Της Μαρίας Θεοφάνους*
Οι Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης CEN και CENELEC στηρίζουν διαχρονικά την Ενιαία Αγορά, με την τυποποίηση να αποτελεί κεντρικό μοχλό επιτυχίας της για περισσότερα από τριάντα χρόνια. Η νέα Στρατηγική για την Ενιαία Αγορά που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21 Μαΐου 2025, αναγνωρίζει με σαφήνεια, ότι τα πρότυπα αποτελούν θεμέλιο της Ενιαίας Αγοράς, προσφέροντας νομική ασφάλεια στις επιχειρήσεις, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα τους.
Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι CEN και CENELEC δεσμεύονται για έναν αναβαθμισμένο Ευρωπαϊκό Σύστημα Τυποποίησης, που επιταχύνει τη ψηφιακή μετάβαση και την ταχύτερη ανάπτυξη προτύπων. Παράλληλα, ενισχύουν τον ρόλο της Ευρώπης ως παγκόσμιου πρωταγωνιστή στην τυποποίηση, διασφαλίζοντας την ανθεκτικότητα και ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Επιτάχυνση της Ανάπτυξης Ευρωπαϊκών Προτύπων
Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Τυποποίησης αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα αξιόπιστο μηχανισμό δημιουργίας προτύπων υψηλής ποιότητας, λειτουργώντας με βάση τις αρχές της διαφάνειας, της συμμετοχής, της συναίνεσης και της καθολικής προσβασιμότητας.
Σήμερα, οι CEN και CENELEC αναθεωρούν τις διαδικασίες ανάπτυξης προτύπων, ενσωματώνοντας σύγχρονες λύσεις που επιταχύνουν την παραγωγή, χωρίς να υπονομεύεται η τεχνική αρτιότητα ή η ασφάλεια.
Σημαντικά παραδείγματα αποτελούν δύο έργα που υλοποιούνται σε συνεργασία με τους διεθνείς Οργανισμούς Τυποποίησης ISO και IEC. Το πρώτο έργο αφορά την ανάπτυξη της πλατφόρμας Online Standards Development (OSD), η οποία επιτρέπει στα τεχνικά σώματα να συντάσσουν και να επεξεργάζονται τα πρότυπα τους απευθείας μέσω διαδικτύου. Η πλατφόρμα προσφέρει δυναμική ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο, διαφάνεια στη διαδικασία και δυνατότητα πολλοί ειδικοί να συνεργάζονται ταυτόχρονα, χωρίς τον κίνδυνο απώλειας ή διπλοεπεξεργασίας των κειμένων.
Το δεύτερο, τα Machine Readable Standards (SMART), επικεντρώνεται στη δημιουργία προτύπων αναγνώσιμων από μηχανές, μειώνοντας το διαχειριστικό βάρος και επιτρέποντας στους εμπειρογνώμονες να επικεντρωθούν στο περιεχόμενο αντί της μορφοποίησης.
Ελεύθερη ανάγνωση των προτύπων με σεβασμό στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας
Η ελεύθερη ανάγνωση των εναρμονισμένων προτύπων αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα. Οι CEN και CENELEC αναγνωρίζουν τη σημασία ευρύτερης κατανόησης των προτύπων, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη διατήρησης της βιωσιμότητας του συστήματος μέσω της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων. Ως Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS), αναγνωρίζουμε το σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι Εθνικοί Οργανισμοί Τυποποίησης στη διάδοση, προώθηση και στήριξη της χρήσης των Ευρωπαϊκών προτύπων μέσω των εθνικών πλατφορμών τους. Η διατήρηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας είναι ουσιώδης, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους Οργανισμούς να επενδύουν σε καινοτόμες υπηρεσίες, να προσφέρουν προστιθέμενη αξία στους χρήστες και να διασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Τυποποίησης.
Συμμετοχικότητα και διεύρυνση εκπροσώπησης
Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Τυποποίησης στηρίζεται σε ένα δίκτυο άνω των 200.000 εμπειρογνωμόνων από βιομηχανία, ΜΜΕ, δημόσιες αρχές, πανεπιστήμια και την κοινωνία των πολιτών από όλη την Ευρώπη. Η πολυφωνική συμμετοχή μέσω Εθνικών φορέων ενισχύει την νομιμοποίηση και την τεχνική ποιότητα των προτύπων.
Για την ενίσχυση της συμμετοχής, ιδιαίτερα από ΜΜΕ, κοινωνικούς φορείς και τον Ακαδημαϊκό χώρο, οι CEN και CENELEC υποστηρίζουν ενεργά τη Δέσμευση για Εκπαίδευση στην Τυποποίηση (High-Level Forum Pledge on Education for Standardization), συμμετέχοντας και σε έργα όπως το Edu4Standards στο πλαίσιο του Horizon Europe, για την ενσωμάτωση της τυποποίησης στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Ο CYS ενθαρρύνει τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και ενδιαφερόμενων φορέων από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και από την Ακαδημαϊκή κοινότητα, στο έργο της τυποποίησης. Μέσα από ειδικά σχεδιασμένους μηχανισμούς, δίνει τη δυνατότητα στους εμπειρογνόμωνες να ενημερώνονται για τις εξελίξεις στα θέματα που τους αφορούν, να συμμετέχουν σε τεχνικές επιτροπές και να συμβάλλουν ενεργά στη διαμόρφωση προτύπων σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες συμμετοχής, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Οργανισμού www.cys.org.cy, να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά στο 22 411 411 ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλ. διεύθυνση: [email protected]
Η Ευρώπη καλείται να πρωτοστατήσει στην τεχνολογική καινοτομία, και η τυποποίηση αποτελεί το αξιόπιστο εργαλείο για τη στήριξη αυτής της μετάβασης με διαφάνεια, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Η επικείμενη αναθεώρηση του Κανονισμού 1025/2012 –του βασικού νομικού πλαισίου στον τομέα της Ευρωπαϊκής Τυποποίησης– αποτελεί μια ευκαιρία για την επανατοποθέτηση της Στρατηγικής της Τυποποίησης της Ε.Ε. προς ένα πιο ανθεκτικό, ανταγωνιστικό και βιώσιμο μέλλον.
Πηγή: www.cencenelec.eu
* Η Μαρία Θεοφάνους εργάζεται ως Βοηθός Λειτουργός Ενημερωτικών και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).