Τα πλαστικά μιας χρήσης (SUP) χρησιμοποιούνται συνήθως στην τουριστική βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη ως μια εύκολη λύση για την εξυπηρέτηση των πελατών. Αν και πρόκειται για μια κοινή πρακτική, η εκτεταμένη και ανεξέλεγκτη χρήση πλαστικών μιας χρήσης στην τουριστική βιομηχανία έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, ο τουριστικός τομέας είναι υπεύθυνος για το 1/3 της μηνιαίας αύξησης της παραγωγής αποβλήτων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, με μέσο κόστος 1.300 ευρώ ανά τόνο. Οι τοπικοί δήμοι μπορεί να υπερφορτωθούν από την πρόσθετη εισροή αποβλήτων, οδηγώντας σε μη συλλεγόμενα απόβλητα ή σε μη ασφαλείς πρακτικές διαχείρισης. Έτσι, ο κλάδος της φιλοξενίας συχνά επωμίζεται το κόστος του καθαρισμού για να διασφαλίσει ότι οι τοποθεσίες παραμένουν ελκυστικές για τους τουρίστες.
Για την εξάλειψη της χρήσης αντικειμένων SUP υπάρχει σχετική νομοθεσία της ΕΕ, όπως η οδηγία 2019/904. Η οδηγία 2019/904 αποσκοπεί στην “πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον, και στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και στην προώθηση της μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά, συμβάλλοντας έτσι επίσης στην αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς”. Η εν λόγω οδηγία ορίζει μια σειρά δράσεων που πρέπει να επιτευχθούν από κάθε κράτος μέλος. Το άρθρο 4 αφορά τα είδη SUP για τα οποία δεν υπάρχει σήμερα εναλλακτική λύση. Αντί για την αντικατάσταση των προϊόντων, τα κράτη μέλη οφείλουν να προωθήσουν τη μείωση της κατανάλωσης αυτών των προϊόντων. Αντίθετα, το άρθρο 5 αφορά άμεσα διαθέσιμες και λειτουργικές εναλλακτικές λύσεις για τα προϊόντα SUP. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να απαγορεύσουν την πώληση/χρήση τέτοιων προϊόντων μέχρι τον Ιούλιο του 2021.
Για να βοηθήσει τα τουριστικά καταλύματα σε όλη την Ευρώπη να μειώσουν την κατανάλωση των SUP, το έργο SUPMed υιοθέτησε μια μεθοδολογία που δοκιμάστηκε σε ένα πιλοτικό δείγμα 10 ξενοδοχείων στην Κύρο, την Ελλάδα και τη Μάλτα. Κύριος στόχος του έργου είναι η μείωση της κατανάλωσης, της διάθεσης και των επιπτώσεων των πλαστικών μίας χρήσης στον τομέα του τουρισμού σε τρεις περιοχές της Μεσογείου (Κύπρο, Ελλάδα, Μάλτα) σύμφωνα με την οδηγία της ΕΕ 2019/904. Στο πλαίσιο του έργου αναπτύχθηκαν μοναδικά εργαλεία, όπως ένα προσαρμοσμένο εργαλείο υποστήριξης αποφάσεων (DST). Το DST παρέχει μια πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις/φορείς για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της τρέχουσας επιλογής των προϊόντων SUP σε σύγκριση με τις διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις προϊόντων. Το DST δεν επικεντρώνεται μόνο στο φυσικό περιβάλλον, αλλά παρέχει επίσης ανάλυση κόστους της μετάβασης σε εναλλακτικά προϊόντα SUP. Στο τέλος της πιλοτικής περιόδου, 17 τόνοι ειδών SUP μειώθηκαν με βάση τις προσαρμοσμένες δράσεις που υιοθέτησε το πιλοτικό δείγμα ξενοδοχείων, στο πλαίσιο του έργου.
Η όλη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα του έργου περιγράφονται σε έναν οδηγό βέλτιστων πρακτικών. Ο οδηγός αυτός διατίθεται σε δύο εκδόσεις (πλήρης έκδοση και σύντομη έκδοση) δωρεάν σε τουριστικές επιχειρήσεις, προκειμένου να επωφεληθούν από τα ευρήματα και τα παραδοτέα του έργου, και να μειώσουν την κατανάλωση και τη διάθεση των ειδών SUP. Θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι οι δραστηριότητές τους είναι σύμφωνες με τις απαιτήσεις που περιγράφονται στη νομοθεσία της ΕΕ για το SUP. Ο οδηγός βέλτιστης πρακτικής είναι διαθέσιμος μέσω https://www.supmed.eu/en/best-practice-guide
Στις 31 Οκτωβρίου 2023, θα διεξαχθεί η τελική εκδήλωση του έργου στο Radisson Beach Resort, Λάρνακα η ώρα 10:00-13:00. Η τελική αυτή εκδήλωση απευθύνεται σε όλα τα τουριστικά καταλύματα (ξενοδοχεία και εστιατόρια) καθώς και άλλους υπεύθυνους φορείς σε σχέση με τον τουρισμό όπως στελέχη εταιρειών που συνεργάζονται με τον τουρισμό και το ξενοδοχειακό κλάδο, υπεύθυνους βιωσιμότητας κλπ.. Κατά την τελική εκδήλωση θα γίνει παρουσίαση των αποτελεσμάτων των έργων και πώς έχει επιτευχθεί η μείωση της χρήσης SUP από τα πιλοτικά ξενοδοχεία. Κατά την εκδήλωση επίσης, εκπρόσωπος από το ένα πιλοτικό ξενοδοχείο θα μοιραστεί την εμπειρία που έχουν αποκομίσει μέσω του έργου. Για περισσότερες πληροφορίες και εγγραφές: https://www.supmed.eu/el/component/content/article/27-nea/136-31-2023?Itemid=615
Τα 10 τουριστικά καταλύματα του πιλοτικού δείγματος του έργου ανά χώρα είναι:
- Κύπρος:
- GrandResort
- Atlantica Mare Village Ayia Napa
- Radisson Blue Hotel
- The Royal Apollonia
- Ελλάδα (Κρήτη):
- Elounda Palm Hotel & Suites
- Infinity Blue Boutique Hotel & Spa
- Paralos Lifestyle Beach
- Μάλτα:
- Hilton Malta
- 1926 Hotel & Spa
- Mellieha Holiday Centre
Το έργο“Reducing the Consumption and Disposal of Single-use Plastics in the Tourism Industry in Cyprus, Greece and Malta” χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία μέσω του EEA and Norway Grants Fund for Regional Cooperation.
