Της Νατάσας Στασινού
Εύσημα για τις δημοσιονομικές πολιτικές που έχουν προωθηθεί στην Ευρωζώνη αποδίδει το ΔΝΤ, τονίζοντας ότι έχουν προσφέρει ισχυρή στήριξη στο εισόδημα των νοικοκυριών και «ασπίδα» για τον ισολογισμό των επιχειρήσεων, θωρακίζοντας έτσι και την ανάκαμψη. Τα υψηλά επίπεδα εμβολιασμού, αλλά και η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα της πανδημίας έρχονται να δώσουν περαιτέρω ώθηση στο ΑΕΠ, όπως σημειώνει. Παρόλα αυτά προειδοποιεί ότι οι κίνδυνοι και τα εμπόδια επιμένουν – ειδικά για υπερχρεωμένες χώρες, όπως είναι η Ελλάδα.
Η σημαντικότερη πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι κυβερνήσεις της νομισματικής ένωσης δεν είναι άλλη από την «ομαλοποίηση» της οικονομικής πολιτικής, δηλαδή τη σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας κατά τρόπο που δεν θα ανακόψει την ανάπτυξη. Και αυτό δεν θα είναι εύκολη υπόθεση σε ένα περιβάλλον ενεργειακής κρίσης και γεωπολιτικών εντάσεων.
Το κλειδί, σημειώνουν οι αναλυτές του Ταμείου, βρίσκεται στην «προσαρμοστικότητα» των πολιτικών, που περιλαμβάνει την αντικατάσταση των οριζόντιων μέτρων με πιο στοχευμένες πολιτικές που θα στηρίζουν τους πλέον ευάλωτους και θα περιορίζουν τον κίνδυνο αύξησης της φτώχειας και των ανισοτήτων.
Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση συνδέεται άμεσα με την πρώτη και αφορά ειδικά τις υπερχρεωμένες χώρες, όπως είναι η Ελλάδα και η Ιταλία. Και αυτή δεν είναι άλλη από τη μείωση ελλειμμάτων και χρεών με αξιόπιστα σχέδια, που όπως τονίζει το ΔΝΤ, θα πρέπει να ανακοινωθούν από τώρα.
Στους κινδύνους το ΔΝΤ επισημαίνει επίσης την «υπερθέρμανση» της αγοράς ακινήτων, αλλά και το γεγονός ότι η ανάκαμψη στην αγορά εργασίας είναι άνιση και δεν αφορά όλους τους κλάδους της οικονομίας.
Καθοριστικής σημασίας θεωρεί την έγκαιρη υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που προβλέπονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και έχουν ως στόχο να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των οικονομιών και να δώσουν ώθηση στην πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Οι πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδα, σπεύει να προειδοποιήσει, δεν είναι αρκετές. Το Ταμείο υπογραμμίζει την ανάγκη για μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. Η σχετική συζήτηση έχει ανοίξει για τα καλά και οι Ευρωπαίοι σύμφωνα με το ΔΝΤ θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη στο πλαίσιό της και το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός πανευρωπαϊκού ταμείου για το κλίμα.
Οι προοπτικές του πληθωρισμού και η ΕΚΤ
Όσον αφορά στον πληθωρισμό, το ΔΝΤ πιστεύει ότι η μακροπρόθεσμη δυναμική παραμένει αδύναμη. Ωστόσο αναγνωρίζει ότι βραχυπρόθεσμα ο κίνδυνος του υψηλού πληθωρισμόυ έχει ξεκάθαρα αυξηθεί και αυτό σημαίνει ότι η ΕΚΤ «θα πρέπει να είναι έτοιμη να προσαρμόσει την πορεία της».
Στην τελευταία συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας ήταν ξεκάθαρη η επικράτηση των γερακιών, γεγονός που ανάγκασε και την Κριστίν Λαγκάρντ να στείλει εμμέσως πλην σαφώς σήμα ότι είναι αρκετά πιθανή η αύξηση των επιτοκίων εντός του 2022. Οι αγορές ποντάρουν μάλιστα σε δύο αυξήσεις τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο, που θα οδηγήσουν το καταθετικό επιτόκιο από το -0,5% στο μηδέν.