Του Μαρίνου Κυναιγείρου*
Το ενδιαφέρον από ξένους αγοραστές στήριξε τα τελευταία χρόνια την κυπριακή αγορά των ακινήτων. Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι μετά την πανδημία του κορωνοϊού το ενδιαφέρον ξένων αγοραστών έδωσε μεγάλη ώθηση στην αγορά και συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στην αναθέρμανσή της μετά το ισχυρό σοκ που είχε υποστεί.
Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία των συγκριτικών πωλήσεων ακινήτων, που επεξεργάζεται και παρουσιάζει σε τριμηνιαία βάση το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, το εννιάμηνο του 2023 οι πωλήσεις ακινήτων στην Κύπρο συνέχισαν να κινούνται ανοδικά. Η εικόνα όμως έχει αλλάξει σημαντικά τους τελευταίους μήνες καθώς η αγορά των ακινήτων σε όλες τις πόλεις και επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου έχει ρίξει ταχύτητα και διακρίνονται σημάδια στασιμότητας.
Πολλοί, ειδικοί και μη, υποστηρίζουν ότι η στασιμότητα στην αγορά οφείλεται στον πόλεμο που έχει ξεσπάσει στο γειτονικό Ισραήλ, επειδή έχει φρενάρει το ενδιαφέρον Ισραηλινών ακόμη και Λιβανέζων αγοραστών. Η εμπειρία μας στην κυπριακή αγορά των ακινήτων μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος στο Ισραήλ δεν είναι η κύρια αιτία της στασιμότητας, αλλά η εύκολη δικαιολογία.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι υπερβολικά υψηλές τιμές πώλησης ακινήτων έχουν ατονήσει το ενδιαφέρον τόσο των εγχώριων αγοραστών όσο και των ξένων. Ακόμη πιο θλιβερό είναι το γεγονός ότι το ενδιαφέρον των ξένων αγοραστών έχει μετατοπιστεί πέρα από την πράσινη γραμμή, στις κατεχόμενες περιοχές. Εκεί επενδύουν πλέον σε ακίνητα οι Ισραηλινοί και οι Λιβανέζοι ακόμη και εν καιρώ πολέμου. Μια ματιά στον τουρκοκυπριακό Τύπο είναι αρκετή για να διαπιστώσει οποιοσδήποτε του λόγου το αληθές. Πέραν από τους Ρώσους, οι οποίοι μετά την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία και τις κυρώσεις έχουν κατακλύσει την κατεχόμενη Κύπρο, τόσο Ισραηλινοί όσο και Λιβανέζοι επιλέγουν να αγοράσουν σπίτια στις τουρκοκρατούμενες περιοχές της πατρίδας μας. Πέραν από τις δημοσιεύματα στον τουρκοκυπριακό Τύπο, η δραστηριότητα «επαγγελματιών» του τομέα των ακινήτων στα κατεχόμενα είναι εμφανής και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου τρέχουν πληρωμένες διαφημιστικές καμπάνιες προσαρμοσμένες στη γλώσσα των αγορών του Ισραήλ και του Λιβάνου.
Εμείς που ζούμε και βιοποριζόμαστε από τον τομέα των ακινήτων στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουμε κατά την άποψή μας δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να συνεχίσουμε να σπρώχνουμε το πρόβλημα κάτω απ’ το χαλί και να βρίσκουμε δικαιολογίες για τη μείωση της ζήτησης. Η δεύτερη επιλογή είναι να παραδεχθούμε ότι το έχουμε παρακάνει με τις τιμές σε σημείο που διώχνουμε τους ξένους αγοραστές.
Απ’ εκεί και πέρα η χώρα έχει κυβέρνηση και μηχανισμούς για να πράξει ότι μπορεί ώστε να σταματήσει αυτή η ροή ξένων αγοραστών ακινήτων στα κατεχόμενα.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι σημαντικό να κατανοήσουν έγκαιρα ότι εάν κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί, αρνηθούν να αντικρίσουν την αλήθεια κατάματα και να εκλογικεύσουν τις τιμές πώλησης των ακινήτων τότε πολύ φοβάμαι ότι θα θρηνούμε επί ερειπίων για ακόμα μία φορά.
*MRICS, Πρόεδρος Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών
