Πάνω από 153 δισεκατομμύρια έχει εκταμιεύσει μέχρι στιγμής σε 21 κράτη μέλη η Κομισιόν στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σύμφωνα με τη δεύτερη ετήσια έκθεση για την εφαρμογή του μηχανισμού, την οποία ενέκρινε την Τρίτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγράφοντας τη μέχρι στιγμή πρόοδο στην προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας των κρατών μελών.
Ειδικότερα, σημειώνεται, η Επιτροπή έχει μέχρι σήμερα λάβει 34 αιτήσεις πληρωμής από 21 κράτη μέλη και έχει εκταμιεύσει 153,4 δισ. ευρώ για υλοποίηση των συμφωνημένων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων όπως καταγράφονται στα εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επίσης, το Συμβούλιο της ΕΕ έχει εγκρίνει την επικαιροποίηση των εθνικών σχεδίων τεσσάρων κρατών μελών για συμπερίληψη ειδικών κεφαλαίων για θέματα που αφορούν την αγορά ενέργειας (στο πλαίσιο του REPowerEU).
Το Συμβούλιο έχει ήδη εγκρίνει τέσσερα αναθεωρημένα σχέδια, τα οποία περιλαμβάνουν κεφάλαια για το REPowerEU, ενώ 17 ακόμη αναθεωρημένα σχέδια βρίσκονται υπό αξιολόγηση από την Επιτροπή (μεταξύ τους και αυτό της Κύπρου το οποίο κατατέθηκε την 1η Σεπτεμβρίου).
Ειδικότερα το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που αφορά την Κύπρο ανέρχεται συνολικά σε 1,206 δις ευρώ, εκ των οποίων 1,006 δις αφορούν χρηματοδοτήσεις και τα 200,4 εκατομμύρια ευρώ δάνεια.
Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί εργαλείο προώθησης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων αφορά χρηματοδοτήσεις και δάνεια συνολικού ύψους 800 δις ευρώ για να στηρίξει την ανάκαμψη των κρατών μελών από τις επιπτώσεις της πανδημίας στο πλαίσιο του προγράμματος NextGenerationEU. Στον μηχανισμό εντάσσεται πλέον και η στήριξη της υλοποίησης του REPowerEU, του προγράμματος για αντιμετώπιση των επιπτώσεων στην αγορά ενέργειας της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Η εκταμίευση των κονδυλίων, υπενθυμίζεται σε σχετική ανακοίνωση, εξαρτάται από την επίτευξη συμφωνημένων και εξειδικευμένων οροσήμων και στόχων για αντιμετώπιση των προκλήσεων του κάθε κράτους μέλους στους τομείς της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, της κοινωνικής δράσης, της υγείας και της κοινωνικοοικονομικής και θεσμικής ανθεκτικότητας. Σύμφωνα με την Κομισιόν στην σχετική έκθεση, έχει γίνει σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη διαφάνεια και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.
Αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν προωθηθεί στην Κύπρο στο πλαίσιο των προϋποθέσεων για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η έκθεση της Κομισιόν παραθέτει ως παράδειγμα το νομοσχέδιο για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος (whistle-blowers) που αποκαλύπτουν στοιχεία για διαφθορά, και τη δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς και τη θέσπιση νομοθεσίας για τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων.
Στην έκθεση παρατίθενται παραδείγματα προγραμμάτων που χρηματοδοτήθηκαν μέσω του μηχανισμού, όπως προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης όπου έχουν συμμετάσχει πάνω από 6 εκατομμύρια άτομα σε όλη την ΕΕ, ή όπως τη στήριξη που έχει δοθεί σε 1,4 εκατομμύρια εταιρείες και σε 5,8 εκατομμύρια άτομα έχουν ωφεληθεί από μέτρα προστασίας από καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, αναφέρεται ως παράδειγμα, έχουν εξοικονομηθεί 22 εκατομμύρια μεγαβατώρες κατανάλωσης ενέργειας χάρη στην εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών.