Η στιγμή για αντιστροφή της κατεύθυνσης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πλησιάζει γρήγορα και η εξομάλυνση πρέπει να συζητηθεί τον Μάρτιο, δήλωσε ο Φάμπιο Πανέτα, διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ.
Ο πληθωρισμός μειώνεται ραγδαία, οι κίνδυνοι για τη σταθερότητα των τιμών έχουν μειωθεί και η πορεία προς τον στόχο του 2% συνεχίζεται «γρήγορα». Επομένως «η στιγμή της αντιστροφής προς την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς. Οι μακροοικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ για τον Μάρτιο θα προσφέρουν ‘χρήσιμα στοιχεία’ για την αξιολόγηση των επόμενων δράσεων νομισματικής πολιτικής», υποστήριξε ο Πανέτα μιλώντας στο συνέδριο Assiom Forex στη Γένοβα.
Φόβοι για την ανάπτυξη
Σε αυτό το στάδιο οι κύριοι φόβοι δεν αφορούν τον πληθωρισμό, αλλά την ανάπτυξη: η οικονομική δραστηριότητα, παρατήρησε ο Πανέτα, «παραμένει στάσιμη» και η πλειονότητα των βιομηχανικών τομέων βρίσκεται «σε ύφεση». Οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ, οι οποίες αναφέρουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8% φέτος και 1,5% το 2025, είναι υψηλότερες από αυτές των ιδιωτών αναλυτών και «θα μπορούσαν να είναι αισιόδοξες».
Κατά συνέπεια, πρόσθεσε, «αν η νομισματική πολιτική καθυστερήσει πολύ για να συνοδεύσει τον συνεχιζόμενο αποπληθωρισμό, θα μπορούσαν να προκύψουν καθοδικοί κίνδυνοι για τον πληθωρισμό» που «θα έρθουν σε αντίθεση με τη συμμετρική φύση του στόχου που έχει καθορίσει το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ».
«Η ΕΚΤ δεν πρέπει να καθυστερήσει τη μείωση των επιτοκίων καθώς οι φόβοι για τον πληθωρισμό αποδεικνύονται αβάσιμοι, αφού μειώνεται στην ευρωζώνη ταχύτερα από το αναμενόμενο», πρόσθεσε.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας θεωρείται πάντως εκ των «περιστεριών» της ΕΚΤ και η δήλωσή του έρχεται σε αντίθεση με την έκκληση της συναδέλφου του στο ΔΣ, Ιζαμπέλ Σνάμπελ να καθυστερήσουν οι μειώσεις στα επιτόκια.
Αναφορικά με τους κινδύνους του πληθωρισμού, ο Πανέτα προσπάθησε να διαλύσει τους φόβους που υπογραμμίζουν συχνά τα «γεράκια» του Διοικητικού Συμβουλίου. «Οι προβλέψεις για πιθανή άνοδο του πληθωρισμού δεν έχουν υλοποιηθεί και, αν μη τι άλλο, εμφανίζονται καθοδικοί κίνδυνοι. Ο βασικός πληθωρισμός μειώνεται επίσης. Το πρόσχημα για ένα πιο δύσκολο τελευταίο μίλι, λόγω της πτώσης του κόστους ζωής είναι πλέον αδικαιολόγητο», τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας.
Ο Πανέτα προτίμησε να επικεντρωθεί στις «απαραίτητες προϋποθέσεις για την έναρξη της νομισματικής χαλάρωσης αποφεύγοντας τους κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών και την περιττή ζημιά στην πραγματική οικονομία». Τόνισε την πτώση του πληθωρισμού, ο οποίος μειώθηκε από 10,6% τον Οκτώβριο του 2022 σε 2,8% τον Ιανουάριο. Τα τριμηνιαία στοιχεία δείχνουν ακόμη πιο σημαντικές μειώσεις. Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό είναι σταθερές στο 2%. Επιπλέον, οι επιπτώσεις της νομισματικής σύσφιξης «αποδεικνύονται ισχυρότερες» από την ιστορική εμπειρία και από ό,τι εκτιμά η ΕΚΤ.
Οι γεωπολιτικές συγκρούσεις
Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ιταλίας, η παγκόσμια οικονομία παραμένει υποτονική και η αβεβαιότητα τροφοδοτείται από τις δυσκολίες της κινεζικής οικονομίας μαζί με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Ο Πανέτα τόνισε ότι η εστίαση στις μειώσεις των επιτοκίων δεν πρέπει να είναι μόνο βραχυπρόθεσμη: «Θα είναι σκόπιμο να εξεταστεί όχι μόνο η πρώτη κίνηση, αλλά και οι διαφορετικές επιλογές για ολόκληρη την πορεία της νομισματικής εξομάλυνσης». Ειδικότερα, «τα οφέλη και οι αντενδείξεις μιας έγκαιρης και σταδιακής μείωσης των επιτοκίων θα πρέπει να σταθμιστούν έναντι μιας καθυστερημένης και επιθετικής χαλάρωσης, η οποία θα μπορούσε να αυξήσει την αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών και της οικονομικής δραστηριότητας».
Στην Ευρωζώνη μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί βαθιά ύφεση αλλά σύμφωνα με τον Πανέτα «είναι κρίσιμο οι επόμενες αποφάσεις να είναι συνεπείς με το μακροοικονομικό πλαίσιο».
