Το πρόγραμμα μεταφοράς μαθητών από πόρτα σε πόρτα, το οποίο εφαρμόστηκε σε πιλοτικό στάδιο, για τη χρονιά 2023-2024 εξυπηρέτησε περίπου 850 μαθητές δημοτικών σχολείων, όπως ενημέρωσε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας ο Προϊστάμενος του Τομέα Δημοσίων Επιβατικών Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών, Αντρέας Νικηφόρου. Ο ίδιος, απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ και εκ των εισηγητών του θέματος στην Επιτροπή, Αντρέα Καυκαλιά, σημείωσε ότι το κόστος για το κράτος ανήλθε στις 800.000 ευρώ, καθώς το πρόγραμμα παρέχεται εντελώς δωρεάν για τους μαθητές των δημοτικών σχολείων.
Οπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, το Υπουργείο Μεταφορών επεξεργάζεται το ενδεχόμενο κατάργησης κάποιων διαδρομών του προγράμματος για σχολεία που βρίσκονται σε αστικές περιοχές λόγω περιορισμένης ανταπόκρισης των μαθητών στις περιοχές αυτές, σε αντίθεση με την περιφέρεια.
Τη συνεδρίαση της Επιτροπής, που συνήλθε για να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης του προγράμματος από πόρτα σε πόρτα για τα δημοτικά σχολεία, απασχόλησε και η μεταφορά των μαθητών Μέσης και Τεχνικής εκπαίδευσης με λεωφορεία, κατόπιν παρεμβάσεων του Προέδρου της ΟΕΛΜΕΚ, Δημήτρη Ταλιαδώρου, του Προέδρου της ΟΛΤΕΚ, Παναγιώτη Λυσάνδρου, καθώς και του Προέδρου της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης, Λοΐζου Κωνσταντίνου.
Αναφορικά με την εφαρμογή του προγράμματος από πόρτα σε πόρτα για τους μαθητές Δημοτικού, θετικά τοποθετήθηκε ενώπιον της Επιτροπής το Υπουργείο Παιδείας, ενώ και ο κ. Νικηφόρου ανέφερε, εκ μέρους του Υπουργείου Μεταφορών ότι είναι μια πετυχημένη υπηρεσία.
Σημείωσε, όμως, ότι εκφράστηκε πιο θερμό ενδιαφέρον σε σχολεία της περιφέρειας, παρά σε σχολεία των αστικών κέντρων. Αναφέροντας παραδείγματα από σχολεία στην Αγλαντζιά και στον Στρόβολο, ο κ. Νικηφόρου είπε ότι τα λεωφορεία έκαναν δρομολόγια με μονοψήφιο αριθμό μαθητών, ενώ στην περιφέρεια η εικόνα ήταν αρκετά διαφορετική. Κατ’ επέκταση, σύμφωνα με τον κ. Νικηφόρου, το Υπουργείο επεξεργάζεται το ενδεχόμενο να μη συνεχιστεί το πρόγραμμα σε κάποιες αστικές περιοχές, κάτι το οποίο θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.
Πρόσθεσε ότι στην περιφέρεια υπήρξαν σχολεία στα οποία περίπου 120 από τους 150 μαθητές είχαν επιλέξει να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα αυτό. Εξάλλου, όπως είπε ο κ. Νικηφόρου, υπάρχουν περιοχές στην περιφέρεια όπου τα σχολεία έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για εφαρμογή του προγράμματος, αναφέροντας ενδεικτικά περιοχές όπως τα Λιβάδεια, ο Φαρμακάς, και το Μάμμαρι. Σημείωσε ότι από πλευράς του Υπουργείου ετοιμάστηκαν ερωτηματολόγια και στάλθηκαν ήδη σε κάποια σχολεία εκτός Λευκωσίας για να φανεί η ανταπόκριση για τη νέα χρονιά.
Όσον αφορά τις αστικές περιοχές, ο κ. Νικηφόρου είπε ότι σκοπός είναι να επεκταθεί περισσότερο στην ύπαιθρο, αφού εκεί αγκαλιάστηκε περισσότερο. Επεσήμανε, όμως, ότι λόγω του προβλήματος που υπάρχει με τα διαθέσιμα λεωφορεία και τους επαγγελματίες οδηγούς, για να μπορέσουν να διατεθούν περισσότερα λεωφορεία για μετακίνηση μαθητών σε αυτά τα σχολεία, θα πρέπει να διακοπεί η εφαρμογή του προγράμματος σε σχολεία όπου μεταφέρονται μονοψήφιοι αριθμοί, στο σύνολο εκατοντάδων μαθητών.
Ο κ. Νικηφόρου διευκρίνισε ότι για τη μετακίνηση στα περιφερειακά δημοτικά σχολεία υπάρχει διαφορετική υπηρεσία που μεταφέρει τους μαθητές, με λεωφορεία που τους μετακινούν από μικρότερες κοινότητες προς τα σχολεία.
Η Πρόεδρος της ΠΟΕΔ, Μύρια Βασιλείου, μετέφερε τη θέση των δασκάλων ότι το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα δεν θα πρέπει να καταργηθεί στις αστικές περιοχές, αλλά να επεκταθεί. Επεσήμανε «μία αντίφαση στη νομοθεσία», όπως είπε, καθώς για μεταφορά μαθητών κάτω των 6 ετών με λεωφορεία για εκδρομές, προβλέπεται η χρήση ειδικών καθισμάτων, ενώ δεν υπάρχει η πρόνοια αυτή για το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα. Ο κ. Νικηφόρου, επιβεβαίωσε το γεγονός, διευκρινίζοντας όμως ότι, επειδή υπάρχει συνοδός σε κάθε λεωφορείο του προγράμματος, αυτός φροντίζει τα παιδιά να καθίσουν με ασφάλεια στα καθίσματα, φορώντας τη ζώνη τους.
Ζητούμενο η βελτίωση των μαθητικών δρομολογίων για Μέση-Τεχνική και η άρση τελών
Την ανάγκη για καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών στα μαθητικά δρομολόγια λεωφορείων έθεσε ο Λοΐζος Κωνσταντίνου, Πρόεδρος της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημοσίων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, κάνοντας ειδική αναφορά στη μη κάλυψη των μαθητών του Παγκυπρίου Γυμνασίου, που λόγω των ειδικών σχολείων που λειτουργούν σε αυτό, κάποιοι σχολάνε στις 4 παρά, το απόγευμα.
Ο κ. Νικηφόρου ανέφερε ότι, επειδή το Παγκύπριο Γυμνάσιο είναι ένα σχολείο στο οποίο κατ’ επιλογή οι γονείς επιλέγουν να φοιτήσουν τα παιδιά τους και όχι λόγω του ότι ανήκουν σε συγκεκριμένη εκπαιδευτική περιφέρεια, είναι δύσκολο να καλυφθούν όλοι οι μαθητές. Σημείωσε ότι το λεωφορείο που εξυπηρετεί τους μαθητές του Παγκυπρίου πηγαίνει μόνο μία φορά το απόγευμα στο σχολείο, στις 2:30 μ.μ.
Ο κ. Λοΐζου σημείωσε, όμως, ότι σήμερα από τις διαδρομές των λεωφορείων εξυπηρετούνται κυρίως όσοι μαθητές της Μέσης εκπαίδευσης δεν έχουν άλλο μέσο μεταφοράς, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να μεγαλώσει ο αριθμός τους και να δημιουργηθεί κουλτούρα για τη χρήση ΜΜΜ, ώστε να ελαφρύνεται το κυκλοφοριακό πρόβλημα. Ανέφερε, εξάλλου, ότι το πρωί παρατηρείται να είναι μικρότερος ο αριθμός των μαθητών που μετακινούνται με λεωφορείο, γιατί πολλοί επιλέγουν να μετακινηθούν με αυτοκίνητα, κατά τη μετακίνηση και τον γονέων προς την εργασία τους.
Ο Παναγιώτης Λυσάνδρου, ανέφερε κατά τη συνεδρίαση εκ μέρους της ΟΛΤΕΚ ότι είναι ακόμα μεγαλύτερη η ταλαιπωρία για τους μαθητές των τεχνικών σχολών, οι οποίοι μπορεί να χρειαστεί να επιλέξουν μία τεχνική σχολή σε μεγάλη απόσταση από την κατοικία τους, εάν επιθυμούν συγκεκριμένη ειδίκευση. Αυτό έχει σαν συνέπεια να πρέπει να αλλάξουν δρομολόγια για να φτάσουν εκεί και να φτάνουν συχνά καθυστερημένοι στο σχολείο, όπως είπε.
Εκ μέρους της ΟΕΛΜΕΚ, ο Δημήτρης Ταλιαδώρος επεσήμανε ότι είναι καιρός να υπάρξει άρση των τελών που επιβλήθηκαν μετά το 2013 για τη μετακίνηση των μαθητών με λεωφορεία και κάλεσε το κράτος να επανεξετάσει το ζήτημα, δεδομένου ότι και οι μισθολογικές επιπτώσεις που είχε η κρίση έχουν αναιρεθεί, όπως είπε.
Όσον αφορά το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα για τους μαθητές δημοτικής εκπαίδευσης, είπε ότι από τα στοιχεία που παρουσίασε το Υπουργείο προκύπτει πως στοιχίζει περίπου 5 ευρώ την ημέρα για κάθε μαθητή, ενώ η μηνιαία κάρτα που πληρώνουν οι γονείς για τους μαθητές Μέσης εκπαίδευσης κοστίζει 10 ευρώ.
Ο κ. Νικηφόρου είπε ότι εξετάζονται τα ζητήματα αυτά στο Υπουργείο μεταφορών και γίνονται σκέψεις και για επιχορήγηση των μετακινήσεων φοιτητών. Σημείωσε ότι σύντομα θα γίνουν ανακοινώσεις για τα θέματα αυτά.
Προβληματίζει η παράμετρος της έλλειψης επαγγελματιών οδηγών
Με δεδομένο ότι η έλλειψη λεωφορείων και οδηγών θα οδηγήσει αναγκαστικά στη διακοπή δρομολογίων από πόρτα σε πόρτα, προκειμένου να μπορέσει να επεκταθεί το πρόγραμμα στην περιφέρεια, στην Επιτροπή τέθηκε από πλευράς Βουλευτών και το θέμα των οδηγών.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, επεσήμανε ότι δεν αρκεί να εντοπίζεται το πρόβλημα, αλλά να δρομολογούνται και λύσεις και ρώτησε αν το Υπουργείο Μεταφορών έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για να ενθαρρύνει κόσμο να ενταχθεί στο επάγγελμα του οδηγού. Σημείωσε ότι οι συνθήκες εργασίες και οι αμοιβές δεν είναι ελκυστικές.
Στις συνθήκες εργασίας αναφέρθηκε και ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, σημειώνοντας ότι οι οδηγοί αναγκάζονται να εργάζονται σε «σπαστό» ωράριο, με μεγάλο χρονικό κενό μεταξύ των δρομολογίων, έτσι μένουν δεσμευμένοι στην εργασία τους έως και 60 ώρες την εβδομάδα, ενώ αμείβονται για 39 ώρες.
Ο κ. Νικηφόρου ανέφερε ότι το Υπουργείο εξετάζει το ενδεχόμενο να επιχορηγείται η εκπαίδευση των επαγγελματιών οδηγών, το κόστος της οποίας είναι γύρω στα 1200, μαζί με τα μαθήματα, όπως είπε.
Όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, είπε ότι οι οδηγοί καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις και ότι οι αποδοχές δεν είναι το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες οδηγοί, αλλά οι συνθήκες εργασίας. Σύμφωνα με τις συλλογικές συμβάσεις, εξήγησε, οι ώρες εργασίας είναι 39 και κάθε εταιρεία προσπαθεί να αξιοποιήσει όσο καλύτερα μπορεί τον εργάσιμο χρόνο του οδηγού προς όφελός της.
Τέλος, ανέφερε ότι υπάρχουν περίπου 8.500 επαγγελματίες οδηγοί σε όλη την Κύπρο, όμως μεγάλος αριθμός απασχολείται με την οδήγηση φορτηγών ή απασχολούνται σε εταιρείες που κάνουν οργανωμένες εκδρομές.
Δηλώσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Γιώργος Κάρουλλας, είπε ότι το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα είναι «μια σημαντική ιδέα, καινοτομία και εφαρμογή του πρώην Υπουργού, Γιάννη Καρούσου» και ότι χρειάζεται ενδυνάμωση τόσο στην ύπαιθρο, όσο και στις αστικές περιοχές, ώστε να αποσυμφορήσει και το κυκλοφοριακό.
«Αυτό που χρειάζεται είναι εκστρατεία ενημέρωσης για τα οφέλη του προγράμματος και ενδεχόμενα κίνητρα, ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των παιδιών στο πρόγραμμα και να μπορέσει αυτό να ανταποκριθεί πλήρως στους σκοπούς της εφαρμογής του», είπε ο κ. Κάρουλλας.
«Αναμένουμε από το αρμόδιο Υπουργείο και τους εμπλεκόμενους φορείς να φέρουν ενώπιόν μας συγκεκριμένο πρόγραμμα για ενίσχυση του σχεδιασμού σε όλες τις πτυχές του, για την επέκτασή του για την ασφαλή και έγκαιρη μεταφορά των παιδιών και την διευκόλυνση των οικογενειών τους», κατέληξε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Αντρέας Καυκαλιάς, υπογράμμισε στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση ότι το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα «είναι ένας θεσμός που στη σύλληψη της ιδέας εκτιμήθηκε ως ένα θετικό βήμα, αφού στόχευε στο να προσφέρει σημαντικές διευκολύνσεις στην κοινωνία, στις οικογένειες, για τη μετακίνηση μεταφορά των παιδιών στα σχολεία αλλά και για να αντιμετωπιστεί το κυκλοφοριακό πρόβλημα». Επεσήμανε, όμως, ότι δεν υπήρξε αυξημένη ανταπόκριση.
«Ζητήσαμε να γίνει μια σε βάθος αξιολόγηση του προγράμματος σε συνδυασμό με το πρόγραμμα των γενικών σχολικών διαδρομών, να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα και να γίνουν εκεί που πρέπει διορθωτικές κινήσεις», πρόσθεσε ο κ. Καυκαλιάς. Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή θα επανέλθει τον Οκτώβρη έχοντας πλέον ενώπιόν της όλα τα δεδομένα από την αξιολόγηση που θα γίνει το επόμενο διάστημα από την Κυβέρνηση.
Αναφέρθηκε, ακόμα, στην ανάγκη να μην υπάρχουν οποιαδήποτε τέλη που σήμερα καταβάλλονται από τις οικογένειες για το πρόγραμμα των γενικών σχολικών διαδρομών. Όπως είπε, είναι ζήτημα στο οποίο «υπήρξε η δέσμευση από πλευράς της Κυβέρνησης ότι θα αξιολογηθεί το αίτημα και το επόμενο διάστημα θα έρθει η Κυβέρνηση με τις τελικές της αποφάσεις για αυτό το συγκεκριμένο θέμα».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τις αιτίες της μειωμένη συμμετοχής, ο κ. Καυκαλιάς ανέφερε ότι από τη συζήτηση στην Επιτροπή προέκυψε ότι δεν υπήρξε σωστή ενημέρωση προς τους γονιούς για να υποστηρίξουν τον θεσμό. Σε ερώτηση αν η περίοδος που ακολουθεί, κατά την οποία τα σχολεία θα είναι κλειστά, είναι κατάλληλη για να γίνει αξιολόγηση του προγράμματος, ο κ. Καυκαλιάς είπε ότι όντως είναι ζήτημα αυτό, αλλά θα αξιοποιηθούν τα στοιχεία που έχει ήδη συλλέξει το Υπουργείο για να γίνει η αξιολόγηση.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση είπε ότι ο θεσμός αγκαλιάστηκε από γονείς και μαθητές των σχολείων που επιλέγηκαν, προσθέτοντας ότι το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα «μπορεί να δώσει ουσιαστικές λύσεις στις μεταφορές των παιδιών από και προς τα σχολεία, αμβλύνοντας ταυτόχρονα το τεράστιο κυκλοφοριακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τόπος μας».
Ο κ. Τρυφωνίδης αναφέρθηκε, ακόμα, στους όρους εργασίας και τις αμοιβές των οδηγών λεωφορείων, λέγοντας ότι «εργάζονται περίπου 60 ώρες τη βδομάδα για να πληρωθούν 39, με διακοπτόμενο ωράριο, με δυσμενή αποτελέσματα και για τους ίδιους και για τις οικογένειές τους αλλά και για την ασφάλεια των μαθητών».
Μίλησε, ακόμα, για τα κρούσματα απρεπών συμπεριφορών και τα θέματα ασφάλειας των οδηγών και κατά συνέπεια και τον μαθητών στα λεωφορεία. «Ως ΔΗΠΑ εισηγηθήκαμε να γίνει μία καμπάνια από το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Μεταφορών στα σχολεία της πόλης, τόσο στους μαθητές αλλά και στους γονείς, για να χρησιμοποιούν το λεωφορείο από πόρτα σε πόρτα, γιατί θα φέρει καλά αποτελέσματα σε πολλούς τομείς», πρόσθεσε. Τέλος, σημείωσε ότι αναμένονται τα αποτελέσματα της εκστρατείας και της εξέτασης για αναθεώρηση των κομίστρων.
Από πλευράς του ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, ως Πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών, επεσήμανε σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει να εγκύψουν στο θέμα για να βρεθούν λύσεις, ώστε να πετύχει το πρόγραμμα από πόρτα σε πόρτα.
