Ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης απέρριψε τρεις προτάσεις νόμου που κατέθεσαν Βουλευτές με στόχο της μείωση της ακρίβειας. Μεταξύ των λόγων που επικαλέστηκε κατά την παρουσία του στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών είναι ότι οι προτάσεις οδηγούσαν στη μείωση των κρατικών εσόδων σε μια δύσκολη περίοδο, στην περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού και στη δημιουργία περισσότερης ανάγκης στήριξης των ευάλωτων στο μέλλον λόγω του αυξημένου πληθωρισμού που θα δημιουργούσαν τα ίδια τα μέτρα.
Ωστόσο, ο κ. Πετρίδης εμφανίστηκε έτοιμος να διαβουλευτεί με το κοινοβούλιο για προώθηση συνολικών και όχι αποσπασματικών μέτρων για αντιμετώπισης της κρίσης.
Πρόταση νόμου της ΔΗΠΑ – Συνεργασία προέβλεπε υπαγωγή για περίοδο έξι μηνών της παράδοσης τροφίμων και φαρμάκων στον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ και της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, των υπηρεσιών εστιατορίων και επισιτισμούστον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ ύψους 5% και επιβολή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ για το μέρος των τελικών λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας που αφορά στο κόστος αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ προνοούσε μη επιβολή ΦΠΑ επί του ειδικού φόρου κατανάλωσης με τον οποίο βαρύνονται τα πετρελαιοειδή.
Το ΔΗΚΟ με πρόταση νόμου πρότεινε την υπαγωγή μέχρι το τέλος του 2022, στον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, της αναπροσαρμογής της τιμής των καυσίμων, η οποία είναι ενσωματωμένη στους τελικούς λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος της ΑΗΚ και στην οποία περιλαμβάνονται το ποσοστό του κόστους αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το κόστος αγοράς καυσίμων και το κόστος διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων.
Για την απόρριψη των προτάσεων, ο Υπουργός Οικονομικών είπε μεταξύ άλλων ότι οι φορολογικές εκπτώσεις ισοδυναμούν με πληθωριστική επέκταση και είναι εξ ορισμού πληθωριστικές, ενώ πρόσθεσε ότι πολύ συχνά οι μειώσεις του ΦΠΑ δεν αντανακλώνται στις τιμές και δεν εξυπηρετούν τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, αλλά αντίθετα πιθανόν να δημιουργείται αισχροκέρδεια.
Ανέφερε ακόμα ότι το μεγαλύτερο όφελος από την περαιτέρω μείωση της φορολογίας θα μεταφερθεί στους μεγαλύτερους καταναλωτές ρεύματος, οι οποίοι θα έπρεπε να υφίστανται πιέσεις για μείωση της κατανάλωσης σε ηλεκτρισμό.
Πρόσθεσε ότι σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι φόροι και το κόστος δικτύου του ηλεκτρισμού ανέρχεται σε 49% της τελικής τιμής σε σχέση με 63,1% στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Υπενθύμισε ότι η Κυβέρνηση προχώρησε στη μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό από 19% σε 9% και 5% για τους ευάλωτους. Επεσήμανε επίσης ότι οριζόντιες μειώσεις θα έχουν περισσότερες πληθωριστικές συνέπειες εντείνοντας τις ανισότητες.
Ο κ. Πετρίδης σημείωσε ακόμα ότι η Κυβέρνηση με τις πολιτικές της για προώθηση των ΑΠΕ στοχεύει στη ρίζα του προβλήματος, δηλαδή στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα επιχειρήσεων και ειδικά των ευάλωτων, αντί να εξανεμίζει τα δημοσιονομικά αποθέματα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα χωρίς ιδιαίτερο όφελος.
Ανέφερε επίσης ότι περαιτέρω φορολογικές μειώσεις αποτελούν αντικίνητρο για την αποφυγή σπατάλης στον ηλεκτρισμό, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της ΕΕ αλλά και της Κύπρου για πράσινη μετάβαση.
Σημείωσε ακόμα ότι οι προτάσεις νόμου κοστολογούνται περίπου στα 300 εκ ευρώ ετησίως διαβρώνοντας σημαντικά τα δημόσια οικονομικά. Ανέφερε ακόμα ότι οι τρεις προτάσεις αντίκεινται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Την ίδια ώρα ανέφερε ότι η Κυβέρνηση έχει ήδη υιοθετήσει δύο πακέτα μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πληθωρισμό συνολικού ύψους 300 εκ. ευρώ.
Σημείωσε ότι οι προτάσεις των κομμάτων επηρεάζουν την μακροοικονομική σταθερότητα και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές.
Αναφορικά με ερωτήματα που δέχθηκε για τον ανεφοδιασμό με καύσιμα από τα κατεχόμενα ο κ. Πετρίδης σημείωσε ότι το ΥΠΟΙΚ έχει εντείνει τους ελέγχους.
Σε ερώτημα για τη δυνατότητα επιβολής πλαφόν στις τιμές των καυσίμων είπε ότι αυτό είναι κάτι που μπορεί να κάνει το Υπουργείο Εμπορίου με βάση τις σωστές αναλύσεις, αφού ένας αυθαίρετος καθορισμός της τιμής μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις στην αγορά.
Παράλληλα ανέφερε ότι με βάση την πολιτική της ΕΕ για την πράσινη μετάβαση η τιμή των καυσίμων δεν πρόκειται να πάει πίσω για αυτό όλοι θα πρέπει να βάλουμε φωτοβολταϊκά, να αυξηθούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, να αναπροσαρμόσουμε τους αναπτυξιακούς μας στόχους. Αυτή είναι η λύση, ανέφερε και όχι αποσπασματικές κινήσεις.
Όσον αφορά επισημάνσεις που του έγιναν από Βουλευτές για ενδεχόμενα υπερκέρδη των εταιρειών πετρελαιοειδών είπε ότι αυτό θα εξεταστεί από το Τμήμα Φορολογίας όταν τον Αύγουστο υποβάλουν αυτές οι εταιρείες τους λογαριασμούς τους.
Έτοιμα για περαιτέρω διάλογο τα κόμματα
———————————————————————
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, σε δηλώσεις της διερωτήθηκε πως η μείωση του ΦΠΑ στο ρεύμα από 19% σε 9% δεν θεωρείται πληθωριστική από το Υπουργείο Οικονομικών αλλά οι προτάσεις νόμου που έχουν τον ίδιο στόχο θεωρούνται πληθωριστικές.
Ανέφερε ακόμα ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν συνδυάσει ωφελήματα προς τους καταναλωτές είτε με απευθείας καταβολή ποσών προς τους καταναλωτές είτε με μείωση φόρων, είτε με συνδυασμό και των δύο αυτών μέτρων.
Όσον αφορά την μείωση στο ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό εξέφρασε τη θέση ότι αυτό μπορεί να γίνει με τρόπο δημοσιονομικά υπεύθυνο και χωρίς να ενθαρρύνει την οποιαδήποτε πληθωριστική τάση.
«Θέση του Δημοκρατικού Κόμματος είναι ότι πρέπει να βοηθήσουμε τους καταναλωτές και ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες. Εμείς θα επιδιώξουμε να συνεχίσουμε το διάλογο με το Υπουργείο Οικονομικών γιατί είμαστε βέβαιοι ότι εάν υπάρχει θέληση, ο τρόπος επίσης υπάρχει», ανέφερε.
Παράλληλα σε γραπτή δήλωσή του το ΔΗΚΟ απαντά σε «παραπλανητική τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών», ο οποίος ομαδοποίησε όλες τις προτάσεις των κομμάτων στο κόστος των 300 εκατομμυρίων ευρώ. Διευκρίνηση ότι με βάση τα στοιχεία που κατέθεσε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών, η πρόταση του ΔΗΚΟ κοστολογείται μόνο στα 44 εκατομμύρια ευρώ.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά ανέφερε ότι είναι σημαντικό ότι παρά τα δύο έτη πανδημίας που κόστισαν στο κράτος 2000 και πλέον εκατομμύρια, υπάρχουν ακόμα οικονομικές δυνατότητες για να στηριχθεί η οικονομία, οι πολίτες και επιχειρήσεις. Ωστόσο όπως είπε οι παρεμβάσεις θα πρέπει να είναι περισσότερο σε αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Ανέφερε ότι είναι αυτό που έχει κάνει μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση με δύο πακέτα ύψους περίπου 300 εκ. ευρώ.
Είπε ακόμα ότι το κόμμα του δεν προκρίνει την αποσπασματική διαχείριση μιας σοβαρής κρίσης με το κάθε κόμμα να βάζει και μια πρόταση για μείωση φορολογία. Πρόσθεσε ότι προκρίνουν τη συνεργασία νομοθετικής και εκτελεστική εξουσίας για να υπάρξουν τα βέλτιστα οικονομικά αποτελέσματα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε ότι δεν ανέμεναν διαφορετικά από την Κυβέρνηση και τον ΥΠΟΙΚ όταν σήμερα άκουσε ότι τόσο η δική τους όσο και οι άλλες προτάσεις της αντιπολίτευσης απορρίπτονται αναφανδόν από την Κυβέρνηση. Πρόσθεσε ότι ανησυχεί ο Υπουργός ότι η μείωση του φόρου κατανάλωσης θα αυξήσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και θα αυξηθούν οι πληθωριστικές τάσεις.
Αν ο Υπουργός, πρόσθεσε, θεωρεί ότι με την φτώχεια των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων θα ελεγχθεί ο πληθωρισμός, τότε όπως είπε, το σλόγκαν για τον καλό τιμονιέρη πάει περίπατο. Είπε ακόμα ότι προκαλεί γέλωτα η ανησυχία του Υπουργού ότι από τις προτάσεις μαζί με τους φτωχούς θα επωφεληθούν και οι πλούσιοι, αφού πλείστες τόσες πολιτικής της Κυβέρνησης και το ΔΗΣΥ, όπως είπε, εξυπηρετούν τους λίγους και πλούσιους.
Σημείωσε με ικανοποίηση την ετοιμότητα του ΥΠΟΙΚ -κάτω από την πίεση της συζήτησης όπως είπε ο κ. Δαμιανού- να μπει σε ένα διάλογο για τις προτάσεις ώστε να υπάρξει στόχευση τους. Πρόσθεσε ακόμα ότι ένας μεγάλος αριθμός κρατών-μελών της ΕΕ προέβη σε σημαντικές αποφάσεις για τον φόρο κατανάλωσης και τα καύσιμα σε αντιδιαστολή με την Κυβέρνηση της Κύπρου.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι το κόμμα κατέθεσε τις δικές του εισηγήσεις προς τον ΥΠΟΙΚ και πρότειναν στον Υπουργό να εκδώσεις διάταγμα για την επιβολή πλαφόν στις τιμές των καυσίμων, ενώ είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει μεγάλες δυνατότητες εξοικονόμησης κονδυλίων. Δεν είναι δυνατόν πρόσθεσε για τους Έλληνες της Κύπρου που περνούν αυτές τις δύσκολες στιγμές να λέμε ότι υπάρχει πρόβλημα με τα δημοσιονομικά αλλά για τους παράνομους μετανάστες να υπάρχουν απεριόριστα κονδύλια. Όσον αφορά το πρόβλημα με την αγορά καυσίμων από τα κατεχόμενα και την απώλεια εσόδων για το κράτος, είπε ότι δεν είναι δυνατό να μην προχωρεί η Κυβέρνηση σε κλείσιμο των οδοφραγμάτων.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης ανέφερε ότι επιμένουν στη σύμπτυξη των προτάσεων νόμου και διαβούλευση ούτως ώστε να παρθούν και άλλα μέτρα σε σχέση με τις προτάσεις για την ακρίβεια.
Επεσήμανε ότι για το κράτος υπάρχει μια σημαντική αύξηση των εσόδων λόγω της αύξησης των τιμών. Όπως είπε, ήδη για το 1ο τρίμηνο, οι εισπράξεις από το ΦΠΑ είναι αυξημένες κατά €121.6 εκ. εκ των οποίων τα €28 εκ. οφείλονται στην αύξηση των τιμών του ηλεκτρισμού και των καυσίμων, ενώ αναμένονται περαιτέρω αυξημένες εισπράξεις λόγω της συνεχούς ανοδικής τάσεως των τιμών. Αναφέρθηκε επίσης στο παράνομο εμπόριο καυσίμων με τα κατεχόμενα και κάλεσε την Κυβέρνηση να εντατικοποιήσει τους ελέγχους και να εξετάσει σε ποιο βαθμό θα μειώσει τη φορολογία ούτως ώστε να αποτελέσει αντικίνητρο στην αγορά καυσίμων από τα κατεχόμενα. Ζήτησε επίσης μεγαλύτερο έλεγχο στις εταιρείες καυσίμων για να διαπιστωθεί αν υπάρχει ενδεχόμενη αισχροκέρδεια και προσυνεννοημένες τιμές.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης ανέφερε ότι το θέμα του ηλεκτρισμού δεν είναι θέμα παρακολούθησης τιμών, αλλά αλλαγής νοοτροπίας που έπρεπε να αλλάξουμε πριν αρκετά χρόνια. Πρόσθεσε πώς λένε τα ίδια που έλεγαν και στο παρελθόν, απλά δεν έγιναν τα πράγματα που έπρεπε να γίνουν. Εξέφρασε την ελπίδα να γίνουν από εδώ και μπρος.