Του Μωυσή Λίτση
Τελικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν πήρε το όπλο του και από χθες το πρωί η Ρωσία επιχειρεί στην Ουκρανία, με άγνωστο το πού θα οδηγήσει η κλιμάκωση αυτή. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πρωτίστως ήττα για την Ευρώπη, που ζει ξανά στην ευρύτερη γειτονιά της τον ζόφο και τις άμεσες επιπτώσεις της σύγκρουσης αυτής (βλέπε καλπασμός τιμών αερίου-πετρελαίου). Ο πόλεμος διεξάγεται σε μία φορτισμένη ιστορικά περιοχή, η οποία δεινοπάθησε ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς στην ήπειρο που αιματοκύλησαν στον προηγούμενο αιώνα δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, ξανά τα όπλα να δίνουν λύση…
Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες, αντί να επιχειρήσουν μια προσπάθεια διπλωματικής εκτόνωσης της κρίσης, φάνηκαν να υπερθεματίζουν σε ρητορική απειλών…
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι επίσης ήττα για τον ΟΗΕ, τον οργανισμό που γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υποτίθεται για να αποσοβεί κρίσεις και πολέμους. Παρά την ανεπάρκειά του και την εξάρτησή του από το ισοζύγιο ισχύος, παρέμενε μέχρι μερικές δεκαετίες πριν σημείο αναφοράς.
Οι ειρηνευτικές δυνάμεις των κυανόκρανων λειτούργησαν επί δεκαετίες -παρά τα όποια μειονεκτήματα και τα κατά καιρούς σκάνδαλα για τη συμπεριφορά των μελών τους σε εστίες σύγκρουσης- αποτρεπτικά για την περαιτέρω επιδείνωση υπαρχουσών κρίσεων και συρράξεων.
Στην παρούσα κρίση, που υποβόσκει από το 2014, δεν ακούστηκε ποτέ ούτε ως πρόταση η παρουσία ειρηνευτικών δυνάμεων, π.χ. στην ανατολική Ουκρανία, που θα λειτουργούσε πιθανότατα αποτρεπτικά για την επιδείνωση της κατάστασης.
Ο ΟΗΕ φαντάζει ανύπαρκτος εδώ και χρόνια, πέρα από τις δραματικές προειδοποιήσεις των γενικών γραμματέων του για το κακό που… έρχεται.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι επίσης ήττα για το αντιπολεμικό-φιλειρηνικό κίνημα. Τη δεκαετία του ,60 ο φόβος ενός πυρηνικού πολέμου έβγαζε ανθρώπους στους δρόμους. Το 2003 εκατομμύρια άνθρωποι, παραμονές της αμερικανοβρετανικής εισβολής στο Ιράκ, κατέκλυσαν τις μεγαλουπόλεις του κόσμου, με βασικό σύνθημα «όχι αίμα για το πετρέλαιο». Με το αέριο και τους αγωγούς του, προφανές «χρυσόμαλλο δέρας» του αυξημένου ανταγωνισμού Δύσης-Ρωσίας, δυστυχώς καμία διαδήλωση και κανένα ευφυές σύνθημα δεν έχει ακουστεί…
Φυσικά, θα απαντούσε κάποιος κυνικά πως τα εκατομμύρια των διαδηλωτών δεν σταμάτησαν τον πόλεμο. Άφησαν ωστόσο πολύτιμη παρακαταθήκη σε όσα ακολούθησαν.
Μα πάνω από όλα ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ήττα για την ανθρωπότητα, με τη νέα βαρβαρότητα που αυτός φέρνει.