Κώστας Μαυρίδης*
Η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας σε Ελλάδα και Κύπρο απορρίπτει την πολιτική κατευνασμού που η Αθήνα ακολουθεί εμμονικά για δεκαετίες σε μια πορεία ακατάσχετων παραχωρήσεων, σύροντας αναπόφευκτα και την αδύνατη Λευκωσία. Πρόσφατη απόδειξη της διάστασης ανάμεσα στην επικρατούσα ηγετική ελίτ και στην κοινωνία των πολιτών είναι η περίπτωση του Υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη. Ενώ εγκαταλείφθηκε ντε φάκτο η διεθνώς οριοθετημένη Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) μεταξύ Ελλάδας-Αιγύπτου νοτίως της Κάσου, ο ίδιος επέμενε στη συνέχεια να το διαψεύδει στα ΜΜΕ, λόγω ανάγκης να ευθυγραμμιστεί με την κοινωνία.
Το πιο πάνω συμβάν αφορούσε την πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου για ενεργειακή σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, κατά την οποία παρενέβη η Τουρκία βάσει του «Τουρκολιβυκού Μνημονίου» (2019), με το οποίο ενέταξε παράνομα μεγάλη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου στη δικαιοδοσία της. Σημειωτέον ότι το έργο πόντισης του καλωδίου είναι εγκριμένο για χρηματοδότηση με 750 περίπου εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, 650 άμεσα και 100 μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης. Επιπλέον, για την ΕΕ (Ευρωκοινοβούλιο και Ευρωπ. Συμβούλιο) το «Τουρκολιβυκό Μνημόνιο» είναι παράνομο, απαράδεκτο και νομικά άκυρο, αφού, μεταξύ άλλων, παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών της περιοχής, κυρίως Ελλάδας και Κύπρου. Δεδομένης αυτής της πολιτικής στήριξης της ΕΕ αλλά και της αναλλοίωτης επεκτατικής τουρκικής στάσης, το επόμενο βήμα θα έπρεπε να ήταν η σθεναρή αντίδραση της Αθήνας στο θαλάσσιο πεδίο με καταγγελία της Τουρκίας, για λήψη μέτρων από την ΕΕσε συνεργασία με τη Λευκωσία. Ωστόσο, το «Τουρκολιβυκό Μνημόνιο» του 2019 ακολούθησε η Διακήρυξη «Φιλίας» Ελλάδας-Τουρκίας και πρόσφατα προσκλήθηκε ο Τούρκος ΥΠΕΞ στο Συμβούλιο της ΕΕ, ο οποίος ζήτησε την αποσύνδεση της Κύπρου από τις ευρωτουρκικές σχέσεις και τη διεύρυνση του εμπορίου ΕΕ-Τουρκίας! Παρεμπιπτόντως, η στάση της Αθήνας έχει επικριθεί εντός Ελλάδας περισσότερο από πολιτικούς που πρόσκεινται στην κυβερνώσα παράταξη και πολλούς ανεξάρτητους, στους οποίους περιλαμβάνονται πέντε πανεπιστημιακοί καθηγητές. Ανάμεσα στους αμφισβητίες είναι και ο Χρ. Ροζάκης, γνωστός ως «προχωρημένος» θεωρητικός της σχολής των συνεχών υποχωρήσεων! Πάντως, είναι εξοργιστικό να συμμετέχει η Αθήνα με πολεμικό ναυτικό σε δύο επιχειρήσεις της ΕΕ («Ασπίδες» και «Ειρήνη») για επιβολή του Διεθνούς Δικαίου αλλά να εγκαταλείπει την δική της ΑΟΖ!
Στο γεωπολιτικό κενό Αθήνας και Λευκωσίας στην Αν. Μεσόγειο, ήρθε να προστεθεί και η συνάντηση του προέδρου της Αιγύπτου Σίσι με τον Ερντογάν, μετά από χρόνια παγιωμένης αντιπαλότητας. Η Αίγυπτος και η Κυπριακή Δημοκρατία έχουν συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ από το 2003, και είναι εκείνη η συμφωνία που εμπέδωσε τη διεθνή νομιμότητα ώστε η Λευκωσία να προχωρήσει στο ενεργειακό πρόγραμμά της, ενώ το 2020 προέκυψε η τμηματική συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο. Σε αυτή τη φάση, έστω με 20 χρόνια καθυστέρηση, το γεωπολιτικό κενό ανάμεσα Ελλάδας-Κύπρου επιβάλλεται να καλυφθεί με την οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσά τους, στη βάση της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ- S&D
