Αμερικανικοί γίγαντες του χώρου της τεχνολογίας όπως η Amazon, η Apple, το Facebook και η Google έρχονται αντιμέτωποι με πρόστιμα μέχρι και 10% του ετήσιου κύκλου εργασιών τους, ενώ θα μπορούσαν να αναγκαστούν και να διασπαστούν, βάσει προσχεδίου κανόνων της ΕΕ που ανακοινώθηκε την Τρίτη, με στόχο τον περιορισμό της δύναμής τους.
Οι κανόνες αυτοί αποτελούν τη σοβαρότερη μέχρι τώρα προσπάθεια της ένωσης να «δαμάσει» τις εταιρείες τεχνολογίας που ελέγχουν τεράστιους όγκους δεδομένων και online πλατφόρμες στις οποίες βασίζονται εκατομμύρια πολίτες ανά την Ευρώπη, αλλά και χιλιάδες επιχειρήσεις, για τις επιχειρηματικές/ επαγγελματικές τους δραστηριότητες, μα και για την κοινωνική τους ζωή. Επίσης, σύμφωνα με το Reuters, υποδεικνύουν τη δυσαρέσκεια της Κομισιόν σχετικά με την πορεία των υποθέσεων antitrust ενάντια στους κολοσσούς της «Big Tech», ιδιαίτερα τη Google της Alphabet.
Οι φωνές που ζητούν επιβολή πλαισίων κανόνων στις γιγαντιαίες εταιρείες τεχνολογίας και την ισχύ τους ενισχύονται παγκοσμίως, μετά από μια μακρά σειρά σκανδάλων σχετικά με θέματα ιδιωτικότητας και παραπληροφόρησης.
Τόσο η Μαργκρέτε Βεστάγκερ, Επίτροπος Ανταγωνισμού, και ο Τιερί Μπρετόν, Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, θεωρούν τους κανόνες ως μια απόπειρα να αποτραπεί η κυριαρχία εταιρειών που επιδίδονται σε πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού. Το ένα από τα σετ κανόνων, η Digital Markets Act, περιλαμβάνει πρόστιμα μέχρι και 10% του ετησίου κύκλου εργασιών (σε παγκόσμιο επίπεδο) για τους αποκαλούμενους «online gatekeepers», που δεν συμμορφώνονται- καθώς και εντολή διάσπασης ως ύστατη επιλογή.
Επίσης, υπάρχει μια λίστα πραγμάτων που πρέπει και δεν πρέπει να κάνουν οι «gatekeepers», που ορίζονται ως εταιρείες με ισχυρή θέση και μεγάλη επίδραση στην αγορά της ΕΕ- καθώς και με κομβικής σημασίας υπηρεσίες πλατφορμών που αποτελούν σημαντικές «πύλες» για τους χρήστες. Επίσης, υποχρεούνται να αναφέρουν απόπειρες εξαγοράς στις αρχές, με σκοπό να εμποδίζονται εξαγορές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στον «θάνατο» ανταγωνιστικών εταιρειών.
Το δεύτερο σετ κανόνων είναι η Digital Services Act, που στοχοποιεί επίσης πολύ μεγάλες online πλατφόρμες, όπως αυτές με πάνω από 45 εκατ. χρήστες. Οι πλατφόρμες αυτές υποχρεούνται να κάνουν περισσότερα για να εμποδίσουν την κατάχρησή τους για σκοπούς όπως η παραπληροφόρηση, ο επηρεασμός εκλογικών αναμετρήσεων και η δημόσια υγεία, καθώς και για την αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου. Παράλληλα, οι εταιρείες θα πρέπει να παρουσιάζουν λεπτομέρειες για τις πολιτικές διαφημίσεις στις πλατφόρμες τους, και τις παραμέτρους που χρησιμοποιούνται από τους αλγορίθμους τους ως προς την επεξεργασία των πληροφοριών που προτείνουν- και την κατάταξή τους.
Όπως αναφέρει το BBC, οι εταιρείες τεχνολογίας, στο πλαίσιο αυτών των κανόνων, θα ελέγχονται ετησίως για το πώς αντιμετωπίζουν το παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο.
Μεταξύ άλλων, οι κανόνες περιλαμβάνουν περιορισμούς ως προς τη διαχείριση των δεδομένων των πελατών τους, ενώ εμποδίζουν τις εταιρείες να βάζουν τις δικές τους υπηρεσίες ψηλότερα από ανταγωνιστικές σε αναζητήσεις και app stores.
Οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να εγκριθούν από τις κυβερνήσεις της ΕΕ και τους ευρωβουλευτές. Κάποιοι πιέζουν για αυστηρότερους νόμους, ενώ άλλοι ανησυχούν για υπερβολικά αυστηρά και εκτενή πλαίσια κανόνων, που θα μπορούσαν να έχουν αρνητική επίδραση στην καινοτομία.
Σύμφωνα με το Reuters, οι εταιρείες τεχνολογίας θεωρείται πως θα εκμεταλλευτούν αυτές τις διχογνωμίες για να αποδυναμωθούν οι κανόνες αυτοί- η οριστικοποίηση των οποίων αναμένεται μέσα σε μήνες ή και χρόνια. Ωστόσο υπάρχουν και διαφορές μεταξύ των τεχνολογικών κολοσσών: Για παράδειγμα, το Facebook έχει ζητήσει από την ΕΕ να «χαλιναγωγήσει» την Apple. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, «ελπίζουμε το DMA να θέσει και όρια στην Apple. H Apple ελέγχει ένα ολόκληρο οικοσύστημα, από συσκευές μέχρι κατάστημα εφαρμογών και εφαρμογές, και χρησιμοποιεί αυτή τη δύναμη για να βλάψει developers και καταναλωτές, καθώς και μεγάλες πλατφόρμες σαν το Facebook».
Η Βεστάγκερ χαρακτήρισε τους δύο νόμους ως «ορόσημα στο ταξίδι μας να ετοιμάσουμε την Ευρώπη για την ψηφιακή εποχή…πρέπει να φτιάξουμε κανόνες που βάζουν τάξη στο χάος». Από πλευράς του ο Μπρετόν είπε πως οι νόμοι έχουν σχεδιαστεί για να τεθούν σε εφαρμογή «πολύ γρήγορα» αφού περαστούν.
