίσκου. Και τα δύο πρέπει να αντιμετωπιστούν αν θέλουμε να αξιοποιήσουμε πλήρως τη δυναμική του PropTech.
Ο κλάδος ως παρωχημένο υλικό
Ένας από τους ομιλητές παρομοίασε την αγορά ακινήτων με έναν υπολογιστή Pentium που τρέχει Windows XP — ξεπερασμένο και ανίκανο να καλύψει τις σύγχρονες απαιτήσεις. Αντίθετα, οι εταιρείες PropTech προσφέρουν προηγμένο «λογισμικό» με τη μορφή τεχνητής νοημοσύνης, μηχανικής μάθησης και ανάλυσης δεδομένων. Ωστόσο, αυτό το νέο λογισμικό δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς την αναβάθμιση και του αντίστοιχου hardware.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την Κύπρο, όπου οι συναλλαγές ακινήτων εξακολουθούν να εξαρτώνται από γραφειοκρατικές, μη αυτοματοποιημένες διαδικασίες. Τα νομικά έγγραφα απαιτούν φυσικές σφραγίδες, οι εγκρίσεις καθυστερούν, και τα δεδομένα είναι διάσπαρτα σε διάφορα κυβερνητικά τμήματα. Οι εταιρείες PropTech, όπως η Ask Wire, έχουν τη δυνατότητα να απλοποιήσουν αυτές τις διαδικασίες μέσω αυτοματισμών, δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και ολοκληρωμένων πλατφόρμων, αλλά η υποδομή δεν είναι ακόμα έτοιμη να υποστηρίξει αυτές τις καινοτομίες.
Ακόμα και στην Ελλάδα, όπου η οικονομική ανάκαμψη έχει αυξήσει τις ξένες επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία, οι διαδικασίες παραμένουν παρωχημένες. Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης για εκσυγχρονισμό, πολλές συναλλαγές ακινήτων εξακολουθούν να απαιτούν μη αυτοματοποιημένη εργασία, κάτι που δημιουργεί εμπόδια στην υιοθέτηση της τεχνολογίας.
Η Ρουμανία παρουσιάζει παρόμοια προβλήματα. Παρά την ταχεία αστικοποίηση και την αναπτυσσόμενη οικονομία, ο τομέας των ακινήτων εμποδίζεται από αναποτελεσματικά συστήματα που δεν είναι έτοιμα να ενσωματώσουν τα προηγμένα εργαλεία του PropTech. Αυτό το χάσμα μεταξύ του τεχνολογικά εφικτού και αυτού που είναι έτοιμη να υιοθετήσει η αγορά είναι συχνό φαινόμενο σε πολλές χώρες κι όχι μόνο στις συγκεκριμένες.
Case study: Τα εργαλεία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο της Ask Wire
Η Ask Wire προσφέρει μια σειρά εργαλείων που βασίζονται σε δεδομένα και παρέχουν πληροφορίες αγοράς σε πραγματικό χρόνο, αυτοματοποιημένες αποτιμήσεις και αξιολογήσεις περιβαλλοντικών κινδύνων. Αυτά τα εργαλεία θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο αγοράζονται, πωλούνται και τυγχάνουν διαχείρισης τα ακίνητα. Παρά ταύτα, η προθυμία να υιοθετηθούν τέτοιες καινοτομίες περιορίζεται από την προσκόλληση του κλάδου στις παραδοσιακές μεθόδους.
Στην Κύπρο και την Ελλάδα, οι παράγοντες της αγοράς ακινήτων συχνά διστάζουν να βασιστούν στα αυτοματοποιημένα μοντέλα αποτίμησης (AVMs), παρά την ακρίβεια και την αποδοτικότητά τους. Πολλοί εξακολουθούν να προτιμούν τις μη αυτοματοποιημένες αποτιμήσεις, οι οποίες είναι χρονοβόρες και επιρρεπείς σε λάθη. Η ανάλυση δεδομένων θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις ξεπερασμένες διαδικασίες, προσφέροντας πιο γρήγορη και ακριβή πληροφόρηση. Ωστόσο, η εξάρτηση του κλάδου από παλιά συστήματα καθιστά την υιοθέτηση αυτών των εργαλείων αργή.
Η λύση του Sandbox: Ένας δρόμος για πρόοδο
Ο δεύτερος ομιλητής πρότεινε τη δημιουργία ενός “sandbox”, ενός ελεγχόμενου περιβάλλοντος όπου οι καινοτομίες PropTech μπορούν να δοκιμαστούν χωρίς τον κίνδυνο αποτυχίας. Ένα τέτοιο sandbox επιτρέπει τη συνεργασία μεταξύ νεοφυών επιχειρήσεων και μεγάλων ιδρυμάτων — κυβερνητικών ή εταιρικών — χωρίς τον φόβο μιας καταστροφικής αποτυχίας.
Αυτό το μοντέλο έχει ήδη αποδειχθεί επιτυχές σε άλλους κλάδους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Αρχή Χρηματοοικονομικής Συμπεριφοράς (FCA) εφαρμόζει ένα ρυθμιστικό sandbox για εταιρείες FinTech, το οποίο προωθεί την καινοτομία προστατεύοντας ταυτόχρονα καταναλωτές και μεγάλες χρηματοοικονομικές εταιρείες από περιττούς κινδύνους.
Μια παρόμοια προσέγγιση θα μπορούσε να λειτουργήσει εξίσου αποτελεσματικά και στον κλάδο του PropTech. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, ένα sandbox θα μπορούσε να επιτρέψει στις εταιρείες PropTech να δοκιμάσουν καινοτομίες όπως η ψηφιακή καταγραφή ιδιοκτησιών ή τα συστήματα επαλήθευσης μέσω blockchain. Στην Ελλάδα, το sandbox θα μπορούσε να επιταχύνει τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό των διαδικασιών ακινήτων, ενώ η Ρουμανία, με την ταχεία αστικοποίησή της και τον ισχυρό τεχνολογικό τομέα, θα μπορούσε να επωφεληθεί από τη δοκιμή λύσεων για την αστική ανάπτυξη και τη διαχείριση δεδομένων.
Η διστακτικότητα στην υιοθέτηση: Ρίσκο και παρωχημένα συστήματα
Γιατί υπάρχει τόση διστακτικότητα στην υιοθέτηση των λύσεων PropTech; Ένας από τους λόγους είναι η αποστροφή προς τον κίνδυνο. Οι μεγάλες εταιρείες και οι κυβερνητικοί φορείς διστάζουν να συνεργαστούν με νεοφυείς επιχειρήσεις λόγω του φόβου αποτυχίας. Το sandbox μειώνει αυτούς τους κινδύνους, επιτρέποντας σε νεοφυείς επιχειρήσεις να αποδείξουν την αξία τους και σε μεγάλα ιδρύματα να δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες χωρίς πλήρη δέσμευση.
Συμπέρασμα: Κύπρος, Ελλάδα και Ρουμανία ως ιδανικοί χώροι δοκιμής
Η Κύπρος, η Ελλάδα και η Ρουμανία παρουσιάζουν μοναδικές ευκαιρίες για καινοτομία PropTech. Η Κύπρος, με την υψηλή εξάρτησή της από την ακίνητη περιουσία και την αυξανόμενη τεχνολογική της ανάπτυξη, αποτελεί ιδανικό πεδίο για τη δοκιμή νέων τεχνολογιών. Η Ελλάδα, με την οικονομική της ανάκαμψη και την εισροή ξένων επενδύσεων, είναι έτοιμη για εκσυγχρονισμό, ενώ η Ρουμανία, με τη δυναμική της οικονομίας και την αστικοποίηση, μπορεί να πρωτοστατήσει στην υιοθέτηση PropTech, οδηγώντας τον κλάδο ακινήτων σε ένα πιο αποδοτικό και βασισμένο σε δεδομένα μέλλον.
*CEO Ask Wire
