Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Οι πονοκέφαλοι για κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες, που προσπαθούν να τιθασεύσουν το «θηρίο» του πληθωρισμού, δεν έχουν τέλος. Πιο πρόσφατη η αιφνίδια απόφαση της Ρωσίας να αποσυρθεί από τη συμφωνία για τη διακίνηση των ουκρανικών σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας, η οποία και αναμένεται να πυροδοτήσει νέο ράλι στις τιμές σιτηρών και βασικών τροφίμων.
Η συμφωνία είχε επιτευχθεί τον Ιούλιο με διαμεσολάβηση της Τουρκίας και τη σφραγίδα του ΟΗΕ. Είχε δε συμβάλει στην αισθητή αποκλιμάκωση των τιμών από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα στα οποία είχαν εκτιναχθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου. Η Ουκρανία και η Ρωσία είναι μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών στον κόσμο και το μπλοκάρισμα των ουκρανικών λιμανιών από τις ρωσικές δυνάμεις είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλλειμμα προσφοράς στην παγκόσμια αγορά και επισιτιστική κρίση.
Τώρα με τη Μόσχα να θέτει νέους όρους για παράταση της συμφωνίας και κυρίως να απαιτεί να γίνουν οι γνωστές οι συνθήκες της επίθεσης με drones στον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας στην Σεβαστούπολη, υπάρχουν φόβοι για όξυνση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, που θα καταδικάσει στην πείνα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους στον αναπτυσσόμενο κόσμο, αλλά και θα σηματοδοτήσει καλπάζοντα πληθωρισμο και δυσβάσταχτα βάρη για τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα και στον ανεπτυγμένο.
Ήδη έχουμε τα πρώτα δείγματα των επιπτώσεων, το συμβόλαιο αναφοράς σιταριού στο CBOT του Σικάγου είδε την τιμή του να κάνει άλμα μεγαλύτερο του 5% και του αραβοσίτου αυξήθηκε περισσότερο από 2%.
Συγκεκριμένο το συμβόλαιο του σίτου κατέγραφε αύξηση κατά 5,4% στα 8,73-3/4 ανά μπούσελ στις 10:00 ώρα Ελλάδος έχοντας νωρίτερα κάνει άλμα έως και 7,7% στα 8,93 δολάρια ανά μπούσελ, τα υψηλότερα επίπεδα από τις 14 Οκτωβρίου. Να σημειωθεί ότι το σιτάρι έως και την περασμένη Παρασκευή αναμενόταν να αποχαιρετίσει τον Οκτώβριο με πτώση της τάξης του 10% και τώρα αυτή όπως όλα δείχνουν θα είναι μικρότερη του 5%, με τους ειδικούς να βλέπουν ταχεία ανάκαμψη τον Νοέμβριο, σε περίπτωση που δεν βρεθεί λύση για τα ουκρανικά σιτηρά.
Το συμβόλαιο του αραβοσίτου κατέγραφε την ίδια ώρα αύξηση 2,2% στα 6,96 δολάρια ανά μπούσελ, ενώ νωρίτερα είχε ενισχυθεί έως και 3%. Η τιμή της σόγιας σημείωσε άνοδο έως και 2,8%.
Τουρκία και Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι «εργάζονται για να σώσουν τη συμφωνία», και πως έχουν συμφωνήσει να επιτρέψουν τον διάπλου πλοίων με ουκρανικό εμπόρευμα. Ωστόσο το Κίεβο δήλωσε πως αν δεν συνεργαστεί η Μόσχα, δεν μπορούν να γίνουν πολλά. Πάντως 12 πλοία με ουκρανικά σιτηρά κατέφεραν να φύγουν από τα ουκρανικά λιμάνια και μένει να φανεί εάν θα μπορέσουν να φτάσουν στον προορισμό τους. Πάνω από 160 πλοία παραμένουν παγιδευμένα.
Η Μόσχα έχει ζητήσει τη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για σήμερα και κατηγορεί ευθέως τη Βρετανία ότι ενορχήστρωσε την ουκρανική επίθεση στον ναύσταθμο, όπου επλήγη ένα ναρκαλιευτικό, αλλά και ότι βρίσκεται πίσω από το σαμποτάζ στον αγωγό αερίου Nord Stream, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Το Λονδίνο απέκρουσε φυσικά τις κατηγορίες, κάνοντας λόγο για « διάδοση ψευδών ισχυρισμών επικών διαστάσεων». Αλλά και ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν μίλησε για «εξωφρενικές κατηγορίες».
Να θυμίσουμε ότι ο κόσμος στηρίζεται στη Μαύρη Θάλασσα για περισσότερο από το ένα 1/4 των ετήσιων εξαγωγών σιταριού και κριθαριού, περίπου το 1/5 των εξαγωγών αραβοσίτου και τη μεγάλη πλειονότητα των προμηθειών ηλιελαίου.