Ποτέ, όμως, ο Τζιν δεν είχε κάνει τόσο πάταγο όπως έκανε πρόσφατα με ένα βίντεο και μια ανάρτησή του, που έγινε viral στο Douyin (την κινεζική έκδοση του TikTok) , ισχυριζόμενος ότι ο Αριστοτέλης… δεν υπήρξε ποτέ! «Ηταν ένα έργο φαντασίας», ισχυρίστηκε ο Κινέζος καθηγητής, προκαλώντας φυσικά θύελλα αντιδράσεων. «Ενας μόνο φιλόσοφος δεν θα μπορούσε ποτέ να έχει γράψει εκατοντάδες έργα με εκατομμύρια λέξεις για πρακτικούς λόγους», υποστηρίζει ο Τζιν και προσθέτει: «Οι αρχαίοι Έλληνες υποτίθεται ότι έγραφαν ακόμη σε αποξηραμένα δέρματα ζώων, και δεν μπορούσαν να έχουν σφάξει τόσα πρόβατα για να το κάνουν. Θα χρειαζόταν χαρτί για τέτοιες ποσότητες κειμένων.
«Καμία αναφορά έως τον 13ο αιώνα»
Η επίθεση του Κινέζου καθηγητή στον Αριστοτέλη εστιάστηκε επίσης στον ισχυρισμό ότι δεν υπήρχαν αναφορές για τον μεγάλο Ελληνα φιλόσοφο και δάσκαλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πριν από τον 13ο αιώνα. Απλώς, «ο Αριστοτέλης εμφανίστηκε» ύποπτα, με ένα σύνολο γνώσεων που καλύπτει τα πάντα», ισχυρίζεται ο Τζιν. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο κινέζος καθηγητής λέει ότι « τα έργα του Αριστοτέλη μπορεί να γράφτηκαν περίπου 17 αιώνες αργότερα». Καταλήγει μάλιστα στο συμπέρασμα ότι αν η Δύση λέει ψέματα τόσο καιρό για τον Αριστοτέλη, οι Κινέζοι μπορούν να υποστηρίζουν και να πιστεύουν ότι οι Δυτικοί λένε ψέματα σχεδόν για τα πάντα».
Οι ισχυρισμοί του Τζιν πέφτουν ότι τα έργα του Αριστοτέλη αναφέρονται μόνο σε πηγές από τον 13ο αιώνα και μετά, δεν αξίζουν κριτικής. Οι θεωρίες του Αριστοτέλη άρχισαν να συζητούνται, με αναφορά στο όνομά του και τη σχολή του και πριν και μετά το θάνατό του μεγάλου Σταγειρίτη φιλόσοφου, το 322 π.Χ. «Υπάρχουν άφθονα στοιχεία για φιλοσόφους που ασχολούνται με τις ιδέες του Αριστοτέλη και παρέθεταν ακόμη και τα κείμενά του ήδη από τον 3ο αιώνα [π.Χ.]», δήλωσε ο Τζέρεμι Μακίνερνεϊ, καθηγητής κλασικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια στη South China Morning Post.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ο Τζιν είναι ειδικός της Αμερικανικής και όχι της Ελληνικής Ιστορίας. Το ερώτημα είναι πάντως αν θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει ένα τόσο μεγάλο θόρυβο, χωρίς την ανοχή κάποιων κύκλων. Διαφορετικά, το βίντεό του θα είχε διαγραφεί αθόρυβα σε λίγες ώρες!
Εθνικιστικά κίνητρα
Οι ανιστόρητες θέσεις του κινέζου καθηγητή διαπνέονται με εθνικιστικά κίνητρα και εγείρουν υποψίες ,αν εντάσσονται σε μια προσπάθεια κάποιων κύκλων να ανασκευάσουν ως αναξιόπιστη την ιστορία της Δύσης, υποστηρίζοντας ότι τα πνευματικά της θεμέλια είναι σαθρά. «Ο Αριστοτέλης έγινε πιόνι σε έναν Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ Κίνας και Δύσης», γράφει η δημοσιογράφος Ντάνι Πένγκ στην εφημερίδα South China Morning Post, ανασκευάζοντας τους ισχυρισμούς του καθηγητή Τζιν. «Οι θέσεις του είναι μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την αφαίρεση των «δυτικο-κεντρικών απόψεων» από τις κοινωνικές επιστήμες. Εφόσον ο Αριστοτέλης και η Κλασική Ελλάδα αποτελούν το πνευματικό θεμέλιο του δυτικού κόσμου, η αφαίρεσή τους θα υπονόμευε τη νομιμότητα της Δύσης».
Οι σημαντικότεροι ιστορικοί διαφωνούν βέβαια με τις απόψεις του καθηγητή Τζιν, που «αντικατοπτρίζουν μια αυξανόμενη τάση μεταξύ των εθνικιστών διανοουμένων που υποστηρίζουν ότι ο κόσμος χρειάζεται μια λιγότερο δυτικοκεντρική εκδοχή της ιστορίας», σημειώνει η κινεζική εφημερίδα. Δεν υπάρχουν αναφορές για τον Αριστοτέλη πριν από τον δέκατο τρίτο αιώνα. Απλώς «εμφανίστηκε» ύποπτα, με «ένα σύνολο γνώσεων που καλύπτει τα πάντα».
Εγχώρια προπαγάνδα
Αλλωστε, προσθέτει, οι πόλεμοι μεταξύ των εθνών δεν γίνονται μόνο με όπλα και στρατούς. Τα λόγια και οι πράξεις είναι φθηνότερα. Αυτό μπορεί να λάβει τη μορφή της τυπικής προπαγάνδας, ή ακόμα και της αθλητικής αρένας, η οποία είναι συνήθως μια εύκολη εθνικιστική τροφή χωρίς αιματοχυσία και μικρές απώλειες.
Όσο περίεργο όμως κι αν φαίνεται, το όνομα του Αριστοτέλη αναζητήθηκε περισσότερο στο διαδίκτυο την περασμένη εβδομάδα στην Κίνα, σε σχέση με άλλες προσωπικότητες
Πολλοί Κινέζοι χρήστες του Διαδικτύου διαφωνούν βέβαια με τα επιχειρήματά του, αν και τα περισσότερα σχόλια είναι ευνοϊκά. Αν και τα «επιχειρήματα» του Τζιν δεν ευσταθούν, πολλοί Κινέζοι χρήστες του διαδικτύου το πήραν στα σοβαρά. Γεγονός που ίσως δείχνει ότι το κινεζικό εκπαιδευτικό σύστημα αποτυγχάνει να εκπαιδεύσει τους μαθητές του σχετικά με την παγκόσμια ιστορία και φιλοσοφία, εστιάζοντας κυρίως στην Κίνα, την πολιτική και την επιστήμη.
Όπως έλεγε άλλωστε ο Αριστοτέλης, «αυτοί που μελέτησαν προσεκτικά τον τρόπο διακυβέρνησης των ανθρώπων, πρέπει να έχουν πεισθεί πως η τύχη των εθνών εξαρτάται από την εκπαίδευση των νέων». Γιατί «της παιδείας οι ρίζες είναι πικρές, μα οι καρποί γλυκοί».
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]