Της Άννας Διονυσίου*
Ο τομέας του Δομημένου Περιβάλλοντος αντιμετωπίζει το τελευταίο διάστημα σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά τη διασφάλιση της συμμόρφωσης σε ζητήματα ασφάλειας και υγείας καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός έργου. Τα θέματα ασφάλειας και υγείας στο δομημένο περιβάλλον μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στους εργαζομένους τόσο κατά το στάδιο της κατασκευής του έργου όσο και μετέπειτα, κατά το στάδιο της λειτουργίας του αλλά κυρίως επηρεάζει τους χρήστες μιας υποδομής και αυτό δύναται να έχει ως αντίκτυπο, μειωμένη ποιότητα ζωής.
Το νέο πρότυπο CYS EN ISO 19650-6:2025 Organization and Digitization of Information about buildings and civil engineering works, including building information modelling (BIM) — Information management using building information modelling Part 6: Health and Safety Information, παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες επικεντρώνονται στην οργάνωση και ψηφιοποίηση των πληροφοριών σε θέματα Ασφάλειας και Υγείας σε οικοδομικά έργα και άλλα έργα πολιτικής μηχανικής κατά το στάδιο της κατασκευής ενός έργου αλλά και ολοκλήρου του κύκλου ζωής ενός έργου. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι το εν λόγω πρότυπο δύναται να χρησιμοποιηθεί αυτόνομα και σε έργα που δεν χρησιμοποιούν επί του παρόντος BIM, καθώς δίνει έμφαση στη συλλογική ανταλλαγή δομημένων πληροφοριών ασφάλειας και υγείας σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη του έργου.
Με τον καθορισμό του τρόπου διαχείρισης και ανταλλαγής των πληροφοριών, το εν λόγω πρότυπο προσφέρει μια ευκαιρία για την ενίσχυση της ασφάλειας των εργαζομένων, τη μείωση του κόστους και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των έργων, με λιγότερα αρνητικά συμβάντα.
Ο βασικός στόχος του CYS EN ISO 19650-6:2025 είναι να παρέχει ένα ισχυρό πλαίσιο για τον εντοπισμό, την καταγραφή, τη χρήση και την ανταλλαγή πληροφοριών Ασφάλειας και Υγείας ψηφιακά και συλλογικά καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του έργου. Το πλαίσιο περιλαμβάνει την ταξινόμηση, την ανταλλαγή και την παράδοση των πληροφοριών διασφαλίζοντας ότι καταλήγουν στα ενδιαφερόμενα μέρη με σαφή τρόπο.
Το πρότυπο προδιαγραφεί τη μεθοδολογία με την οποία οι πληροφορίες ασφάλειας και υγείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σκοπό τη δημιουργία ασφαλέστερων υποδομών για τους εργαζομένους και τους τελικούς χρήστες, τον εντοπισμό και τη διαχείριση των κινδύνων και τη βελτίωση των επιδόσεων των έργων σε θέματα Ασφάλειας και Υγείας.
Διασφαλίζοντας ότι οι κίνδυνοι εντοπίζονται έγκαιρα και ενσωματώνονται στον σχεδιασμό του έργου μέσω των εργαλείων BIM, το CYS EN ISO 19650-6 βελτιώνει την προβολή και την επικοινωνία των κινδύνων σε όλα τα στάδια ετοιμασίας του έργου.
Η εφαρμογή του προτύπου και η ενσωμάτωση προνοιών Ασφάλειας και Υγείας από τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού, συμβάλλει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου περιβάλλοντος για όλους τους ενδιαφερόμενους και εμπλεκόμενους φορείς. Επιπρόσθετα, ο εντοπισμός και η διαχείριση των κινδύνων συμβάλλει στη μείωση εμφάνισης κινδύνων όπου παράλληλα επιτυγχάνεται σαφής και έγκαιρη επικοινωνία των πληροφοριών.
Καθώς ο κατασκευαστικός κλάδος υιοθετεί όλο και περισσότερο ψηφιακά εργαλεία και καλές πρακτικές, το πρότυπο αξιοποιεί το Μοντέλο Δομικών Πληροφοριών (ΒΙΜ) και μέσω της ψηφιακής μοντελοποίησης του Δομημένου Περιβάλλοντος, προσφέρεται μια ολοκληρωμένη εικόνα όσον αφορά τη διαχείριση σε θέματα ασφάλειας και υγείας. Συγκεκριμένα, το πρότυπο CYS EN ISO 19650-6 αποτελεί μέρος της ευρύτερης σειράς EN ISO 19650, η οποία θέτει το διεθνές πλαίσιο για τη διαχείριση πληροφοριών στον κατασκευαστικό κλάδο χρησιμοποιώντας BIM. Το Μέρος 6 εστιάζει ειδικά στις πληροφορίες για την υγεία και την ασφάλεια, παρέχοντας σύνδεση μεταξύ των παραδοσιακών εργαλείων διαχείρισης κινδύνου και των νέων ψηφιακών διαδικασιών που ενεργοποιούνται από την BIM. Με την ενσωμάτωση των πληροφοριών Ασφάλειας και Υγείας στο μοντέλο BIM, τα έργα μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της ψηφιακής μοντελοποίησης, βελτιώνοντας την ορατότητα και τον έλεγχο των κινδύνων.
Η σειρά προτύπων EN ISO 19650, περιλαμβάνει επιπρόσθετα και τα πιο κάτω πρότυπα:
- CYS EN ISO 19650-1: Concepts and principles of information management
- CYS EN ISO 19650-2: Delivery phase of assets
- CYS EN ISO 19650-3: Operational phase of assets
- CYS EN ISO 19650-4: Information exchange
- CYS EN ISO 19650-5: Security-minded information management
Η υιοθέτηση, εφαρμογή και προώθηση Ευρωπαϊκών και Διεθνών προτύπων στην Κύπρο, πραγματοποιείται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο εθνικός φορέας για την Τυποποίηση στην Κύπρο. Oι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μελετήσουν ή και να προμηθευτούν τα πρότυπα από το Κέντρο Πληροφόρησης & Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ) του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης.
*Λειτουργός Τυποποίησης στον CYS
