Του Μιχάλη Ψύλου
«Κόκκινοι», ο ένας μετά τον άλλο, γίνονται πλέον όλοι οι δείκτες στην ευρωζώνη. Μετά από μια ισχυρή ανάκαμψη το 2021, η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί απότομα το 2022. Ο δείκτης παραγγελιών σε μεταποίηση και υπηρεσίες (PMI) της S&P Global στην Ευρωζώνη -πρόδρομος δείκτης για την πορεία της οικονομίας- μειώθηκε τον Αύγουστο (δεύτερο διαδοχικό μήνα) στο χαμηλότερο σημείο από τον Φεβρουάριο 2021.
Η οικονομία της Ευρωζώνης πλησιάζει επικίνδυνα πλέον σε τεχνική ύφεση. Σύμφωνα με το Bloomberg Economics, ο σύνθετος δείκτης PMI της ζώνης του ευρώ υποδηλώνει ότι η οικονομία της νομισματικής ένωσης διολισθαίνει σε ύφεση υπό το βάρος του αυξανόμενου ενεργειακού κόστους. «Τα τελευταία στοιχεία του PMI δείχνουν συρρίκνωση της οικονομίας της ευρωζώνης το τρίτο τρίμηνο του 2022», λέει ο οικονομολόγος Αντριου Χάρκερ , διευθυντής στον τομέα Economic Indices στην S&P Global Market Intelligence.
Όσον αφορά τον δείκτη τιμών καταναλωτή, οι οικονομικοί αναλυτές εξακολουθούν να φοβούνται μια άνοδο τους επόμενους μήνες στη νομισματική ένωση. «Το πληθωριστικό σοκ είναι πολύ σημαντικό. Η κορύφωση του πληθωρισμού είναι πιθανώς ακόμη μπροστά μας. Η άνοδος του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή θα μπορούσε να φτάσει το 10% το φθινόπωρο στη ζώνη του ευρώ», λέει η οικονομολόγος της BNP Paribas, Ελέν Μποντσόν.
Την ίδια ώρα, γεωπολιτικά, ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζει να αποσταθεροποιεί όλη την Ευρώπη. Ακόμα κι αν το συνδυασμένο βάρος της Ουκρανίας και της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία παραμένει περιορισμένο, η συνέχιση της σύγκρουσης προκαλεί όλο και μεγαλύτερη ζημιά. Και όχι μόνο στην ευρωζώνη. Τα στοιχεία για την παγκόσμια οικονομία έδειξαν επιβράδυνση στην Ασία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η παγκόσμια κατάσταση είναι ανησυχητική και οι χρηματοπιστωτικές αγορές διαπραγματεύονται στο κόκκινο. Τα κυριότερα παγκόσμια χρηματοπιστωτικά κέντρα κινούνται σε ένα πολύ αβέβαιο κλίμα που διαμορφώνεται από τα μη ενθαρρυντικά οικονομικά δεδομένα.
Στη χειρότερη στιγμή η υποχώρηση του ευρώ
Την ίδια ώρα, ενώ οι επιχειρήσεις της ευρωζώνης επιθυμούσαν εδώ και χρόνια ένα ασθενέστερο ευρώ για να ενισχύσουν τις εξαγωγές τους, «αυτό δεν θα μπορούσε να έρθει σε χειρότερη στιγμή», γράφει το Bloomberg.
Η ενεργειακή κρίση, σε συνδυασμό με την πιο επιθετική νομισματική πολιτική της FED, αποδυναμώνουν το ευρώ, που υποχώρησε σε χαμηλό 20ετίας, στα 0,9913 δολάρια. Περαιτέρω αποδυνάμωσή του στα 0,97 δολ. βλέπει η Morgan Stanley στο τρέχον τρίμηνο ενώ η Nomura βλέπει πτώση και στα 0,95 δολ. μετά τον Σεπτέμβριο.
Το ενιαίο νόμισμα έχει υποχωρήσει περισσότερο από 12% έναντι του δολαρίου φέτος, οδηγώντας την ισοτιμία του προς το αμερικανικό νόμισμα κάτω από το 1/1, για πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες. Αυτή η μείωση αυξάνει υπέρμετρα το κόστος των εισαγωγών-ειδικά των πετρελαιοειδών- επιδεινώνοντας την απότομη άνοδο του πληθωρισμού που πλήττει την οικονομία. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πλέον «ισχυρές πιέσεις κόστους».
Όπως γράφει το Bloomberg, «όποια θετικά και αν προκύψουν από την υποτίμηση του νομίσματος- ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών, επίδραση της συναλλαγματικής ισοτιμίας στα κέρδη- επισκιάζονται από την ενεργειακή κρίση και τον κίνδυνο ύφεσης. Η Ευρώπη είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη λόγω της εξάρτησής της από εισαγωγές από τη Ρωσία. Οι προμήθειες φυσικού αερίου έχουν ήδη μειωθεί και περαιτέρω περικοπές θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τις οικονομίες της περιοχής, ιδιαίτερα τη Γερμανία».
Το ευρώ δεν είναι το μόνο στοιχείο που αντανακλά τις ανησυχίες για την οικονομία της Ευρώπης. Σύμφωνα με την Μάντισον Φόλερ ,στρατηγική αναλύτρια της JPMorgan Private Bank, η υποχώρηση του ευρώ κάτω από την ισοτιμία με το δολάριο, είναι «εμβληματική για τους μεγαλύτερους κινδύνων που προοιωνίζονται για την ανάπτυξη στην Ευρώπη».
Περιμένοντας τον …Πάουελ
Στο πλαίσιο αυτό, τα νέα επιθετικά σχόλια από τον επικεφαλής της Fed στη Μινεάπολης, Νιλ Κασκάρι, υπεύθυνο χάραξης πολιτικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας, κρατούν τους επενδυτές διστακτικούς. Ο Κασκάρι επανέλαβε τη δέσμευση της Fed να θέσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό μέσω της περαιτέρω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «ο μεγαλύτερος φόβος είναι ότι υποτιμάται η πίεση στις τιμές».
Τα σχόλια αυτά έρχονται σε μια στιγμή που οι αγορές προετοιμάζονται για την πολυαναμενόμενη ομιλία του προέδρου της Fed Τζερόμ Πάουελ την Παρασκευή, στο ετήσιο οικονομικό συμπόσιο στο Τζάκσον Χόουλ, του Ουαϊόμινγκ, σχετικά με την πορεία νομισματικής σύσφιξης της κεντρικής τράπεζας.
Πολλοί επενδυτές συρρέουν ήδη στο Τζάκσον Χόουλ για να παρακολουθήσουν διά ζώσης την ομιλία του προέδρου της Fed, προκειμένου να πάρουν μια ιδέα για το πόσο επιθετική θα είναι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ενόψει των αυξανόμενων οικονομικών προκλήσεων.
