Ένα ολιστικό χωροταξικό πλαίσιο για την επιτυχή ανάπτυξη γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, αποτελεί ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός που παρουσιάστηκε σήμερα με πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών.
Μιλώντας στο skai.gr, ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος εξηγεί ότι αυτό που κάνει τον ΘΧΣ ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι για πρώτη φορά αποτυπώνονται οι ελληνικές θέσεις για 480.000 χιλιόμετρα θαλασσίων ζωνών, περίπου 4 φορές το μέγεθος της Ελλάδας. Αυτό επιτυγχάνεται όχι μόνο με το να αποδοθεί πλήρης επήρεια σε όλες τις ηπειρωτικές και νησιωτικές ακτές της χώρας, αλλά και στο Καστελόριζο και στη Στρογγύλη.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Τα ανατολικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ακουμπούν πάνω στα δυτικά όρια της Κυπριακής ΑΟΖ. Έτσι λοιπόν, επί της ουσίας έχουμε πλέον οριοθέτηση με την Κύπρο, έστω και χωρίς επίσημη διμερή συμφωνία.
Γιατί αναιρείται η Γαλάζια Πατρίδα
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι μια διμερής συμφωνία (με προβληματική νομιμότητα, καθώς υπεγράφη από τη μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης), που η Τουρκία έχει καταθέσει στον ΟΗΕ. Εφόσον μέχρι τώρα δεν είχε υπάρξει επίσημη διεθνής οριοθέτηση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου – δηλαδή με συμφωνία που κατατίθεται στον ΟΗΕ – δεν υπάρχει νομική πράξη που να αναιρεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο τυπικά. Επιπλέον, το τουρκολιβυκό είναι βασισμένο σε μονομερείς τουρκικές αξιώσεις, αγνοώντας πλήρως την επήρεια της Ρόδου, του Καστελόριζου και της Στρογγύλης.
Τώρα όμως ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ):
- Αποτυπώνει την πλήρη επήρεια όλων των ελληνικών νησιών, περιλαμβανομένων αυτών που η Τουρκία αγνοεί στο μνημόνιό της.
- Δείχνει την επαφή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας με την κυπριακή ΑΟΖ, «γεμίζοντας» το κενό που το τουρκολιβυκό προσπαθεί να «καταλάβει» με τεχνητή οριοθέτηση.
- Υιοθετείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (καθώς ο ΘΧΣ είναι υποχρέωση βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας), άρα αποκτά πολιτική βαρύτητα και ευρωπαϊκή διάσταση.
Με άλλα λόγια: η Ελλάδα και η Κύπρος, χωρίς να το φωνάξουν, έχουν χαράξει το μεταξύ τους θαλάσσιο όριο πάνω στον ευρωπαϊκό χάρτη, και αυτό το βλέπει και η Άγκυρα — άρα το αφήγημά της για «Γαλάζια Πατρίδα» και το τουρκολιβυκό μνημόνιο κλονίζονται στην πράξη.
Έτσι, το αφήγημα περί «ενδιάμεσης» θαλάσσιας περιοχής ανάμεσα σε Τουρκία και Λιβύη καταρρέει με έναν επίσημο ευρωπαϊκό χάρτη που υιοθετεί τις ελληνικές θέσεις. Το μνημόνιο ίσως δεν ακυρώνεται νομικά, ωστόσο αποδυναμώνεται πολιτικά και διπλωματικά.
Παράλληλα, καθίσταται σαφές ότι το ζήτημα της ελληνοτουρκικής θαλάσσιας διαφοράς μεταφέρεται και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενισχύοντας το επιχείρημα ότι πρόκειται για ζήτημα που αφορά όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και την ΕΕ στο σύνολό της.
