Ό,τι είναι καλό για την καρδιά σας είναι καλό και για τον εγκέφαλό σας. Ακριβώς όπως η σωματική δραστηριότητα βοηθά να διατηρήσουμε το σώμα μας σε φόρμα και δύναμη καθώς γερνάμε, βοηθά επίσης στη διατήρηση της γνωστικής μας λειτουργίας – και συνδέεται ακόμη και με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.
Ωστόσο, πέρα από τα μακροπρόθεσμα γνωστικά οφέλη της σωματικής δραστηριότητας, η άσκηση φαίνεται επίσης να δίνει μια βραχυπρόθεσμη ώθηση στις γνωστικές επιδόσεις που διαρκεί από λεπτά έως ώρες.
Σύμφωνα με μια τελευταία μελέτη, αυτή η γνωστική ώθηση μπορεί να διαρκέσει έως και 24 ώρες μετά την άσκηση. Επειδή ορισμένες γνωστικές ικανότητες αρχίζουν να μειώνονται καθώς μεγαλώνουμε, ακόμη και μικρές ενισχύσεις στη γνωστική λειτουργία μπορούν να μας βοηθήσουν να παραμείνουμε δραστήριοι και ανεξάρτητοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Μελέτες που έχουν διεξαχθεί τόσο στο εργαστήριο όσο και σε πραγματικές συνθήκες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που είναι πιο σωματικά δραστήριοι – είτε αυτό γίνεται με τη μορφή δομημένων προπονήσεων είτε απλώς κάνουν περισσότερη δραστηριότητα στην καθημερινή τους ζωή – έχουν καλύτερες επιδόσεις σε γνωστικά τεστ τις ώρες μετά την άσκηση.
Αλλά ένα ερώτημα που προσπαθούν ακόμη να απαντήσουν οι ερευνητές είναι πόσο διαρκούν αυτά τα γνωστικά οφέλη – ιδίως σε ηλικιωμένους όπου η διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας είναι πολύ σημαντική.
Στην μελέτη που διεξήχθη σε μεσήλικες και ηλικιωμένους, διαπιστώνεται ότι τα άτομα που έκαναν περισσότερη μέτρια προς έντονη σωματική δραστηριότητα (όπως τζόκινγκ ή ποδηλασία) είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης την επόμενη ημέρα. Αυτό υποδηλώνει ότι τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας στη μνήμη μπορεί να διαρκούν περισσότερο από τις λίγες ώρες που βρέθηκαν σε προηγούμενες εργαστηριακές μελέτες.
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα φορούσαν έναν ανιχνευτή δραστηριότητας στον καρπό για οκτώ ημέρες και νύχτες. Τους δόθηκαν οδηγίες να συνεχίσουν την καθημερινή τους ζωή ως συνήθως.
Σε κάθε ημέρα που οι συμμετέχοντες φορούσαν τους ανιχνευτές δραστηριότητας, έκαναν επίσης ένα σύνολο γνωστικών δοκιμασιών. Ορισμένες από αυτές τις γνωστικές δοκιμασίες αξιολόγησαν την επεισοδιακή μνήμη (ικανότητα ανάκλησης προηγούμενων εμπειριών) και τη μνήμη εργασίας (ικανότητα προσωρινής αποθήκευσης πληροφοριών στο μυαλό). Το είδος των γνωστικών δοκιμασιών που δόθηκαν στους συμμετέχοντες εναλλάσσονταν κάθε μέρα για να μειωθούν οι πιθανότητες οι συμμετέχοντες να μάθουν και να θυμούνται τις απαντήσεις.
Ενίσχυση της μνήμης
Η έρευνα διαπιστώνει ότι όσο περισσότερο χρόνο περνούσε ένας συμμετέχων κάνοντας μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα, τόσο καλύτερη ήταν η βαθμολογία της επεισοδιακής και της λειτουργικής του μνήμης την επόμενη ημέρα. Ο περισσότερος ύπνος, ιδίως ο ύπνος βραδέων κυμάτων, συσχετίστηκε επίσης με βελτίωση των βαθμολογιών μνήμης – ανεξάρτητα από τη σωματική δραστηριότητα. Αλλά τα άτομα που έκαναν περισσότερη καθιστική ζωή είχαν χειρότερες βαθμολογίες στη μνήμη εργασίας την επόμενη ημέρα.
Ενώ η βελτίωση των επιδόσεων μνήμης ήταν σχετικά μέτρια, κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε γνωστική εξασθένιση ή άνοια. Έτσι, ρεαλιστικά δεν είχαν πολλά περιθώρια βελτίωσης σε αυτές τις δοκιμασίες εξαρχής.
Αλλά τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως σημείο εκκίνησης για μελλοντικές μελέτες που θα εξετάζουν τις γνωστικές επιδόσεις της επόμενης ημέρας σε άτομα με νευροεκφυλιστικές ασθένειες – όπως η άνοια, όπου μπορεί να δούμε μεγαλύτερες βελτιώσεις στις βαθμολογίες των τεστ. Τα ευρήματα αυτά πρέπει επίσης να αναπαραχθούν σε μια μεγαλύτερη μελέτη προτού να είμαστε σίγουροι γι’ αυτά.
Τα βραχυπρόθεσμα γνωστικά οφέλη της άσκησης πιστεύεται ότι προκύπτουν επειδή η άσκηση διεγείρει τη ροή του αίματος και την απελευθέρωση συγκεκριμένων χημικών ουσιών του εγκεφάλου που συμβάλλουν στη γνωστική λειτουργία. Γενικά, αυτά τα νευροχημικά οφέλη πιστεύεται ότι διαρκούν μερικές ώρες μετά την άσκηση. Ωστόσο, άλλες αλλαγές που προκαλούνται από την άσκηση – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που εμπλέκονται στη λειτουργία της μνήμης- μπορεί να διαρκέσουν για 24-48 ώρες μετά την άσκηση.
Πηγή: The Conversation
