Τιμώντας τους μαχητές της αντίστασης κατά του ναζιστικού καθεστώτος, το αυστριακό ομόσπονδο κρατίδιο του Σάλτσμπουργκ πρόκειται να δημιουργήσει μέσα στα επόμενα έξι χρόνια σε κάθε περιφέρειά του έναν “τόπο μνήμης”, ο οποίος θα σχεδιαστεί και θα δημιουργηθεί καλλιτεχνικά σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, ενώ θα γίνει ιστορική επεξεργασία των βιογραφιών και των διαφόρων μορφών αντίστασης ώστε να κοινοποιηθούν και σε μαθητές σχολείων.
Το ομόσπονδο κρατίδιο του Σάλτσμπουργκ διαθέτει συνολικά 600.000 ευρώ για τη δημιουργία των “τόπων μνήμης”, για τους οποίους η σχετική απόφαση είχε ληφθεί από την κυβέρνηση του κρατιδίου τον Μάρτιο του 2021.
Το εγχείρημα μιας ομάδας εργασίας, με επικεφαλής την ιστορικό τέχνης του Σάλτσμπουργκ Χίλντεγκραντ Φράουενεντερ και δύο ιστορικούς της Σύγχρονης Ιστορίας, εστιάζει σκόπιμα σε μνημεία σε περιφέρειες του κρατιδίου, καθώς οι πρωτοβουλίες της αποκαλούμενης “κουλτούρας της μνήμης” έχουν μέχρι στιγμής επικεντρωθεί στην πόλη του Σάλτσμπουργκ.
“Τα πάντα επικεντρώνονται πάντα στον αστικό χώρο, αν και υπάρχουν σημαντικές περιφερειακές πρωτοβουλίες, τις οποίες είναι σημαντικό κανείς να γνωρίζει και να προκύπτει μία αλληλοϋποστήριξη “, αναφέρει ο ιστορικός του Σάλτσμπουργκ ‘Αλμπερτ Λίχτμπλαου ο οποίος συμμετέχει στην ομάδα εργασίας.
Ο πρώτος “τόπος μνήμης” θα δημιουργηθεί στο Νόιμαρκτ αμ Βάλερζεε και στη συνέχεια θα ακολουθήσει μία άλλη περιφέρεια κάθε χρόνο, με το εγχείρημα να ολοκληρώνεται στην ίδια την πρωτεύουσα του κρατιδίου, την πόλη Σάλτσμπουργκ, ενώ τα έργα τέχνης-μνημεία μπορει να έχουν προσωρινό χαρακτήρα, αλλά πρέπει να παραμείνουν για αρκετό χρόνο στον τόπο τους και ως προς το μέλλον τους θα αποφασίσουν οι ίδιες οι κοινότητες.
Το πρώτο μνημείο στο Νόιμαρκτ θα είναι αφιερωμένο στον Γκέοργκ Ρίνερταλερ, τον ξενοδόχο της περιοχής, ο οποίος είχε γίνει ήδη το 1934 στόχος ναζιστικών επιθέσεων και, μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στο γερμανοναζιστικό Τρίτο Ράιχ τον Μάρτιο του 1938, είχε μεταφερθεί μαζί με τον γιο του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Νταχάου.
“Η περίπτωση του δείχνει πόσο διαδεδομένη ήταν η αντίσταση, καθώς ο Ρίνερταλερ δεν ανήκε στον κλασικό τύπο αντιστασιακού, ούτε ιδιαίτερα αριστερός ούτε καθολικός, αλλά ήταν ένας από εκείνους που ήταν πεπεισμένοι ότι αυτό το καθεστώς και η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία δεν ήταν καλά στις αρχές τους, και ο ίδιος δεν επέτρεψε ποτέ στον εαυτό του να αποτραπεί από αυτήν την άποψη”, τονίζει ο ιστορικός Σύγχρονης Ιστορίας Ρόμπερτ Όμπερμαγιερ.
Οκτώ καλλιτέχνες προσκλήθηκαν στον διαγωνισμό για το μνημείο στο Νόιμαρκτ για το οποίο διοικητικά αρμόδιο είναι το “Ταμείο για την Τέχνη στα Κτίρια και την Τέχνη στους Δημόσιους Χώρους”, ενώ οι υποβληθείσες προτάσεις θα κριθούν από μια πενταμελή κριτική επιτροπή και ο νικητής θα ανακοινωθεί το ερχόμενο φθινόπωρο, ενώ η διαμόρφωση του έργου τέχνης θα ξεκινήσει τον Μάιο του 2022.
Η κατασκευή του μνημείου συνοδεύεται επίσης από “πρόταση διαμεσολάβησης” για μαθητές, καθώς, όπως τονίζει ο Ρόμπερτ Όμπερμαγιερ, “στην τάξη, ο εθνικοσοσιαλισμός αντιμετωπίζεται συχνά ως κάτι απομονωμένο. Πολλοί έχουν την εικόνα του Μαουτχάουζεν (σ.σ. του γερμανοναζιστικού στρατόπεδου συγκέντρωσης), ενός απομονωμένου φρουρίου όπου συνέβησαν αυτές οι φρικαλεότητες. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι βαρβαρότητες του εθνικοσοσιαλισμού είναι ορατές ακόμη και σε μικρές πόλεις και κοινότητες”.
Πηγή: ΑΜΠΕ
