Αναταράξεις έχει προκαλέσει η εφαρμογή του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ στον χώρο του θεάτρου, με τα μέλη της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, να έχουν ήδη ανακοινώσει ότι έχουν αναστείλει τις εργασίες τους και ότι δεν θα πραγματοποιήσουν πρόβες και παραστάσεις για τα έργα που είχαν υποβάλει στο ΘΥΜΕΛΗ για το 2024, ενώ το Υφυπουργείο Πολιτισμού λέει πως δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης η απειλή για κλείσιμο θεάτρων και ότι θα χρηματοδοτηθούν 30 παραγωγές.
Πλέον υπάρχει μια πιο διαφανής και δίκαιη διαδικασία, δηλώνει στο ΚΥΠΕ η Υφυπουργός Πολιτισμού, Βασιλική Κασσιανίδου και τονίζει ότι «τα θέατρα δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στην κρατική χορηγία». Η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, Μαριάννα Καυκαρίδου, λέει στο ΚΥΠΕ ότι οι θεατρικοί φορείς οδηγούνται αναγκαστικά στο κλείσιμο λόγω του υφιστάμενου σχεδίου και εκφράζει την άποψη ότι δεν υπάρχει θέληση εκ μέρους του Υφυπουργείου Πολιτισμού για επίλυση των προβλημάτων.
Β. Κασσιανίδου: Τα θέατρα δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στην κρατική χορηγία
«Η πολιτική του Υφυπουργείου δεν θα αλλάξει», δήλωσε, απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ κατά πόσον υπάρχει πρόθεση του Υφυπουργείου Πολιτισμού για διαφοροποίηση του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ μετά τις εξαγγελίες της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, η Υφυπουργός, ενώ σε άλλο σημείο των δηλώσεών της η κ. Κασσιανίδου υπέδειξε ότι τα θέατρα δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στην κρατική χορηγία.
Όπως ανέφερε η κ. Κασσιανίδου, αυτό που θα αλλάξει, είναι η Β’ φάση του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ που θα προκηρυχθεί την άνοιξη και θα αφορά τις αιτήσεις για το Β’ εξάμηνο του 2024.
«Θα βελτιώσουμε κάποια σημεία που αφορούν την προϋπόθεση για τα χρόνια λειτουργίας των νεοσύστατων φορέων και την κατανομή της βαθμολογίας για το ύψος της χρηματοδότησης», εξήγησε. Στο Α’ εξάμηνο, ανέφερε, κανείς δεν πέτυχε να πάρει τις €40.000, που είναι το μέγιστο ποσό της χορηγίας που θα μπορούσε να πάρει κανείς για μια θεατρική παραγωγή. «Δύο προτάσεις έλαβαν €30.000 και κάποιες άλλες προτάσεις έλαβαν μικρότερα ποσά ανάλογα με τις περιοδείες που ήθελαν να κάνουν», πρόσθεσε.
Εν συνεχεία, η κ. Κασσιανίδου ανέφερε ότι ο λόγος των αντιδράσεων των μελών της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου είναι ότι δεν εξασφάλισαν χρηματοδότηση €30.000 ή €40.000, με αποτέλεσμα να πάρουν στο Α’ εξάμηνο του 2024 ένα πιο χαμηλό ποσό από αυτό που πήραν στο Α’ εξάμηνο του 2023. «Θα πάρουν όμως περισσότερα χρήματα φέτος για τα λειτουργικά τους έξοδα, τα οποία έχουμε αφαιρέσει από το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ, και να είναι χρήματα που θα πάρουν επιπλέον», συμπλήρωσε.
«Τα θέατρα που έχουν τη δική τους στέγη μπορούν να αιτηθούν για να λάβουν μέχρι και €20.000 για τα λειτουργικά τους έξοδα», ανέφερε η Υφυπουργός Πολιτισμού, επισημαίνοντας ότι «δεν είναι στόχος του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ να χρηματοδοτεί πλήρως μια θεατρική παραγωγή». Στην Ελλάδα, όπως είπε, η μέγιστη χρηματοδότηση που λαμβάνει μια θεατρική παραγωγή είναι €30.000. Εκεί, πρόσθεσε, οι περισσότερες προτάσεις παίρνουν €15.000 ή €20.000.
«Έτσι όπως έχουμε διαμορφώσει το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ, φέτος θα πάρουν χρηματοδότηση πολύ περισσότεροι φορείς», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η χρηματοδότηση θα μοιραστεί σε 30 παραγωγές, από τις οποίες οι 26 θα βγουν και σε περιοδεία. Υπάρχει ένας μεγάλος κατάλογος παραστάσεων που θα χρηματοδοτηθούν, είπε η Υφυπουργός, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι θα πραγματοποιηθούν.
Ακολούθως, η κ. Κασσιανίδου επεσήμανε ότι το Θέατρο Σκάλα, που είναι μέλος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, έχει πάρει τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση απ’ όλους. Ακόμη, εξέφρασε την ελπίδα ότι το εν λόγω θέατρο δεν σκοπεύει να κλείσει, έχοντας λάβει χρηματοδότηση για 3 διαφορετικές θεατρικές παραγωγές για το Α’ εξάμηνο του 2024.
«Δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης η απειλή για κλείσιμο θεάτρων», τόνισε. «Κάποιες από τις παραγωγές ξεκίνησαν με χρηματοδότηση από την περασμένη χρονιά και συνεχίζονται. Σε αυτές εργάζονται πολλοί ηθοποιοί και άλλοι συντελεστές», πρόσθεσε. «Αυτοί θυματοποιούνται από την απόφαση αυτών των θεάτρων να κλείσουν», επεσήμανε.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ αν υπάρχει τρόπος γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ του Υφυπουργείου και της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, η κ. Κασσιανίδου είπε ότι τα μέλη της Ομοσπονδίας, σε μια συνάντηση που είχαν μαζί της, ζητούσαν την επιστροφή σε ένα καθεστώς που ίσχυε παλαιότερα, σύμφωνα με το οποίο τα θέατρα έπαιρναν ένα εφάπαξ ποσό των €160.000 για τις θεατρικές τους παραγωγές. «Αυτό θα σήμαινε ότι μόνο τα 6 μέλη της Ομοσπονδίας θα έπαιρναν €960.000, ενώ θα απέμεναν €350.000 για τους υπόλοιπους 12 φορείς», εξήγησε.
«Θεωρήσαμε ότι η χρηματοδότηση πρέπει να δίνεται με αξιοκρατική αξιολόγηση και ότι πρέπει να μπουν κάποια κριτήρια», τόνισε. Φέτος, πρόσθεσε, η ανεξάρτητη επιτροπή που αξιολόγησε τις αιτήσεις ήταν πενταμελής, ενώ πέρυσι ήταν τριμελής και τα προηγούμενα χρόνια αποφάσιζε το ΔΣ του ΘΟΚ. Η κ. Κασσιανίδου εξέφρασε την πεποίθηση ότι «πλέον υπάρχει μια πιο διαφανής και δίκαιη διαδικασία». Το κάθε μέλος της πενταμελούς επιτροπής λειτούργησε ανεξάρτητα, σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι βαθμολογίες του καθενός, οι οποίες συμψηφίστηκαν, δεν διέφεραν πολύ μεταξύ τους. «Αυτό σημαίνει ότι τα μέλη της επιτροπής λίγο-πολύ συμφώνησαν», σημείωσε.
«Άλλες φορές το κράτος ήρθε ως αρωγός και βοήθησε με επιπλέον χρηματοδότηση. Δεν ξέρω αν μπορούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο εκτός διαδικασίας», δήλωσε στο ΚΥΠΕ η κ. Κασσιανίδου, τονίζοντας ότι «οι πόροι για το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ είναι πολύ συγκεκριμένοι και είναι για να καλύψουν μερικώς τις θεατρικές παραγωγές». Όπως είπε, «πρέπει να δούμε πώς θα δουλέψουμε μαζί με τα θέατρα ούτως ώστε να αυξήσουν τα έσοδά τους». Ένας τρόπος, σημείωσε, είναι η αύξηση του αριθμού των θεατών και η αύξηση των εσόδων από τα εισιτήρια.
«Τα θέατρα δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στην κρατική χορηγία», τόνισε και πρόσθεσε ότι, «εάν ο στόχος μας είναι η βελτίωση του επιπέδου των θεατρικών παραστάσεων, δεν μπορεί το μόνο κριτήριο να είναι το ύψος των λειτουργικών εξόδων, που θα πρέπει να καλυφθούν από το κράτος για να λειτουργήσει το θέατρο». Όπως τόνισε, «πρέπει να αλλάξει το μοντέλο λειτουργίας αυτού του θεσμού» και αυτό προσπάθησαν να κάνουν.
Ακόμη, η κ. Κασσιανίδου εξέφρασε την ελπίδα ότι θα υπάρξει συνάντηση μαζί με τα θεατρικά σχήματα για να συζητηθούν τα θέματα, καθώς και την πρόθεση να επικοινωνήσει μαζί τους για να διευθετηθεί συνάντηση.
«Δεν θα ήθελα να αλλάξει η φιλοσοφία του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ, η οποία στηρίζει τη θεατρική παραγωγή με αξιοκρατικά κριτήρια», ανέφερε καταληκτικά.
Μ. Καυκαρίδου: Με τις χορηγίες που δίνονται αναγκαστικά οδηγούμαστε σε κλείσιμο
Από την πλευρά της, η Μαριάννα Καυκαρίδου, εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι τα μέλη της Ομοσπονδίας έχουν ήδη ανακοινώσει ότι έχουν αναστείλει τις εργασίες τους και ότι δεν θα πραγματοποιήσουν πρόβες και παραστάσεις για τα έργα που είχαν υποβάλει στο ΘΥΜΕΛΗ για το 2024. «Στο Σατιρικό Θέατρο, 20-25 άνθρωποι έχασαν το εισόδημά τους για 3 μήνες», πρόσθεσε.
«Το Υφυπουργείο Πολιτισμού, στην προσπάθειά του να δημιουργήσει ένα πιο συμπεριληπτικό και δημοκρατικό σχέδιο, δεν έλαβε υπ’ όψιν τις διαφορετικές ανάγκες των θεατρικών φορέων της Ομοσπονδίας και των νεοσύστατων ομάδων», επεσήμανε.
«Πώς μπορεί να ανεβεί μια θεατρική παραγωγή με τα ποσά που προνοούνται;», διερωτήθηκε η Μαριάννα Καυκαρίδου, κάνοντας λόγο «για μια τεράστια διαδικασία, η οποία έχει κόστος που έχει ανέβει στα ύψη ειδικά στις μέρες μας». Όπως εξήγησε, οι €20.000, που προνοεί το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ για να καλυφθούν τα λειτουργικά έξοδα ενός θεάτρου, είναι πολύ μικρό ποσό, τουλάχιστον για ένα θέατρο όπως το Σατιρικό.
«Διαφωνούμε με τη φιλοσοφία του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ και είχαμε πει εξαρχής ότι το Σχέδιο θα ήταν καταστροφικό για όλη τη θεατρική κοινότητα, γιατί τα ποσά έχουν μειωθεί δραστικά και είναι αδύνατον για έναν θεατρικό φορέα να συγκεντρώσει το μέγιστο ποσό της χρηματοδότησης για πολυπρόσωπες και πολυδάπανες παραγωγές», δήλωσε η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου. «Έτσι όπως είναι διαμορφωμένο το Σχέδιο, πρέπει κάποιος να συγκεντρώσει το 91% της βαθμολογίας για να λάβει τις €40.000, που είναι το μέγιστο ποσό. Έτσι όπως είναι δομημένα τα μόρια, δεν μπορεί κανείς να φτάσει στο 91%. Το είχαμε επισημάνει από την αρχή ότι δεν βγαίνουν οι αριθμοί, κάτι που έχει αποδειχθεί», επεσήμανε.
«Κάποτε το κράτος διέθετε ειδικά κονδύλια και στήριζε με πολλούς τρόπους τη δημιουργία νέων θεάτρων και θεατρικών αιθουσών, καθώς και τη συνέχιση της λειτουργίας τους», δήλωσε στο ΚΥΠΕ η κ. Καυκαρίδου. «Μέσα σε μια νύχτα το Υφυπουργείο Πολιτισμού έρχεται και αλλάζει τα πάντα, λέγοντας ότι δεν είναι εποχή για το κράτος να συντηρεί θεατρικές αίθουσες. Δυστυχώς αμφισβητεί το καλλιτεχνικό μας έργο και την αξία μας», πρόσθεσε. «Φυσικά έχουμε κάνει λάθη σε επιλογές και αποφάσεις μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να έρθει ο οποιοσδήποτε να ακυρώσει την ιστορία και την προσφορά μας», υπογράμμισε.
«Με τις χορηγίες που μας δίνουν αναγκαστικά μας οδηγούν σε κλείσιμο. Αυτό γίνεται χωρίς καμία προειδοποίηση, χωρίς να μας δοθεί χρόνος να προετοιμαστούμε, να βρούμε λύσεις ή άλλες πηγές γι’ αυτό το κονδύλι», τόνισε η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, προσθέτοντας ότι «βρισκόμαστε προ τετελεσμένων». «Δυστυχώς δεν βλέπω να υπάρχει η επιθυμία και η καλή θέληση εκ μέρους του Υφυπουργείου Πολιτισμού και του κράτους για να εξευρεθεί λύση», συμπλήρωσε.
Σε ερώτημα του ΚΥΠΕ αν η Ομοσπονδία είναι ανοικτή σε διάλογο με το Υφυπουργείο Πολιτισμού, η κ. Καυκαρίδου απάντησε θετικά. «Ήδη έχουμε απευθύνει έκκληση στην Υφυπουργό να συζητήσουμε, αλλά δεν ανταποκρίθηκε. Ζητήσαμε παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας για επίλυση του προβλήματος, αλλά δεν ανταποκρίθηκε», σημείωσε.
«Αν δεν λάβουμε αμέσως έκτακτη στήριξη για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη λειτουργία μας και αν σε δεύτερο χρόνο δεν γίνει η αναγκαία μελέτη και διαβούλευση για ένα πιο δίκαιο και πιο λειτουργικό σχέδιο επιχορήγησης, δεν μπορεί το θέατρο να προοδεύσει με αυτά τα ποσά», υπέδειξε.
«Έχουν καταφέρει να δημιουργηθεί κλίμα διχασμού ανάμεσα στη θεατρική κοινότητα, προσπαθούν να μας χωρίσουν σε στρατόπεδα ώστε να βλέπει ο καθένας το συμφέρον του», δήλωσε στο ΚΥΠΕ η Μαριάννα Καυκαρίδου. «Είμαστε εναντίον του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ γιατί θεωρούμε ότι κάνει πρώτα ζημιά στους θεατρικούς φορείς αλλά και στο επαγγελματικό θέατρο», εξήγησε. «Οι συλλογικότητες ζητούν αλλαγές στο Σχέδιο, αλλά είναι λυπηρό ότι δεν τους απασχολεί το ότι οι θεατρικοί φορείς δεν θα μπορούν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους», ανέφερε.
Σε ερώτημα του ΚΥΠΕ αν η Ομοσπονδία Θεατρικών Φορέων Κύπρου είναι σε διαβούλευση με τις συλλογικότητες, η κ. Καυκαρίδου απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι η διαβούλευση είχε γίνει με το Υφυπουργείο Πολιτισμού. «Το κλίμα δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο αυτήν τη στιγμή, μυρίζει μπαρούτι η ατμόσφαιρα», είπε χαρακτηριστικά. «Εμείς είμαστε έτοιμοι για διάλογο, αλλά δυστυχώς νιώθουμε ότι ούτε το Υφυπουργείο ούτε οι υπόλοιποι φορείς είναι σε τέτοια διάθεση, γιατί θεωρούν ότι το συγκεκριμένο Σχέδιο εξυπηρετεί τις ανάγκες τους και τα καλλιτεχνικά τους σχέδια», συμπλήρωσε.
Επιπλέον, εξέφρασε την απαισιοδοξία και τη λύπη της για «την επιμονή και την αδιαφορία του Υφυπουργείου Πολιτισμού», το οποίο, όπως είπε, «δεν βλέπει το πρόβλημα». «Δεν βλέπω να υπάρχει προθυμία για επίλυση των θεμάτων», κατέληξε.
