Ο SARS-CoV-2, ο ιός της πανδημίας, διαδίδεται κυρίως μέσω αερολυμάτων και όχι μέσω μεγαλύτερων σταγονιδιών, όπως εξακολουθεί να είναι η κύρια σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, υποστηρίζει σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet, ομάδα ερευνητών από τα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης, του Κολοράντο, της Καλιφόρνιας, της Βόρειας Καρολίνας και του Τορόντο, με επικεφαλής τον καθηγητή Επιστημών της Πρωτοβάθμιας Υγείας της Οξφόρδης Τρις Γκρινχαλγκ.
Η μελέτη, αναφέρει η ΕΡΤ, τιτλοφορείται «Δέκα επιστημονικοί λόγοι υποστηρίζουν την αερομεταφερόμενη μετάδοση του SARS-CoV-2» διαπιστώνει ότι υπάρχουν «συνεπείς, ισχυρές ενδείξεις ότι ο ιός που προκαλεί την COVID-19, εξαπλώνεται μέσω της αερομεταφοράς», σημειώνοντας ότι ενώ άλλες διαδρομές μπορούν να συμβάλουν στην διασπορά, η αερομεταφερόμενη διαδρομή είναι πιθανότητα η κυρίαρχη. ‘Αρα ο ιός μπορεί να φτάσει σε οποιαδήποτε απόσταση μέσα σε έναν κλειστό χώρο.
Ο τρόπος με τον οποίο η COVID-19 εξαπλώνεται είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της πανδημίας μεταξύ των επιστημόνων, που αντανακλούν και σημαντικές επιπτώσεις-διαφοροποιήσεις στις πρακτικές ελέγχου της λοίμωξης παγκοσμίως, ωστόσο, όπως τονίζει η ομάδα των επιστημόνων, οι δύο θεωρίες μετάδοσης και διασποράς του ιού δεν αλληλο-αποκλείονται.
Αερομεταφερόμενη ή μέσω μεγάλων σταγονιδίων η μετάδοση;
Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως εάν ένας μολυσματικός ιός εξαπλώνεται κυρίως μέσω μεγάλων αναπνευστικών σταγονιδίων, που πέφτουν γρήγορα, τα βασικά μέτρα ελέγχου είναι η μείωση της άμεσης επαφής, ο καθαρισμός επιφανειών, η φυσική απόσταση, η χρήση μασκών, η αναπνευστική υγιεινή και η χρήση προστατευτικού εξοπλισμού υψηλής ποιότητας μόνο στις διαδικασίες υγειονομικής περίθαλψης όπου δημιουργούνται αερολύματα.
Στην δεύτερη περίπτωση, εάν υπάρχει αερομεταφερόμενη μετάδοση, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει η ανάγκη για πιο ολοκληρωμένα μέτρα ως προς την αποφυγή εισπνοής μολυσματικών αερολυμάτων, συμπεριλαμβανομένου επαρκούς εξαερισμού, φιλτραρίσματος του αέρα, μείωσης του χρόνου παραμονής σε εσωτερικούς χώρους και της χρήσης μάσκας όταν κάποιος είναι σε εσωτερικούς χώρους. Σε αυτή την περίπτωση διευκρινίζουν οι ερευνητές ένα άτομο θα μπορούσε ενδεχομένως να μολυνθεί όταν εισπνέει αερολύματα που παράγονται από μολυσμένο άτομο που εκπνέει, μιλά, φωνάζει, τραγουδάει, φτερνίζεται ή βήχει.
Η έρευνα αναφέρει πως η μετάδοση σε μεγάλες αποστάσεις όπως παρατηρήθηκε σε ξενοδοχεία καραντίνας στην Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, συναυλίες και εκκλησίες αποτελούν εστίες υπερμετάδοσης με σημαντική μετάδοση του SARS-CoV-2 από άτομα που είναι ασυμπτωματικά.
Ανάγκη για επαναπροσδιορισμό στρατηγικής ελέγχου
Ως εκ τούτου, υποστηρίζουν οι ερευνητές, οι φορείς δημόσιας υγείας θα πρέπει να ενεργήσουν αναλόγως και χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, σημειώνοντας ότι δεν βρήκαν καμία μελέτη που να παρέχει ισχυρές ή συνεπείς αποδείξεις για να αντικρούσει την υπόθεση της αερομεταφερόμενης μετάδοσης.
Τα μεικτά ευρήματα από μελέτες που επιδιώκουν να ανιχνεύσουν ζωντανό παθογόνο στον αέρα δεν είναι επομένως ανεπαρκείς λόγοι για το συμπέρασμα ότι ένα παθογόνο δεν μεταδίδεται στον αέρα εάν το σύνολο των επιστημονικών στοιχείων δείχνει διαφορετικά. Δεκαετίες επίπονης έρευνας, η οποία δεν περιελάμβανε τη συλλογή ζωντανών παθογόνων στον αέρα, έδειξε ότι οι ασθένειες που κάποτε θεωρούνταν ότι εξαπλώθηκαν από σταγονίδια ήταν τελικά αερομεταφερόμενες.
Τα 10 επιχειρήματα για την μεταφορά του ιού κυρίως μέσω αερολυμάτων
Τα δέκα στοιχεία που αποδεικνύουν την υπόθεση ότι η μετάδοση του SARS-CoV-2 είναι κυρίως αερομεταφερόμενη, συνοψίζονται στην μελέτη από τους ερευνητές ως εξής:
1. Τα γεγονότα υπερμετάδοσης αντιπροσωπεύουν σημαντικό τμήμα της διασποράς του ιού. Λεπτομερείς αναλύσεις ανθρώπινων συμπεριφορών και αλληλεπιδράσεων, μεγεθών δωματίου, εξαερισμού και άλλων μεταβλητών σε συναυλίες χορωδίας, κρουαζιερόπλοια, σφαγεία, κέντρα φροντίδας και δομές αποκατάστασης έχουν δείξει στοιχεία ότι η μετάδοση γίνεται σε μεγάλη εμβέλεια ή υπάρχει υπερβολική διασπορά που συνάδει με την αερομεταφερόμενη εξάπλωση καθώς διαφορετικά δεν μπορεί να εξηγηθεί επαρκώς η μεταφορά μέσω σταγονιδίων.
2. Η μετάδοση του SARS-CoV-2 σε μεγάλη εμβέλεια μεταξύ ατόμων σε παρακείμενα δωμάτια, αλλά χωρίς παρουσία άλλου ατόμου δεν έχει τεκμηριωθεί μέσω σταγονιδιών σε ξενοδοχεία καραντίνας.
3. Η ασυμπτωματική ή προ-συμπτωματική μετάδοση του SARS-CoV-2 από άτομα που δεν βήχουν ή φταρνίζονται είναι πιθανό να αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το ένα τρίτο, και ίσως έως και το 59%, όλων των μολύνσεων παγκοσμίως και είναι ένας βασικός τρόπος εξάπλωσης του SARS-CoV- 2 σε όλο τον κόσμο, επιχείρημα που υποστηρίζει έναν κυρίως αερομεταφερόμενο τρόπο μετάδοσης. Οι άμεσες μετρήσεις δείχνουν ότι η ομιλία παράγει χιλιάδες σωματίδια αερολύματος και λίγα μόνο μεγάλα σταγονίδια.
4. Η μετάδοση του SARS-CoV-2 είναι υψηλότερη σε εσωτερικούς χώρους από ό, τι σε εξωτερικούς χώρους και μειώνεται ουσιαστικά με αερισμό του εσωτερικού χώρου. Και οι δύο παρατηρήσεις υποστηρίζουν μια κυρίως αερομεταφερόμενη διαδρομή μετάδοσης.
5. Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις έχει αποδειχθεί ότι οφείλονται σε αερομεταφορά ειδικά εκεί όπου έχουν υπάρξει αυστηρές προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων με χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού που έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει από τα σταγονίδια αλλά όχι στην έκθεση σε αερολύματα.
6. Ο SARS-CoV-2 έχει ανιχνευθεί στον αέρα. Σε εργαστηριακά πειράματα, ο SARS-CoV-2 παρέμεινε μολυσματικός στον αέρα για έως και 3 ώρες. Τα δείγματα αέρα που εξετάστηκαν προέρχονταν από δωμάτια που καταλάμβαναν ασθενείς με COVID-19 απουσία διαδικασιών υγειονομικής περίθαλψης που δημιουργούσαν αερολύματα και σε δείγματα αέρα από το μολυσμένο άτομο.
7. Ο SARS-CoV-2 έχει εντοπιστεί σε φίλτρα αέρα και αεραγωγούς σε νοσοκομεία με ασθενείς με COVID-19. Αυτές οι τοποθεσίες θα μπορούσαν να προσεγγιστούν μόνο με αερολύματα.
8. Οι μελέτες που περιλάμβαναν μολυσμένα ζώα σε κλουβιά που συνδέθηκαν με χωριστά κλουβιά με μη μολυσμένα ζώα μέσω αγωγού αέρα, έδειξαν μετάδοση του SARS-CoV-2 που μπορεί να εξηγηθεί επαρκώς μόνο με αεροζόλ.
9. Καμία μελέτη δεν παρείχε ισχυρές ή συνεπείς αποδείξεις για να αντικρούσει την υπόθεση της μεταδόσεως SARS-CoV-2 με αερομεταφορά.
10. Υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις που υποστηρίζουν άλλες κυρίαρχες οδούς μετάδοσης. Η λανθασμένη υπόθεση ότι η μετάδοση μέσω της εγγύτητας συνεπάγεται μεγάλα σταγονίδια αναπνευστικών ουσιών χρησιμοποιήθηκε ιστορικά για δεκαετίες για να αρνηθεί την αερομεταφερόμενη μετάδοση φυματίωσης και ιλαράς.