Εργαζόμαστε μεθοδικά για να καταστήσουμε τους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου προσβάσιμους και ελκυστικούς μέσω έργων αναβάθμισης και ψηφιακού εκσυγχρονισμού, ανέφερε η Υφυπουργός Πολιτισμού Δρ. Βασιλική Κασσιανίδου, σε χαιρετισμό της στα εγκαίνια του Αρχαιολογικού Χώρου Νεολιθικής Περιόδου «Νησιά» στον Πρωταρά, που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης.
Η Δρ. Κασσιανίδου ανέφερε ότι «το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υφυπουργείου Πολιτισμού παραδίδει επίσημα στο κοινό ένα σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο, ένα χώρο που μαρτυρεί την βαθιά αρχαιότητα του τόπου μας. Το νεολιθικό χωριό που κτίστηκε στην ανατολική ακτή της Κύπρου την πέμπτη χιλιετία π.Χ., μας υπενθυμίζει ποιοι είμαστε και πόσο βαθιές είναι οι ρίζες του πολιτισμού μας».
Πρόσθεσε πως «η αρχαιολογική θέση Νησιά, μαζί με τη θέση Κάστρος, στη μύτη του ακρωτηρίου του Αποστόλου Ανδρέα, που ερευνήθηκε λίγο πριν από την τουρκική εισβολή, αποτελούν τους μοναδικούς νεολιθικούς οικισμούς που ανασκάφηκαν στην Επαρχία Αμμοχώστου”.
Δυστυχώς, συνέχισε “ο πολύ αρχαιότερος νεολιθικός οικισμός στον Απόστολο Ανδρέα καταστράφηκε πριν από μερικά χρόνια από το κατοχικό καθεστώς, για να εγκατασταθούν δύο μεγάλες σημαίες στο ακρωτήρι. Έτσι, ο οικισμός στο Παραλίμνι αποτελεί τη μοναδική ανεσκαμμένη θέση της Νεολιθικής εποχής στην Επαρχία Αμμοχώστου, γεγονός που καθιστά επιβεβλημένη την ανάδειξη και προβολή αυτού του χώρου της απώτερης προϊστορίας» είπε.
Εξήγησε πως «η έκταση και η πολυπλοκότητα των καταλοίπων του, τον ξεχωρίζουν ως ένα σημαντικό κέντρο της Κεραμικής Νεολιθικής περιόδου. Η ανασκαφή του από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, υπό τη διεύθυνση του αείμνηστου πρώην Διευθυντή του Τμήματος, Παύλου Φλουρέντζου, προσέφερε πολύτιμα στοιχεία για την εξέλιξη της κοινωνικής οργάνωσης, της οικονομίας και της τεχνολογίας εκείνης της περιόδου» ανέφερε.
Όπως είπε η Δρ. Κασσιανίδου «η νέα διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου στο Παραλίμνι-Νησιά αποτελεί μια σημαντική δράση του Τμήματος Αρχαιοτήτων για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής του Παραλιμνίου και ευρύτερα της Κύπρου. Οι ενημερωτικές πινακίδες που τοποθετήθηκαν, με σύντομα κείμενα και εποπτικό υλικό, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία μιας ζωντανής γέφυρας επικοινωνίας ανάμεσα στο παρελθόν και τον σύγχρονο επισκέπτη» σημείωσε.
Μέσα από σχέδια, φωτογραφιές και περιεκτικά κείμενα, συνέχισε «οι επισκέπτες μπορούν να κατανοήσουν την οργάνωση του νεολιθικού χωριού, τις δραστηριότητες των κατοίκων, όπως τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την κατασκευή εργαλείων και τα κοινωνικά έθιμα. Το υλικό έχει σχεδιαστεί ώστε να είναι προσιτό σε κάθε επίπεδο γνώσεων, ενισχύοντας την αίσθηση ζωντανής επαφής με την ιστορία και με αυτό τον τρόπο, ο χώρος δεν αποτελεί μόνο ένα επιστημονικό εύρημα, αλλά και μέσο ώστε ο επισκέπτης να φανταστεί τη ζωή των ανθρώπων πριν από 7.000 χρόνια».
Η Υφυπουργός Πολιτισμού ανέφερε επίσης πως «εργαζόμαστε μεθοδικά για να καταστήσουμε τους αρχαιολογικούς χώρους μας προσβάσιμους και ελκυστικούς μέσω έργων αναβάθμισης και ψηφιακού εκσυγχρονισμού. Παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη τοποθέτηση 80 πινακίδων με QR Codes σε πέντε σημαντικούς χώρους».
Είπε ακόμα ότι «με την επέκταση αυτών των δράσεων, επιδιώκεται η αύξηση της επισκεψιμότητας και η ενίσχυση της οικονομικής αξίας του πολιτισμού. Οι αρχαιολογικοί χώροι αποτελούν πολιτιστικούς και αναπτυξιακούς πόλους, θεμέλιο για το μέλλον, πηγή γνώσης, έμπνευσης και βιώσιμης ανάπτυξης, προσφέροντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να ζήσουν και να γίνουν μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς» κατέληξε.
Στον δικό του χαιρετισμό ο Δήμαρχος Παραλιμνίου – Δερύνειας Γιώργος Νικολέττος χαρακτήρισε τη μέρα «ξεχωριστής σημασία για ολόκληρη την Κύπρο, αφού ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες του στο κοινό, ένας χώρος που κρατά μέσα του επτά χιλιάδες χρόνια ιστορίας. Ένας χώρος που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και μας θυμίζει πόσο βαθιές είναι οι ρίζες του τόπου μας».
Εξέφρασε ευχαριστίες στην «Υφυπουργό Πολιτισμού, για τη στήριξη, το όραμα και το προσωπικό της ενδιαφέρον που συνέβαλαν καθοριστικά στην ολοκλήρωση αυτού του έργου», τον Διευθυντή και τους λειτουργούς του Τμήματος Αρχαιοτήτων, για το επιστημονικό τους έργο, την επιμονή και τη συνέπειά τους, αφού όπως εξήγησε «χάρη στις προσπάθειές τους, ένας νεολιθικός οικισμός που για χρόνια παρέμενε σιωπηλός, παίρνει σήμερα τη θέση που του αξίζει: ανοίγει στο κοινό, στους κατοίκους και στους επισκέπτες, ως ζωντανό κομμάτι της ιστορικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας».
Είπε ακόμα ότι «ο Δήμος Παραλιμνίου – Δερύνειας προχωρά ήδη στον σχεδιασμό Αρχαιολογικών Διαδρομών στην ευρύτερη περιοχή, όπου τα Νησιά θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι διαδρομές αυτές θα συνδέουν σημεία ιστορικού, πολιτιστικού και φυσικού ενδιαφέροντος, προσφέροντας στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη εμπειρία γνωριμίας με την πολιτιστική μας κληρονομιά» είπε και σημείωσε πως «με τον τρόπο αυτό, ο πολιτισμός δεν μένει απλώς στο παρελθόν αλλά γίνεται μοχλός ανάπτυξης και γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στις γενιές».
Σε ανακοίνωση του Δήμου Παραλιμνίου – Πρωταρά αναφέρεται ότι «ο Αρχαιολογικός Οικισμός “Νησιά” στον Πρωταρά εντάσσεται στη Νεολιθική Β’ περίοδο ή αλλιώς Νεολιθική Κεραμική περίοδο και χρονολογείται περί το 5200-4800 π.Χ. Αποτελεί τον μεγαλύτερο οικισμό της Νεολιθικής περιόδου που έχει ανασκαφεί και ερευνηθεί μέχρι σήμερα στην επαρχία Αμμοχώστου. Κατά τις ανασκαφές του Τμήματος Αρχαιοτήτων έχουν αποκαλυφθεί σε έκταση 2750 τ.μ. σαράντα κατοικίες, ένα προστατευτικό τείχος καθώς και σημαντικός αριθμός κινητών ευρημάτων, όπως αγγεία, πέτρινα ειδώλια, μαχαίρια και λεπίδες, γουδιά, περιδέραια από πικρόλιθο και κόκκαλα ελαφιού και άλλα».
Σημειώνεται πως ο οικισμός είναι επισκέψιμος για το κοινό καθημερινά και βρίσκεται μεταξύ των παραλιών Βυζακιά και Λομπαρδί (πλησίον ξενοδοχείου Cavo Maris) στον Πρωταρά.
