Σε μια στιγμή που εντείνεται η ανησυχία για την πορεία της οικονομίας παγκοσμίως, η έκθεση του ΔΝΤ για την παγκόσμια οικονομία έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η ανάκαμψη συνεχίζεται μεν αλλά από το δεύτερο τρίμηνο του έτους άρχισε να χάνει την κεκτημένη ταχύτητα. Ευελπιστεί, πάντως, πως οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα επιστρέψουν στο δυναμικό ανάπτυξής τους το επόμενο έτος, οπότε και θα αποκλιμακωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις. Οι εκτιμήσεις του Ταμείου βασίζονται, όμως, στην υπόθεση ότι θα παραμείνουν ευνοϊκές οι συνθήκες χρηματοδότησης και οι κεντρικές τράπεζες θα διατηρήσουν αμετάβλητη την αναπτυξιακή νομισματική τους πολιτική για όλο το επόμενο έτος. Πιθανολογεί μόνον μια μείωση των αγορών ομολόγων, ενώ σε ορισμένες οικονομίες η διαδικασία της μείωσης έχει ήδη δρομολογηθεί όπως στην Αυστραλία και στον Καναδά.
Ειδικότερα, το Ταμείο αναθεωρεί προς τα κάτω την πρόβλεψή του για ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας στο σύνολο του τρέχοντος έτους στο 5,9% από την προηγούμενη εκτίμηση για 6%. Διατηρεί, πάντως, αμετάβλητη την πρόβλεψή του για ανάπτυξη 4,9% το επόμενο έτος, ενώ εκτιμά πως το 2022 οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα και θα υπερβούν το δυναμικό ανάπτυξής τους κατά 0,9% το 2024. Για την Ευρωζώνη προβλέπει ανάπτυξη 5,0% για το 2021 και 4,3% για το 2022, ενώ για την αμερικανική οικονομία ανάπτυξη 6,0% φέτος και 5,2% το επόμενο έτος. Σε ό,τι αφορά τις ανεπτυγμένες οικονομίες, η αιτία επιβράδυνσης του ρυθμού ανάκαμψης είναι κατά κύριο λόγο οι ρωγμές στην εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ για τις αναπτυσσόμενες χώρες χαμηλού εισοδήματος τροχοπέδη αποτελεί η συνεχιζόμενη πανδημία και οι καθυστερήσεις στην εμβολιαστική διαδικασία. Υπογραμμίζει, πάντως, ότι στη διάρκεια της πανδημίας και εξαιτίας της, διευρύνθηκε το χάσμα ανάμεσα στις ανεπτυγμένες οικονομίες και τις φτωχότερες χώρες. Οπως επισημαίνει το Ταμείο, στις ανεπτυγμένες οικονομίες περίπου το 58% του πληθυσμού είναι πλήρως εμβολιασμένο, αλλά στον υπόλοιπο κόσμο τα αντίστοιχα ποσοστά είναι απογοητευτικά καθώς δεν υπερβαίνουν το 36% στις αναδυόμενες αγορές και μόλις ένα θλιβερό 5% στις χώρες χαμηλού εισοδήματος. Προειδοποιεί, έτσι, πως όσο παραμένει μεγάλη η διαφορά ανάμεσα στα ποσοστά εμβολιασμού, τόσο θα διευρύνονται οι ανισότητες στο επίπεδο της υγείας και της οικονομίας, με αποτέλεσμα να αποκλίνουν όλο και περισσότερο οι ανεπτυγμένες από τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Δεν παραλείπει, πάντως, να επισημαίνει τον εξισορροπητικό ρόλο που μπορεί να παίξει η αποταμίευση στη διάρκεια της πανδημίας σε χώρες με αρνητικό ιστορικό στο ζήτημα της αποταμίευσης. Εκφράζει, ωστόσο, ανησυχία για την απασχόληση καθώς προεξοφλεί πως η ανάκαμψη των αγορών εργασίας δεν θα είναι ανάλογη της παγκόσμιας ανάκαμψης.
Οπως τονίζει, μετά την απώλεια 255 εκατ. θέσεων πλήρους απασχόλησης λόγω πανδημίας το 2020, η απασχόληση θα αυξηθεί αλλά με ρυθμό πολύ κατώτερο από την ανάκαμψη της οικονομίας. Δεν παραλείπει, άλλωστε, να αναφερθεί στον υπονομευτικό παράγοντα του πληθωρισμού που αυτή τη στιγμή απειλεί τόσο τις ανεπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αποδίδει την επιτάχυνσή του κατά κύριο λόγο στην αναντιστοιχία που έχει προκαλέσει η πανδημία ανάμεσα στην υψηλή ζήτηση και τη χαμηλή προσφορά, όπως και στις υψηλές τιμές των εμπορευμάτων. Ευελπιστεί ότι γενικά θα υποχωρήσει ο πληθωρισμός το επόμενο έτος, αλλά εκτιμά πως οι πληθωριστικές πιέσεις θα επιμείνουν σε ορισμένες αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες χώρες, επειδή σε αυτές θα είναι υψηλότερο το κόστος των τροφίμων και της ενέργειας, όπως και εκείνο των εισαγόμενων προϊόντων.
Προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι που απειλούν την παγκόσμια οικονομία, το ΔΝΤ συνιστά να καταβληθούν συντονισμένες διεθνείς προσπάθειες για να επισπευσθούν οι εμβολιασμοί, να διασφαλισθεί επάρκεια ρευστότητας αλλά και ελάφρυνση χρέους σε όσες οικονομίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα και παράλληλα να καταβάλλονται προσπάθειες για να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής. Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές που εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο, το Ταμείο συνιστά να σχεδιάζονται βάσει των εκάστοτε εθνικών αναγκών και δεδομένων αναφορικά με την επιδημιολογική εικόνα της εκάστοτε χώρας, όπως και των δεδομένων της οικονομίας της. Συνιστά, πάντως, στις κεντρικές τράπεζες που αποφεύγουν να στραφούν σε περιοριστική πολιτική, να προετοιμαστούν για να δράσουν άμεσα αν η οικονομία ανακάμψει ταχύτερα από όσο αναμένουν, ή αν υπάρξει κίνδυνος περαιτέρω επιτάχυνσης του πληθωρισμού.
