Σημαντική αύξηση σημείωσε τα τελευταία 20 χρόνια ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, ωστόσο στην Κύπρο η αναλογία ηλικιωμένων/ νεότερων παραμένει χαμηλή.
Ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων εκφράζει την αναλογία του αριθμού πολιτών ηλικίας άνω των 65 ετών σε σύγκριση με τον αριθμό πολιτών μεταξύ 20 – 64 ετών.
Το 2001 ο δείκτης βρισκόταν στο 25,9%, καθώς σε κάθε ένα άτομο άνω των 65 ετών αντιστοιχούσαν σχεδόν τέσσερα άτομα ηλικίας 20 – 64.
Κατά την 1η Ιανουαρίου 2020, ο δείκτης είχε αυξηθεί στο 34,8%, ή με άλλα λόγια σε κάθε άτομο άνω των 65 αντιστοιχούσαν σχεδόν τρία άτομα ηλικίας 20 – 64.
Το 2020, οι μεγαλύτεροι δείκτες μεταξύ ηλικιωμένων και νεότερων καταγράφηκαν στην ανατολική Γερμανία, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και τη Φινλανδία.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Eurostat, που αξιολογεί τα δεδομένα σε επίπεδο στατιστικών περιφερειών NUTS 3 (που συνήθως καλύπτει περιφέρειες και τοπικές αρχές με πληθυσμό μεταξύ 150 χιλιάδων και 800 χιλιάδων ατόμων), οι υψηλοί δείκτες εξάρτησης καταγράφονται σε αγροτικές, ορεινές ή απομακρυσμένες περιοχές από τις οποίες οι νεαρότεροι ενδέχεται να έχουν μετακομίσει για σπουδές ή για εργασία.
Ο μεγαλύτερος δείκτης γηραιότερων έναντι νεότερων καταγράφηκε στην Ευρυτανία στην κεντρική Ελλάδα (78,3%) και ακολουθούν η Veurne στην Δυτική Φλάνδρα στο Βέλγιο (64,6%) και η Suhl στην Θουριγγία της Γερμανίας (61,3%).
Οι χαμηλότεροι δείκτες στην ΕΕ καταγράφηκαν στα υπερπόντια εδάφη Μαγιότ (6.1%) και Γαλλική Γουιάνα (11.7%) της Γαλλίας και την Φουερτεβεντούρα στις Κανάριες Νήσου της Ισπανίας (16,5%).
Συγκριτικά, στην Κύπρο, η οποία θεωρείται ενιαία περιφέρεια σε επίπεδο NUTS 3, ο δείκτης είναι μικρότερος του 27,5%.
Προβλέψεις για το 2050
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Eurostat, ο δείκτης αναμένεται να αυξηθεί μέχρι το 2050 σε όλες τις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εξαίρεση τη δυτική Σαξονία – Άνχαλτ στη Γερμανία.
Στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η αναλογία γηραιότερων – νεαρότερων προβλέπεται πως θα αυξηθεί από το 34,8% την 1η Ιανουαρίου 2020 στο 56,7% την 1η Ιανουαρίου 2050. Ο δείκτης αναμένεται να ξεπεράσει το 50% στην μεγάλη πλειοψηφία (974 από 1.169) περιφέρειες NUTS 3 της ΕΕ.
Η Κύπρος προβλέπεται ωστόσο πως θα παραμείνει στην κατηγορία με τη χαμηλότερη αναλογία, καθώς ο δείκτης δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 43,3%.
