Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) χτυπά ηχηρό καμπανάκι για τον κίνδυνο να μείνει πίσω η Ευρώπη στην παραγωγικότητα σε σύγκριση με άλλες μεγάλες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ και ζητά την ανάληψη δράσης από τις Βρυξέλλες αλλά και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μεμονωμένα για να κλείσει η ψαλίδα αυτή που συνεχώς μεγαλώνει.
Η μεγάλη διαφορά στο κατά κεφαλήν εισόδημα της Ευρώπης με τις Ηνωμένες Πολιτείες αντανακλά πρωτίστως το αυξανόμενο έλλειμμα παραγωγικότητας, με τις αιτίες να είναι βαθιά ριζωμένες προειδοποιεί το Ταμείο στη νέα έκθεσή του με αντίστοιχο τίτλο («Europe’s Declining Productivity Growth»).
Όπως προειδοποιεί το ΔΝΤ:
-Σε σύγκριση με εκείνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μεγάλες κορυφαίες εταιρείες της Ευρώπης καινοτομούν και αναπτύσσονται λιγότερο, ενώ οι πιο νέες σε ηλικία εταιρείες με δυναμικό υψηλής ανάπτυξης έχουν μικρότερο αποτύπωμα στην οικονομία της ΕΕ.
-Με αυτές τις κινητήριες δυνάμεις αύξησης της παραγωγικότητας να είναι αδρανείς, η Ευρώπη υποφέρει επίσης από την υπεραφθονία «στάσιμων, ώριμων επιχειρήσεων», όπως τις χαρακτηρίζει. 
-Αναφορικά με τις χρηματοδοτήσεις, το Ταμείο υπογραμμίζει το ρόλο που διαδραματίζουν στην Ευρώπη οι μικρότερες αγορές και η πιο περιορισμένη χρηματοδότηση σε μετοχικό κεφάλαιο (equity financing). Αυτοί οι παράγοντες προσδιορίζονται ως βασικά «σημεία συμφόρησης» που εμποδίζουν τις μεγάλες κορυφαίες εταιρείες της Ευρώπης να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν.
-Η μεγαλύτερη ανησυχία εστιάζεται στον κλάδο της τεχνολογίας, όπου η Ευρώπη υστερεί περισσότερο όπως προειδοποιεί το ΔΝΤ.
-Όσον αφορά νέες εταιρείες με προοπτικές υψηλής ανάπτυξης, η έκθεση του ΣΝΤ υπογραμμίζει τη σημασία του ανθρώπινου κεφαλαίου για την επιτυχία τους και την ανάγκη για μεγαλύτερη διαθεσιμότητα επιχειρηματικών κεφαλαίων για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους.
-Πέρα από τις μακροχρόνιες απαραίτητες προτεραιότητες πολιτικής, όπως η βελτίωση του σχεδιασμού και του συντονισμού της δημόσιας υποστήριξης στην έρευνα και ανάπτυξη, στα συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και στον εταιρικό τομέα, η έκθεση υπογραμμίζει «τον κρίσιμο ρόλο της άρσης των φραγμών μέσα στην Ευρώπη, για την ολοκλήρωση (ενοποίηση) των αγορών». Αυτό έχει σαν στόχο τη βελτίωση του δυναμισμού των επιχειρήσεων και την ενίσχυση της αύξησης της παραγωγικότητας της Ευρώπης.
-Επιπλέον απαιτούνται εγχώριες μεταρρυθμίσεις που θα μειώνουν τα εμπόδια στην είσοδο των επιχειρήσεων στις ευρωπαϊκές αγορές. Επίσης ζητούνται μεταρρυθμίσεις που θα αφαιρούν φορολογικά και εποπτικά αντικίνητρα για την ανάπτυξη.
Η ψαλίδα κατά κεφαλήν εισοδήματος με τις ΗΠΑ
Όπως υπογραμμίζει το Ταμείο, σήμερα το χάσμα στο κατά κεφαλήν εισόδημα με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πολύ πάνω από 20% για πολλές προηγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες. Είναι επίσης ακόμη μεγαλύτερο για άλλες τέτοιες οικονομίες. Ενώ η κάπως χαμηλότερη ένταση κεφαλαίου και οι λιγότερες συνολικές ώρες εργασίας ευθύνονται για ορισμένα από αυτά τα κενά, ο κυρίαρχος παράγοντας είναι το χαμηλότερο επίπεδο παραγωγικότητας, σημειώνεται.
Το δημογραφικό πρόβλημα
Η δημιουργία και η επέκταση των ευρωπαϊκών νεοφυών (startup) επιχειρήσεων παρεμποδίζεται περαιτέρω από τις δυσμενείς δημογραφικές τάσεις και τη χαμηλότερη κινητικότητα στην εργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, σημειώνεται. Η χαμηλότερη διαθεσιμότητα επιχειρηματικών κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρηματικού κεφαλαίου, έχει καταπνίξει περαιτέρω την ανάπτυξη αυτών των νεοφυών επιχειρήσεων. Αυτές οι διαρθρωτικές και θεσμικές ελλείψεις δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά έγιναν πιο επιζήμιες καθώς η επανάσταση των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών ξεδιπλώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, εκτιμά το ΔΝΤ.
Η ανάγκη άρσης φραγμών
Το Ταμείο κάνει λόγο για κρίσιμο ρόλο της άρσης των εναπομενόντων φραγμών εντός της ΕΕ για την ενοποίηση της αγοράς προϊόντων. Η άρση των υπαρχόντων εμποδίων στο εμπόριο εντός της ΕΕ —ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών— θα παρότρυνε τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε περισσότερες επενδύσεις για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α), οι οποίες αποδίδουν πολύ περισσότερο όταν υπάρχει μεγαλύτερη πελατειακή βάση, αναφέρει το ΔΝΤ.
«Η προώθηση της ένωσης κεφαλαιαγορών θα είναι κρίσιμη για τις επιχειρήσεις έντασης καινοτομίας, τονώνοντας τόσο τις προσπάθειες Ε&Α μεγαλύτερων εταιρειών όσο και την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων που δεν διαθέτουν την απτή (κεφαλαιακή) ασφάλεια που απαιτούν οι τράπεζες. Η άμβλυνση των φραγμών στην κινητικότητα της εργασίας θα μπορούσε να προωθήσει ομάδες καινοτομίας που απαιτούν συσσώρευση ταλέντων. Αυτές οι προσπάθειες σε ολόκληρη την ήπειρο θα πρέπει να συμπληρωθούν με εγχώριες προσπάθειες, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των εναπομενόντων εμποδίων εισόδου (στην ενιαία αγορά) για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, της διευκόλυνσης της πρόσβασής τους σε πιστώσεις και της καλύτερης στόχευσης εγχώριων προγραμμάτων υποστήριξης Ε&Α σε νεότερες καινοτόμες επιχειρήσεις», σημειώνεται.
Πηγή: ΟΤ
