Δεν υπάρχει ατμόσφαιρα όπως της Γης στον εξωπλανήτη Trappist -1 d, σύμφωνα με έρευνα, αλλά οι ελπίδες για τους άλλους εξωπλανήτες αυτού του ηλιακού συστήματος δεν έχουν σβήσει.
Ο εξωπλανήτης Trappist-1 d κεντρίζει το ενδιαφέρον των αστρονόμων που αναζητούν πιθανώς κατοικήσιμους κόσμους πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, επειδή έχει παρόμοιο μέγεθος με τη Γη, είναι βραχώδης και βρίσκεται σε μια περιοχή γύρω από το άστρο του όπου η ύπαρξη υγρού νερού στην επιφάνειά του είναι θεωρητικά δυνατή.
Αλλά σύμφωνα με μια νέα μελέτη που χρησιμοποιεί δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA/ESA/CSA, δεν έχει ατμόσφαιρα σαν τη Γη. Χρησιμοποιώντας τις πρωτοφανείς δυνατότητες του Webb, οι αστρονόμοι έχουν ως αποστολή να προσδιορίσουν πόσο ξεχωριστός και σπάνιος είναι ο πλανήτης μας.
Το ηλιακό σύστημα Trappist -1 παρέχει μια καλή ευκαιρία να διερευνηθεί αυτό το ερώτημα, καθώς περιέχει επτά κόσμους στο μέγεθος της Γης που περιστρέφονται γύρω από τον πιο συνηθισμένο τύπο άστρου στον γαλαξία: έναν ερυθρό νάνο.
Το σύστημα αυτό βρίσκεται 40 έτη φωτός μακριά από εμάς και αποκαλύφθηκε ως ο κάτοχος του ρεκόρ για τους περισσότερους βραχώδεις πλανήτες στο μέγεθος της Γης γύρω από ένα μόνο αστέρι το 2017, χάρη σε δεδομένα από το αποσυρμένο Διαστημικό Τηλεσκόπιο Spitzer της NASA και άλλα αστεροσκοπεία. Επειδή αυτό το αστέρι είναι ένας αμυδρός, σχετικά ψυχρός ερυθρός νάνος, η «κατοικήσιμη ζώνη» – όπου η θερμοκρασία του πλανήτη μπορεί να είναι ακριβώς η σωστή, έτσι ώστε να είναι δυνατή η ύπαρξη υγρού επιφανειακού νερού – βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο αστέρι από ό,τι στο ηλιακό μας σύστημα.
Ο Trappist -1 d, ο τρίτος πλανήτης από τον νάνο – αστέρι, βρίσκεται στην άκρη αυτής της εύκρατης ζώνης, ωστόσο η απόστασή του από το αστέρι του είναι μόνο το 2% της απόστασης της Γης από τον Ήλιο. Ο εξωπλανήτης αυτός ολοκληρώνει μια τροχιά γύρω από το αστέρι του, το έτος του δηλαδή, σε μόλις τέσσερις γήινες ημέρες.
Το όργανο NIRSpec του Webb δεν ανίχνευσε μόρια από τον εξωπλανήτη αυτό που να είναι κοινά στην ατμόσφαιρα της Γης, όπως νερό, μεθάνιο ή διοξείδιο του άνθρακα. Ωστόσο, ο ερευνητής Piaulet-Ghorayeb περιέγραψε αρκετές πιθανότητες για τον εξωπλανήτη που παραμένουν ανοιχτές για περαιτέρω μελέτη.
«Υπάρχουν μερικοί πιθανοί λόγοι για τους οποίους δεν ανιχνεύουμε ατμόσφαιρα γύρω από τον Trappist-1 d. Θα μπορούσε να έχει μια εξαιρετικά λεπτή ατμόσφαιρα που είναι δύσκολο να ανιχνευθεί, κάπως σαν τον Άρη. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να έχει πολύ πυκνά σύννεφα μεγάλου υψομέτρου που εμποδίζουν την ανίχνευση συγκεκριμένων ατμοσφαιρικών υπογραφών – κάτι περισσότερο σαν την Αφροδίτη. Ή, θα μπορούσε να είναι ένας άγονος βράχος, χωρίς καθόλου ατμόσφαιρα», δήλωσε ο Piaulet-Ghorayeb.
Οι παρατηρήσεις του Webb στους εξωτερικούς πλανήτες Trappist -1 συνεχίζονται, οι οποίες έχουν τόσο δυνατότητες όσο και κινδύνους. Από τη μία πλευρά, είπε ο ερευνητής Benneke, οι πλανήτες e, f, g και h μπορεί να έχουν καλύτερες πιθανότητες να έχουν ατμόσφαιρα επειδή βρίσκονται πιο μακριά από τις ενεργητικές εκρήξεις του αστέρα τους. Ωστόσο, η απόστασή τους και το ψυχρότερο περιβάλλον τους θα κάνουν την ανίχνευση των ατμοσφαιρικών υπογραφών πιο δύσκολη, ακόμη και με τα υπέρυθρα όργανα του Webb.
«Δεν έχει χαθεί καμία ελπίδα για ατμόσφαιρες γύρω από τους πλανήτες Trappist -1», δήλωσε ο Piaulet-Ghorayeb. «Ενώ δεν βρήκαμε μια μεγάλη, έντονη ατμοσφαιρική υπογραφή στον πλανήτη d, υπάρχει ακόμα η πιθανότητα οι εξωτερικοί πλανήτες να συγκρατούν πολύ νερό και άλλα ατμοσφαιρικά συστατικά».
«Η ερευνητική μας εργασία μόλις ξεκινά. Ενώ ο Trappist-1 d μπορεί να αποδειχθεί ένας άγονος βράχος που φωτίζεται από ένα ερυθρό νάνο , οι εξωτερικοί πλανήτες Trappist -1e, f, g και h μπορεί να διαθέτουν πυκνές ατμόσφαιρες», πρόσθεσε ο Ryan MacDonald, συν-συγγραφέας της έρευνας.
«Χάρη στον Webb, γνωρίζουμε τώρα ότι ο Trappist -1 d απέχει πολύ από έναν φιλόξενο κόσμο. Μαθαίνουμε ότι η Γη είναι ακόμη πιο ξεχωριστή στο σύμπαν», κατέληξε.
Σημειώνεται ότι οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 40 δισ. πλανήτες μόνο στον δικό μας γαλαξία οι οποίοι ομοιάζουν με τη Γη.
Υπολογίζεται επίσης ότι υπάρχουν 500 δισεκατομμύρια γαλαξίες στο ορατό και αόρατο σύμπαν.
Μέχρι σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί χιλιάδες εξωπλανήτες.
Η πλέον διαδεδομένη μέθοδος εντοπισμού των εξωπλανητών είναι μέσω της σκιάς που αφήνουν στο άστρο τους όταν περνούν ανάμεσα στο άστρο και τον παρατηρητή.
Οι εξωπλανήτες αποτελούν την ελπίδα της επιστημονικής κοινότητας για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν γήινα χαρακτηριστικά και θα μπορούσαν να φιλοξενούν κάποιο είδος ζωής.
