Η Ελλάδα και άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης βρίσκονται στην πιθανή τροχιά εξαρτήματος κινεζικού πυραύλου που πέφτει ανεξέλεγκτα στη Γη το μεσημέρι της Παρασκευής. Πάντως η πιθανότητα συντριβής σε κατοικημένη περιοχή είναι αστρονομικά μικρή.
Η Κίνα δέχεται επικρίσεις για την ανεξέλεγκτη πτώση του διαστημικού σκουπιδιού, κάτι που συμβαίνει για τρίτη φορά, διαβεβαιώνει ωστόσο ότι το πρώτο στάδιο του πυραύλου Long March 5, με τον οποίο εκτοξεύτηκε αυτή την εβδομάδα το τελευταίο τμήμα του κινεζικού διαστημικού σταθμού, έχει σχεδιαστεί ειδικά ώστε να διαλύεται φλεγόμενο στην ατμόσφαιρα.
Υπενθυμίζει δε ότι στο έδαφος πέφτουν κατά καιρούς εξαρτήματα αμερικανικών πυραύλων, όπως συνέβη με κομμάτια πυραύλου της SpaceX που βρέθηκαν πρόσφατα στην Αυστραλία.
Διαβάστε επίσης: Οι κάτοικοι τρέχουν να κρυφτούν στις διαστημικές εκτοξεύσεις της Κίνας
Το αντικείμενο καταγράφηκε με επίγειο ραντάρ καθώς περιστρεφόταν σε μεγάλο ύψος στις 31 Οκτωβρίου (EUSST)
Η περίπτωση της Κίνας είναι διαφορετική επειδή πρόκειται για αντικείμενο 23 τόνων που κανονικά θα έπρεπε να οδηγηθεί σε προκαθορισμένη περιοχή του ωκεανού, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου που παρακολούθησαν οι New York Times ο Τεντ Μιούελχαουπτ, σύμβουλος της Aerospace Corporation, μη κερδοσκοπικού οργανισμού που χρηματοδοτείται από την αμερικανική κυβέρνηση για έρευνα και ανάλυση.
Σύμφωνα με την εκτίμηση της Aerospace Corporation, το χρονικό παράθυρο της συντριβής υπολογίζεται στις 13.20 ώρα Ελλάδας την Παρασκευή συν ή πλην 3 ώρες.
Η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα βρίσκονται πάνω στη γραμμή που σημειώνει το όριο της αβεβαιότητας για την πορεία του αντικειμένου.
Η Ισπανία έκλεισε τμήμα του εναέριου χώρου της για μία ώρα, μέχρι τις 11.30 ώρα Ελλάδας, βάσει της εκτίμησης της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Διαστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUSST), η οποία υπολόγιζε την ώρα συντριβής για νωρίτερα, στις 10.50 ώρα Ελλάδας συν ή πλην 31 λεπτά.
Η ακριβής στιγμή της πτώσης πιθανότατα θα επιβεβαιωθεί αρκετή ώρα μετά το συμβάν.
Το αντικείμενο που πέφτει είναι το κεντρικό, μεγάλο τμήμα του πυραύλου Long March-5B Y4 που εκτοξεύτηκε την Δευτέρα (Reuters)
Διαμάχη
Λίγες ώρες πριν από την επανείσοδο του πυραύλου στην ατμόσφαιρα, η κινεζική Υπηρεσία Επανδρωμένων Διαστημικών Αποστολών εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ενημέρωνε για τα χαρακτηριστικά της φθίνουσας τροχιάς, όπως το απόγειο και το περίγειο, η μέγιστη και η ελάχιστη απόσταση από τη Γη.
Το πρωί της Παρασκευής, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών αρνήθηκε ότι η Κίνα επιδεικνύει ανευθυνότητα στη διαχείριση των διαστημικών επιχειρήσεών της υποστηρίζοντας ότι «ο πύραυλος είναι σχεδιασμένος με ειδική τεχνολογία. Τα περισσότερα εξαρτήματα θα καούν κατά τη διαδικασία επανεισόδου, και η πιθανότητα πρόκλησης βλάβης σε αεροπορικές δραστηριότητες ή στο έδαφος είναι εξαιρετικά μικρή».
Επέμεινε δε ότι «η Κίνα ανέκαθεν διεξάγει τις δραστηριότητές της για την ειρηνική χρήση του Διαστήματος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή πρακτική».
»Η επανείσοδος του τελευταίου σταδίου ενός πυραύλου αποτελεί διεθνή πρακτική».
Διαφορετική γνώμη είχε πάντως ο Τεντ Μιούελχαουπτ, ο αναλυτής της Aerospace Corporation: «Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι εμείς, ο κόσμος, δεν εκτοξεύουμε εσκεμμένα τόσο μεγάλα αντικείμενα αφήνοντάς τα να πέσουν οπουδήποτε. Δεν το κάνουμε εδώ και 50 χρόνια» είπε στους NY Times.
Πόσο πιθανό είναι να πέσει στο έδαφος;
Σύμφωνα με τον Μιούελχαουπτ, ο κίνδυνος για έναν οποιονδήποτε άνθρωπο εκτιμάται στα 6 ανά 10 τρισεκατομμύρια.
Η δε πιθανότητα να μην σκοτωθεί κανείς από την πτώση είναι 99,5%.
Ακόμα όμως και η πιθανότητα του 0,5% για τον τραυματισμό ανθρώπων «είναι αρκετά υψηλή για να προσέχει ο κόσμος και να προετοιμαστεί με κατάλληλα μέτρα. Αυτό έχει κόστος, το οποίο ήταν αχρείαστο» είπε ο αναλυτής της Aerospace Corporation.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια στον Καναδά, ο κίνδυνος θανάτου από πτώση διαστημικού σκουπιδιού την επόμενη δεκαετία είναι περίπου 10%.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκετην έγκριτη επιθεώρηση Nature Astronomy, αναλύει δεδομένα για τις εκτοξεύσεις των προηγούμενων ετών και όσες προγραμματίζονται την επόμενη δεκαετία. Εξετάζοντας δεδομένα για τις περιοχές όπου πραγματοποιούνται εκτοξεύσεις, τη γωνία πτήσης και τις τεχνικές λεπτομέρειες των πυραύλων, οι ερευνητές υπολόγισαν τον κίνδυνο πτώσης εξαρτημάτων σε κατοικημένες περιοχές.
Τέτοια διαστημικά σκουπίδια πέφτουν συχνά στη Γη –είτε πρόκειται για παλιούς δορυφόρους είτε για εξαρτήματα που απορρίπτονται από πυραύλους καθώς εξέρχονται από την ατμόσφαιρα.
Θάνατοι ουδέποτε έχουν καταγραφεί, αν και ένα πρόσωπο, η Λότι Ουίλιαμς, χτυπήθηκε στον ώμο από αδέσποτο εξάρτημα καθώς περπατούσε στην Οκλαχόμα το 1997.
Χώρες υψηλού ρίσκου
Οι χώρες με διαστημική βιομηχανία ουσιαστικά «εξάγουν το ρίσκο στον υπόλοιπο κόσμο», λένε οι συντάκτες της μελέτης.
Δεδομένου ότι πολλές αποστολές εκτοξεύονται από τον ισημερινό, το ρίσκο είναι μεγαλύτερο για πόλεις του νότιου ημισφαιρίου: στη Τζακάρτα της Ινδονησίας, την Πόλη του Μεξικού και το Λάγος της Νιγηρίας, ο κίνδυνος θανατηφόρας κατάπτωσης είναι τρεις φορές μεγαλύτερος από ό,τι σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Πεκίνο και η Μόσχα.
«Ο δυσανάλογος κίνδυνος από εξαρτήματα πυραύλων μεγεθύνεται περαιτέρω από τη φτώχια, με τα τυπικά κτίρια του παγκόσμιου νότου να προσφέρουν μικρότερο βαθμό προστασίας», επισημαίνει η ερευνητική ομάδα.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το 60% των εκτοξεύσεων απελευθερώνουν εξαρτήματα κατά την άνοδο ή αφότου τεθούν σε τροχιά.
Και το πρόβλημα δεν μπορεί να επιδεινωθεί στο μέλλον: το 2021 πραγματοποιήθηκαν 133 επιτυχείς εκτοξεύσεις, αριθμός-ρεκόρ, ο οποίος αναμένεται να καταρριφθεί το 2022, καθώς εταιρείες όπως η SpaceX αναπτύσσουν τους δικούς τους αστερισμούς δορυφόρων.
Οι συντάκτες της μελέτης αναφέρονται επίσης σε δύο περιπτώσεις κατάπτωσης: το 2020, τμήμα του πρώτου σταδίου του κινεζικού πυραύλου Long March 5Β έπεσαν σε δύο χωριά στην Ακτή Ελεφαντοστού, όπου προκάλεσαν ζημιές σε κτίρια.
Και τον Απρίλιο του 2021, η Κίνα προκάλεσε διεθνή κατακραυγή όταν για πρώτη φορά τμήμα πυραύλου Long March 5Μ, με βάρος 23 τόνους, έπεσε ανεξέλεγκτο στον Ινδικό Ωκεανό.
Τις ώρες που είχαν προηγηθεί, η Ελλάδα και άλλες χώρες είχαν τεθεί τότε σε επιφυλακή ενόψει της ανεξέλεγκτης κατάπτωσης.
Ακολούθησε παρόμοιο περιστατικό με κινεζικό πύραυλο Long March 5 τον φετινό Ιούλιο.
Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, λένε οι ερευνητές, είναι να εξοπλιστούν οι πύραυλοι με συστήματα ελεγχόμενης επανεισόδου.
Η τεχνολογία υπάρχει, διαβεβαιώνουν, είναι όμως ακριβή.
