Τη μεγαλύτερη πτώση του ΑΕΠ της σε περισσότερα από 30 χρόνια το 2022, υπέστη η Ουκρανία, λόγω του πολέμου με τη Ρωσία, ωστόσο, όπως περήφανα σημειώνει, η ξένη βοήθεια και το «ακατάλυτο πνεύμα» του λαού της βοήθησαν να αποτραπεί ένα ακόμη χειρότερο σενάριο.
Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα, το ΑΕΠ σημείωσε πτώση 30,4% πέρυσι και οικονομικοί αναλυτές δήλωσαν πως οι κίνδυνοι και η αβεβαιότητα παραμένουν υψηλοί, ιδιαίτερα αν η Ρωσία συνεχίσει να επιτίθεται σε κρίσιμης σημασίας υποδομές στην Ουκρανία.
Η υπουργός Οικονομίας Γιούλια Σβιριντένκο είπε πως η πτώση του ΑΕΠ είναι η μεγαλύτερη απ΄οποιαδήποτε άλλη χρονιά αφότου η Ουκρανία κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση το 1991, αλλά είπε πως η πτώση ήταν μικρότερη από ό,τι αναμενόταν.
«Το 2022, η ουκρανική οικονομία υπέστη τις μεγαλύτερες απώλειες και ζημίες σε ολόκληρη την ιστορία της ανεξαρτησίας, που της προκάλεσε η Ρωσική Ομοσπονδία», ανέφερε σε μια δήλωση η Σβιριντένκο, η οποία είναι επίσης πρώτη αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
«Οι επιτυχίες των αμυντικών δυνάμεων της Ουκρανία στις γραμμές του μετώπου, η συντονισμένη εργασία της κυβέρνησης και των επιχειρήσεων, το ακατάλυτο πνεύμα του πληθυσμού και η ταχύτητα της ανοικοδόμησης κατεστραμμένων κρίσιμης σημασίας μονάδων υποδομών, η οικονομική υποστήριξη από διεθνείς δωρητές μας επέτρεψαν να διατηρήσουμε το οικονομικό μέτωπο και να συνεχίσουμε την κίνησή μας προς τη νίκη».
Ο πόλεμος προκάλεσε θάνατο και καταστροφή σε μεγάλη κλίμακα, ξερίζωσε εκατομμύρια Ουκρανούς από τις εστίες τους, διατάραξε τη γεωργία, περιόρισε την πρόσβαση στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας που είναι ζωτικής σημασίας για τις εξαγωγές σιτηρών και μετάλλων και οδήγησε σε αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Η οικονομία της Ουκρανίας είναι προσανατολισμένη προς τις εξαγωγές, όμως οι αυτές κατέρρευσαν αφότου η Ρωσία εισέβαλε στη χώρα στις 24 Φεβρουαρίου. Το υπουργείο Οικονομίας δήλωσε αυτή την εβδομάδα πως οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 35% σε σύγκριση το 2021, και ο φυσικός όγκος τους μειώθηκε κατά 38,4% φέτος.
Σημειώνεται ότι η Ουκρανία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή και εξαγωγή σιτηρών στον κόσμο. Οι εξαγωγές σιτηρών έπεσαν απότομα μετά την εισβολή, με ορισμένα λιμάνια να αποκλείονται από τη Ρωσία, όμως αποτέλεσαν και πάλι τον κύριο όγκο των εξαγωγών της χώρας το 2022.
Ο πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ δήλωσε τον Δεκέμβριο πως η οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί ακόμη και κατά 50% το 2022 αν η Ρωσία συνέχιζε τις επιθέσεις της σε κρίσιμης σημασίας υποδομές.
Η ουκρανική εταιρία χρηματοδότησης ICU δήλωσε πως η οικονομία της χώρας πέτυχε το αδύνατο.
«Όπως και ο ουκρανικός στρατός στο πεδίο της μάχης, η ουκρανική οικονομία αψήφισε τις χειρότερες προσδοκίες για κατάρρευση και κατάφερε να προσαρμοστεί γρήγορα στις νέες πραγματικότητες», ανέφερε σε ένα σημείωμα.
Η πτώση του ουκρανικού ΑΕΠ επιβραδύνθηκε τους τελευταίους μήνες του 2022 μετά την υποχώρηση της Ρωσίας από ορισμένες περιοχές της νότιας Ουκρανίας περιλαμβανομένης της περιοχής της Χερσώνας.
Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 34% τον Δεκέμβριο έπειτα από πτώση 37% τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας.
Η ξένη βοήθεια αναμένεται να εξακολουθήσει να είναι κρίσιμης σημασίας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομία της Ουκρανίας. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν πει πως η Ουκρανία έλαβε περίπου 31 δισεκ. δολάρια σε ξένες επιχορηγήσεις και δάνεια το 2022.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας το 2023 προβλέπεται να φθάσει τα 38 δισεκ. δολάρια και η κυβέρνηση σχεδιάζει να το καλύψει με ξένη βοήθεια.
«Οι διεθνείς εταίροι είναι έτοιμοι να μας υποστηρίξουν όχι μόνο με όπλα αλλά και με χρήματα. Είναι καθοριστικά σημαντικό να διατηρήσουμε τη μακροοικονομική σταθερότητα», ανέφερε στη σελίδα της στο Facebook η Ολένα Μπιλάν, επικεφαλής οικονομολόγος στην επενδυτική τράπεζα Dragon Capital.
Αναλυτές είπαν πως οι κίνδυνοι για το 2023 περιλαμβάνουν τις ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις σε ενεργειακές εγκαταστάσεις και άλλες υποδομές οι οποίες από τα μέσα Οκτωβρίου έχουν προκαλέσει μεγάλες διακοπές και ελλείψεις ενέργειας.
«Δεν περιμένουμε σημαντική οικονομική ανάκαμψη το 2023, λόγω της αδύναμης εσωτερικής ζήτησης και σημαντικών περιορισμών στη διοικητική μέριμνα των εξαγωγών», ανέφερε η ICU.
Η Dragon Capital αναμένει πτώση του ουκρανικού ΑΕΠ κατά 5% φέτος. Το ΑΕΠ της Ουκρανίας είχε αυξηθεί κατά 3,4% το 2021.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters
