Η πανδημία δείχνει να φθίνει, τα συμπτώματα πλέον είναι πολύ ήπια και όλα φαίνεται να έχουν πάρει το δρόμο προς το τέλος αυτής της παγκόσμιας περιπέτειας. Μπορεί, όμως, να έχουμε μακροχρόνιες επιπτώσεις αν νοσήσουμε, έστω και ελαφριά;
Σίγουρα θα έχετε ακούσει οι περισσότεροι για τις περιπτώσεις long Covid, όπου ουσιαστικά άνθρωποι που νόσησαν παρουσιάζουν μακροπρόθεσμα κάποια συμπτώματα, από τα οποία μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 200, με πιο συχνή τη δυσκολία στην αναπνοή.
Νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο στο Nature έδειξε ότι ακόμη και μια ήπια περίπτωση Covid μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά τη διάγνωση, ακόμη και γι’ αυτούς κάτω των 65, χωρίς υποκείμενα νοσήματα, όπως παχυσαρκία ή διαβήτη.
Οι επικεφαλής και όλη η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο Washington βάσισαν τα ευρήματά τους στην εκτενή βάση δεδομένων από το United States Department of Veterans Affairs, όπου συνέκριναν τα δεδομένα 150 χιλιάδων βετεράνων που νίκησαν τον Covid-19 τουλάχιστον 30 ημέρες μετά την εμφάνιση του ιού στον οργανισμό τους, με περισσότερους από 5 εκατομμύρια ασθενείς που είχαν πρόσβαση στο παραπάνω ιατρικό σύστημα κατά τη διάρκεια της πανδημίας και ένα συγκριτικού μεγέθους γκρουπ που χρησιμοποιούσε το σύστημα πριν την έναρξη της πανδημίας.
Τα δεδομένα έδειξαν ότι αυτοί που ανέφεραν ανάρρωση, είχαν 52% μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν εγκεφαλικό σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Ο κίνδυνος ανεπάρκειας αυξανόταν στο 72% και όπως αναφέρεται στο Nature, η νοσοκομειακή περίθαλψη αύξανε την πιθανότητα μελλοντικών καρδιαγγειακών επιπλοκών. Ωστόσο, ακόμη και όσοι δεν χρειάστηκαν νοσοκομειακή περίθαλψη, παρουσίαζαν υψηλότερο κίνδυνο για πολλές παθήσεις.
Τα προβλήματα στο καρδιαγγειακό, όμως, δεν είναι η μοναδική επίδραση του Covid-19. Μελέτη που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Μάρτιο στο Annuls of Clinical and Translational Neurology ασχολήθηκε με τα νευρολογικά συμπτώματα και τη γνωστική δυσλειτουργία σε ασθενείς με Covid που δεν νοσηλεύτηκαν.
Ευρήματα από πιλοτική μελέτη που περιλάμβανε 36 ασθενείς, επίσης, έδειξαν ότι ο Covid μπορεί να ήταν υπεύθυνος για βλάβες στους πνεύμονες ασθενών, τόσο δυσδιάκριτες που διέφευγαν από τις συμβατικές εξετάσεις, κάτι που σύμφωνα με την Dr. Emily Fraser από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Οξφόρδης δείχνει ότι ο ιός μπορεί να προκαλέσει μια επίμονη ανωμαλία στη μικροδομή των πνευμόνων και την αγγείωσή τους. Κάποιοι από αυτούς τους ασθενείς δεν είχαν παρουσιάσει μάλιστα σοβαρή νόσηση, ενώ ορισμένοι είχαν συμπτώματα ακόμη και ένα χρόνο μετά τη νόσησή τους με Covid-19. Οι ειδικοί, ωστόσο, αναφέρουν ότι πρέπει να περιμένουμε μέχρι την ολοκλήρωση της έρευνας για να ξέρουμε αν τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά, πώς εξηγούνται και ποιες είναι οι επιλογές όσον αφορά πιθανές θεραπείες.
Υπάρχουν επίσης πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα που βρίσκουν διασύνδεση μεταξύ του Covid-19 και της ανικανότητας ενός άντρα να διατηρήσει τη στύση του. Επικεφαλής μελέτης, μάλιστα, αναφέρουν 19 βλάβες στο καρδιαγγειακό από covid-19, οι οποίες μπορεί να καταλήγουν σε θέματα στυτικής δυσλειτουργίας που σχετίζονται με παθήσεις των αγγείων. Σημειώνεται ότι οι δυσλειτουργίες αυτές είναι πιο σοβαρές και κυρίαρχες σε άντρες που πάσχουν από διαβήτη, υπέρταση και παχυσαρκία.
Ένα ακόμη σύμπτωμα του Covid, το οποίο δεν εμφανίζεται σε όλους όσοι κολλήσουν είναι και η απώλεια γεύσης και όσφρησης, η οποία σε ορισμένους ανθρώπους μπορεί να είναι μόνιμη. Υπάρχει, μάλιστα, και η περίπτωση παροσμίας, όπου αντιλαμβάνονται διαφορετικά τις οσμές, ακόμη και άσχημα. Αυτό μπορεί να εμφανιστεί εβδομάδες, ακόμη και μήνες μετά την ανάρρωση, ενώ σύμφωνα με στοιχεία από ερευνητές του Karolinska Institute της Σουηδίας, σχεδόν οι μισοί από όσους νόσησαν στο πρώτο κύμα της πανδημίας, παρουσίασαν παροσμία. Έχουν, μάλιστα, υπάρξει περιπτώσεις ανθρώπων που σταμάτησαν να τρώνε λόγω της απωθητικής οσμής που είχε πλέον το φαγητό γι’ αυτούς.
Έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας, λοιπόν, υπάρχουν ακόμη πράγματα που δεν γνωρίζουμε για τον covid-19 κι όλα δείχνουν ότι ακόμη κι όταν γίνει ενδημική ασθένεια, θα αποτελεί και πάλι μεγάλο μέρος της ζωής μας.
Πηγές
https://www.nature.com/articles/d41586-022-00403-0#ref-CR1
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/acn3.51350
https://www.theguardian.com/society/2022/jan/29/long-covid-study-finds-abnormality-in-lungs-that-could-explain-breathlessness
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33742540/
https://www.theguardian.com/society/2022/jan/23/nearly-half-of-first-wave-covid-cases-may-suffer-lasting-harm-to-sense-of-smell
https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2022/01/28/parosmia-covid-changed-the-way-i-eat/