Η κοκαΐνη είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο διεγερτικό ναρκωτικό στην Ευρώπη, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα ναρκωτικά για το 2024, ενώ στην Κύπρο 32% των φοιτητών δηλώνουν ότι έχουν κάνει χρήση κάνναβης έστω μια φορά στην ζωή τους.
Σε εκδήλωση για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Έκθεσης, την Τρίτη, ο Πρόεδρος της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ), Δρ. Χρίστος Μηνά δήλωσε ότι για την αντιμετώπιση του πολυδιάστατου προβλήματος της ουσιοεξάρτησης, πρέπει να ενισχυθεί ο ουσιαστικός διάλογος και να δημιουργηθούν πολιτικές συνεργασίας, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της ΑΑΕΚ.
Σύμφωνα με την έρευνα 32% των Κυπρίων φοιτητών δηλώνουν ότι έχουν κάνει χρήση κάνναβης έστω μια φορά στην ζωή τους, 18% ότι έχουν κάνει χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο και 11% τον τελευταίο μήνα.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν οι κατασχέσεις κάνναβης για το 2023 ανήλθαν στα 554 κιλά, σημειώνοντας αύξηση πέραν των 200 κιλών σε σχέση με το 2022 (348 κιλά).
Ο κ. Μηνά ανέφερε σε χαιρετισμό του ότι η φετινή Έκθεση αναδεικνύει τις αναδυόμενες απειλές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη από τις ισχυρές συνθετικές ουσίες, τα νέα μείγματα ναρκωτικών και τις μεταβαλλόμενες τάσεις στη χρήση ουσιών εξάρτησης.
Υπέδειξε ότι τα ναρκωτικά παραμένουν εύκολα διαθέσιμα στην Ευρώπη, με την αγορά να προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων.
«Για την αντιμετώπιση του πολυδιάστατου προβλήματος της ουσιοεξάρτησης, πρέπει να ενισχύσουμε τον ουσιαστικό διάλογο και να δημιουργήσουμε πολιτικές συνεργασίας», επεσήμανε ο κ. Μηνά προσθέτοντας ότι σήμερα, γίνεται μια ιδιαίτερη προσπάθεια για δημόσια συζήτηση, η οποία μπορεί να συμβάλει στην αναγνώριση των αλλαγών και των νέων απειλών στον τομέα της ουσιοεξάρτησης.
Όπως υπέδειξε ο κ. Μηνά, οι χρήστες εκτίθενται πλέον σε ένα ευρύτερο φάσμα ψυχοδραστικών ουσιών, συχνά υψηλής ισχύος ή καθαρότητας, ή σε νέες μορφές και συνδυασμούς. Υπογράμμισε ότι ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν τα ισχυρά συνθετικά οπιοειδή, τα οποία πωλούνται παραπλανητικά ή αναμειγνύονται με φάρμακα και άλλες ουσίες, καθώς και προϊόντα κάνναβης που νοθεύονται με συνθετικά κανναβινοειδή.
«Η Έκθεση υπογραμμίζει την πολυχρήση, όπως για παράδειγμα τη χρήση βενζοδιαζεπινών με οπιοειδή ή τη χρήση κοκαΐνης με αλκοόλ, που αυξάνει τους κινδύνους για την υγεία και περιπλέκει την παροχή υπηρεσιών παρέμβασης», είπε ο Πρόεδρος της ΑΑΕΚ.
Επίσης, συνέχισε ο κ. Μηνά, προειδοποιεί ότι οι συνθετικές οπιοειδείς ουσίες, όπως οι νιταζένες, παρουσιάζουν αυξανόμενη απειλή ενώ επισημαίνει ότι οι ποσότητες κοκαΐνης που κατασχέθηκαν στην Ευρώπη αυξάνονται για έκτη συνεχόμενη χρονιά, γεγονός που αποδεικνύει την υψηλή διαθεσιμότητα της.
Σημείωσε ότι η αγορά κάνναβης επίσης μεταβάλλεται, με την εμφάνιση προϊόντων υψηλής ισχύος και διαφοροποιημένων μορφών κατανάλωσης. Οι αναφορές, είπε, για προϊόντα κάνναβης που περιέχουν συνθετικά κανναβινοειδή είναι ανησυχητικές και επισημαίνουν την ανάγκη για εντατική παρακολούθηση και έρευνα.
Ο κ. Μηνά υπέδειξε ότι σε τοπικό επίπεδο, η ΑΑΕΚ δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ένα ασφαλές πλαίσιο αντιμετώπισης της ουσιοεξάρτησης. «Κάθε ευρώ που δαπανάται για απεξάρτηση εξοικονομεί πολλαπλάσια κόστη καταστολής και αποκατάστασης της υγείας, καθιστώντας τον ρόλο της ΑΑΕΚ καθοριστικό», σημείωσε.
«Το πρόβλημα της ουσιοεξάρτησης, το οποίο δεν γνωρίζει σύνορα, οδηγεί συνεχώς σε νέες εξελίξεις στον τομέα της έρευνας και της πολιτικής», είπε ο κ. Μηνά σημειώνοντας ότι το Ευρωπαϊκό Κέντρο αποτελεί έναν πολύτιμο οδηγό και υποστηρικτή για το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΤΕΠΝ Κύπρου) και τα άλλα εστιακά σημεία στην Ευρώπη, παρέχοντας κρίσιμα δεδομένα που καθοδηγούν τη διαμόρφωση πολιτικών για την ουσιοεξάρτηση.
Ο κ. Μηνά σημείωσε ότι ως Πρόεδρος της ΑΑΕΚ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα για την επιστημονική τεκμηρίωση των πολιτικών για τις εξαρτήσεις υπογραμμίζοντας ότι η δημόσια πρόσβαση και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων είναι απαραίτητη για την αξιοποίηση τους από την επιστημονική κοινότητα.
Τέλος, έδωσε υπόσχεση για συνέχιση της παρακολούθησης του φαινομένου και προσαρμογής σε πολιτικές και δράσεις σύμφωνα με τις ανάγκες των ατόμων που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ουσιοεξάρτησης.
Εξάλλου, σύμφωνα με ανακοίνωση0 του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθηση Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA) για την Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2024, σημειώνεται ότι η διαθεσιμότητα ναρκωτικών παραμένει υψηλή στην Ευρώπη, όπου η αγορά προσφέρει ένα ευρύ φάσμα προϊόντων.
Αναφέρεται ότι τα άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών εκτίθενται πλέον σε ένα ευρύτερο φάσμα ψυχοδραστικών ουσιών, συχνά υψηλής δραστικότητας ή καθαρότητας, ή σε νέες μορφές, μείγματα και συνδυασμούς.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι καθώς τα προϊόντα πωλούνται ενίοτε λανθασμένα, οι καταναλωτές μπορεί να μην γνωρίζουν τι λαμβάνουν και να υπόκεινται σε μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία τους, συμπεριλαμβανομένης της δυνητικά θανατηφόρας δηλητηρίασης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η κοκαΐνη είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο διεγερτικό ναρκωτικό στην Ευρώπη, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από περίπου 1,4% (4 εκατομμύρια) των Ευρωπαίων ενηλίκων (15-64 ετών) τον τελευταίο χρόνο. Οι πληροφορίες δείχνουν ότι η κοκαΐνη είναι όλο και περισσότερο διαθέσιμη στην Ευρώπη, με ευρύτερη γεωγραφική και κοινωνική κατανομή.
Σημειώνεται ακόμη ότι το μεγαλύτερο μέρος της ηρωίνης που καταναλώνεται στην Ευρώπη προέρχεται από το Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν την απαγόρευση του οπίου και την καλλιέργεια παπαρούνας τον Απρίλιο του 2022.
Προστίθεται ακόμη ότι πέντε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Τσεχία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα και Κάτω Χώρες) καθώς και η Ελβετία έχουν αλλάξει ή σχεδιάζουν να αλλάξουν την προσέγγισή τους όσον αφορά τη χρήση και την προμήθεια κάνναβης για ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Όπως εξηγείται, οι αλλαγές αυτές – οι οποίες περιλαμβάνουν την καλλιέργεια κάνναβης στο σπίτι, τις μη κερδοσκοπικές λέσχες καλλιέργειας και την ιδιωτική χρήση κάνναβης – περιγράφονται στην Έκθεση, η οποία υπογραμμίζει την ανάγκη επένδυσης στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση για την πλήρη κατανόηση του αντικτύπου τους στη δημόσια υγεία και ασφάλεια.