*Γενικός Γραμματέας ΣΕΚ
Άρθρο του ΓΓ της ΣΕΚ κ. Ανδρέα Μάτσα στην επετειακή έκδοση για τα 25 χρόνια ζωής του οικονομικού περιοδικού nomisma
Η Κυπριακή Δημοκρατία, καταγράφει ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τα πλείστα κράτη μέλη, στο επίπεδο της τριμερούς συνεργασίας και του κοινωνικού διαλόγου. Οι κοινωνικοί εταίροι, αξιοποιώντας το Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα και τη Συμβουλευτική Οικονομική Επιτροπή, συνδράμουν στην ομαλή διαχείριση των θεμάτων που διασυνδέονται με την αγορά εργασίας και την ευρύτερη κοινωνικοοικονομική πολιτική.
Το επίπεδο συνεργασίας ανάμεσα στους εταίρους και κατά το 2024, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις θετικές προοπτικές ανάπτυξης που προδιαγράφονται στην οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα, στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς.
Παράλληλα, σημαντικό σημείο αναφοράς εντός του 2024, αποτελούν οι επερχόμενες εκλογές της μεταρρυθμισμένης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του Ευρωκοινοβουλίου, σε συνάρτηση με την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος προς τους θεσμούς και το επίπεδο δημοκρατίας, διαφάνειας και αξιοκρατίας, ως μοχλοί κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης.
Σημειώνεται επίσης πως, η αγορά εργασίας αλλάζει με έντονους ρυθμούς, επηρεάζοντας άμεσα τις προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη, μέσα και από τις επιδράσεις που διασυνδέονται με την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Η μετάβαση θα πρέπει να είναι ομαλή, διασυνδέοντας το σύστημα εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και ενισχύοντας την τεχνολογική και γνωσιολογική επάρκεια των εργαζομένων στα νέα δεδομένα, μέσα από προγράμματα κατάρτισης και ενίσχυσης των απαιτούμενων δεξιοτήτων.
Η επαρκής διαχείριση αυτών των παραμέτρων μπορεί να επιφέρει μια ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη που θα οδηγήσει στην κοινωνική συνοχή, δημιουργώντας συνθήκες αξιοπρεπούς και ποιοτικής απασχόλησης.
Αναντίλεκτα, η εργατική ειρήνη αποτελεί βασική συνιστώσα ανάπτυξης και ευημερίας, στη βάση της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της επένδυσης, αξιοποίησης και επιβράβευσης του ανθρώπινου κεφαλαίου. Η δυνατότητα ομαλής ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων, κυρίως των δύο μεγάλων κλαδικών συμβάσεων στην οικοδομική και ξενοδοχειακή βιομηχανία, θα καταδείξει το επίπεδο σεβασμού προς τους εργαζόμενους.
Στο ίδιο πλαίσιο προσέγγισης, βρίσκεται και η ανάγκη καθορισμού της Στρατηγικής επέκτασης της εφαρμογής του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων. Αυτή η εξέλιξη θα δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες εργασίας, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και στήριξη της πραγματικής οικονομίας, αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, με θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της οικονομίας. Αυτή η προοπτική, δημιουργεί μεγαλύτερη δυναμική και στη συνολική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, σε συνάρτηση με τον δεύτερο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών και το συμβατικό δικαίωμα στα Ταμεία Προνοίας. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναμένεται να οδηγήσει σε ένα νέο και πιο κοινωνικά υποστηρικτικό συνταξιοδοτικό σύστημα, οριοθετώντας τα ελάχιστα επίπεδα συνταξιοδοτικών παροχών, σαφώς πάνω από το όριο της φτώχειας και δημιουργώντας δυνατότητες διευθέτησης της αναλογιστικής αναπροσαρμογής (12%).
Οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία, στα νοικοκυριά και στην επιχειρηματικότητα, σε συνάρτηση και με τις συνεχείς αυξήσεις των δανειστικών επιτοκίων, η ανάγκη για ενεργειακή διαχείριση και αυτονομία, όπως και ο σχεδιασμός μεταρρυθμιστικών πολιτικών αναχαίτισης της ακρίβειας και δημιουργίας συνθηκών κοινωνικής συνοχής, επιβάλλουν την προώθηση της δημοσιονομικά ουδέτερης πράσινης φορολογικής μεταρρύθμισης. Η ανάγκη διαχείρισης των κλιματικών αλλαγών, προστασίας του περιβάλλοντος, προώθησης της κυκλικής οικονομίας, η ενεργειακή κρίση και οι δεσμεύσεις που έχουν ληφθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, απαιτούν τη λήψη συνολικών και συγκροτημένων μέτρων.
Η διασύνδεση του φορολογικού συστήματος με τη σύνθεση και το ηλικιακό προφίλ της οικογένειας (ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα), η παραχώρηση περαιτέρω κινήτρων και στόχευσης για την ενεργειακή μετάβαση, η φορολόγηση της ρύπανσης και η παραχώρηση αντισταθμιστικού οφέλους στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις, αποτελούν μόνο μέρος μιας συνολικής και συγκροτημένης πολιτικής.
Η πορεία της οικονομίας, διασυνδέεται σαφώς και με την πορεία ανάπτυξης των επιχειρήσεων. Η κάλυψη των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό, θα πρέπει να είναι απότοκο μιας ορθολογικής διαδικασίας, αφού εξαντληθούν όλα τα περιθώρια απασχόλησης ντόπιων και κοινοτικών εργαζομένων και, καταγράφοντας τις πραγματικές ανάγκες ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας και επιχείρηση.
Ως εκ τούτου, επιβάλλεται η αναθεώρηση της Στρατηγικής Απασχόλησης Εργαζομένων από Τρίτες Χώρες, επαναφέροντας τις Τεχνικές Επιτροπές στη διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων, διασυνδέοντας την παραχώρηση αδειών με την εφαρμογή συλλογικών συμβάσεων και βέβαια στο πλαίσιο της γενικότερης μεταναστευτικής πολιτικής.
Η επίδραση των εξωγενών προκλήσεων, κυρίως σε σχέση με τις έντονες πληθωριστικές τάσεις και τις γεωπολιτικές αλλαγές, στην οικονομία, στην ενεργειακή πολιτική, στον τουρισμό, στις επενδύσεις, στην πράσινη μετάβαση και στη γαλάζια οικονομία, θα καθορίσει τη δυνατότητα διαχείρισης των προκλήσεων και μετουσίωσής τους σε προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Οι επιδόσεις που κατέγραψε η Κυπριακή οικονομία το προηγούμενο διάστημα και οι προβλέψεις, παρά την επιβράδυνση, προδιαγράφουν συνέχιση του θετικού ρυθμού ανάπτυξης, σε συνάρτηση με τη δημοσιονομική επάρκεια και την αξιοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και προδιαθέτουν δυνατότητες ομαλής πορείας και ανάπτυξης εντός του 2024.
Συγχαρητήρια στο nomisma για τη συνετή και σοβαρή ενημέρωση
Σε ένα κράτος που προσπαθεί να δημιουργήσει τις ικανές και αναγκαίες συνθήκες για περαιτέρω ανάπτυξη στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, σε μια εξισορροπημένη συνύπαρξη ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή, εκδόσεις όπως αυτή του Νομίσματος είναι πέραν από επιβεβλημένες.
Η εγκυρότητα της τεκμηριωμένης παρέμβασης και ο πλουραλισμός ανάμεσα στις απόψεις που αναπτύσσονται, αποτελούν σημείο αναφοράς και παραπομπής σε όλα τα ζητήματα που διασυνδέονται με την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη.
Εκ μέρους της ΣΕΚ και της 80χρονης πορείας της στα εργασιακά, κοινωνικά και εθνικά δρώμενα του τόπου, εκφράζω τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια μας για τα 25 χρόνια σοβαρής, συνετής και τεκμηριωμένης εκδοτικής δραστηριοποίησης.
Μια πορεία που έχει σίγουρα αφήσει το σημαντικό αποτύπωμά της, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη δημοκρατία, τη διαφάνεια και τη δημοσιογραφική ηθική και ανεξαρτησία.
Καλή συνέχεια, μετατρέποντας τις προκλήσεις σε καινοτόμες προοπτικές, μέσα από μια πορεία που αποτελεί σημείο αναφοράς, παραπομπής και αντικείμενο παραδειγματισμού, πετυχαίνοντας όπως το «Νόμισμα» διατηρεί τη σταθερή του αξία και το επίπεδο εκτίμησης μέσα στην επαγγελματική και τεχνοκρατική κοινότητα και κοινωνία γενικότερα.
Ανδρέας Φ. Μάτσας*
