Ο ΘΧΣ είναι ένα σημαντικό βήμα για την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, όμως θα κριθεί στην πράξη, όταν αρχίσει η εφαρμογή του επί του πεδίου, με την ανάπτυξη των προβλεπόμενων δραστηριοτήτων στις περιοχές όπου η Ελλάδα έχει ήδη θεμελιωμένα δικαιώματα ή διεκδικεί άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, τα οποία όμως αμφισβητεί ευθέως η Τουρκία.
Η κυβέρνηση, μετά από μεγάλες καθυστερήσεις που οδήγησαν και στην καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αποφάσισε τελικά να προχωρήσει στην έγκριση του ΘΧΣ καθώς, πέραν της προθεσμίας της 27ης Απριλίου που είχε θέσει το Δικαστήριο, υπήρχε ο σοβαρός κίνδυνος, μετά την αναβολή των εργασιών για την πόντιση του καλωδίου Κύπρου – Κρήτης, να διαμορφωθεί η εντύπωση ότι η Ελλάδα υπό τον φόβο της Τουρκίας αποφεύγει να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα, ακόμη και να αποτυπώσει τις θέσεις της σχετικά με το εύρος των θαλάσσιων ζωνών της.
Σημαντική κίνηση
Η απόφαση όμως που πήρε η κυβέρνηση θα αδικηθεί αν θεωρηθεί ότι είχε κυρίως επικοινωνιακό χαρακτήρα προκειμένου να διασκεδαστεί η ανησυχία που είχε προκαλέσει το θέμα της αναβολής των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου. Πρόκειται για ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την προώθηση και άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, καθώς για πρώτη φορά καταγράφονται σε δημόσιο επίσημο έγγραφο οι απώτατες ελληνικές διεκδικήσεις επί θαλάσσιων ζωνών βάσει του Δικαίου της Θάλασσας, ενώ το έγγραφο αυτό, μαζί με τον χάρτη, αποκτά και ευρωπαϊκή σφραγίδα.
Είναι προφανές -και η κυβέρνηση το διευκρινίζει από την πρώτη στιγμή- ότι με τον ΘΧΣ δεν ανακηρύσσεται ΑΟΖ, ούτε παραχωρούνται κυριαρχία ή κυριαρχικά δικαιώματα στην Ελλάδα. Αποτυπώνονται όμως οι υπάρχουσες θαλάσσιες ζώνες (ΑΟΖ βάσει των συμφωνιών με Ιταλία και Αίγυπτο), τα χωρικά ύδατα των 6 ν.μ., με την επιφύλαξη επέκτασής τους έως τα 12 ν.μ., όπως προβλέπει το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά και όλη η δυνητική ΑΟΖ που προβλέπει ο Ν. 4001/2011.
Βάσει του νόμου αυτού, εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία οριοθέτησης με όμορες ή αντικείμενες χώρες, τότε η Ελλάδα θεωρεί εξωτερικό όριο της ΑΟΖ της τη μέση γραμμή με τον τρόπο που η ίδια υπολογίζει και μετρά. Με βάση τον νόμο αυτό, εξάλλου, η Ελλάδα έχει καθορίσει τα οικόπεδα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, τα οποία μάλιστα έχει παραχωρήσει σε ξένες εταιρείες για έρευνες υδρογονανθράκων.
Ερωτήματα πάντως προκαλεί το γεγονός ότι στον χάρτη δεν αποτυπώνεται και το δυνητικό εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων έως τα 12 ν.μ., όπως είχε αποτυπωθεί στον ανεπίσημο χάρτη εργασίας που είχε δημοσιοποιήσει η Κομισιόν προκαλώντας τις εντονότατες αντιδράσεις της Τουρκίας.
Επειδή για την Τουρκία το θέμα της αποτροπής της Ελλάδας από την επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ν.μ. βρίσκεται στον πυρήνα των διεκδικήσεών της, η αποτύπωση στον χάρτη των σημερινών χωρικών υδάτων των 6 ν.μ. πιθανότατα λειτούργησε κατευναστικά για τη γείτονα.
