Πέραν του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ θα διατεθούν για ταχεία μετάβαση σε μια Πράσινη Οικονομία εντός της επόμενης πενταετίας.
Αυτό αναφέρθηκε σε σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη κατά την οποία οι Υπουργοί Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής, Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Νατάσα Πηλείδου και Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Γιάννης Καρούσος παρουσίασαν τις πολιτικές, τις μεταρρυθμίσεις και τα έργα που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) και αφορούν στην ταχεία μετάβαση σε μια Πράσινη Οικονομία.
Οι πυλώνες στους οποίους επικεντρώνεται αυτή η μετάβαση αυτή είναι το κλίμα και το περιβάλλον, ο τερματισμός της ενεργειακής απομόνωσης και το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση και η βιώσιμη κινητικότητα, η ενεργειακή αναβάθμιση και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και η κυκλική οικονομία και η διαχείριση αποβλήτων.
Όπως αναφέρθηκε, ο Άξονας Πολιτικής 2 του ΣΑΑ που αφορά αμιγώς την προώθηση της Πράσινης Οικονομίας έχει προϋπολογισμό 448,3 εκατομμύρια ευρώ. Επιδιώκει να συμβάλει σημαντικά στην πράσινη μετάβαση και στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα μέσα από την επίτευξη των εθνικών στόχων για κλιματική ουδετερότητα, ενεργειακή απόδοση και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Άξονας Πολιτικής 3 του ΣΑΑ που αφορά στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας επίσης συμβάλλει στην ταχεία μετάβαση σε μια Πράσινη Οικονομία με δράσεις συνολικής αξίας 64,3 εκατομμυρίων ευρώ που αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων της κυκλικής οικονομίας.
Από το σύνολο των συνολικών επενδύσεων του ΣΑΑ ύψους 1,23 δισ. ευρώ το 41%, δηλαδή 512 εκατομμύρια ευρώ, αφορά την πράσινη μετάβαση.«Η υποχρέωσή μας ήταν να περιλαμβάνουμε στο Σχέδιο τέτοια έργα σε ποσοστό 37% του συνολικού προϋπολογισμού. Το ότι ξεπεράσαμε την υποχρέωσή μας δείχνει και τη στόχευση της Κυβέρνησης προς μια πιο πράσινη οικονομία και ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον», ανέφερε ο κ. Καδής. Είπε επίσης πως πράσινα έργα θα υλοποιηθούν και κάτω από άλλους άξονες του ΣΑΑ όπως στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας.
Στην πράσινη μετάβαση συνεισφέρουν εκτός από το ΣΑΑ και άλλα ευρωπαϊκά ταμεία και χρηματοδοτικοί μηχανισμοί όπως το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής ΘΑΛΕΙΑ 2021-2027, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2021-2027 και το Ταμείο Μετάβασης. Η συνολική επιπρόσθετη συνεισφορά ανέρχεται σε 750 εκατομμύρια ευρώ.
Παρουσιάζοντας τα έργα και τις πολιτικές του Υπουργείου της, η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, επισήμανε ότι «η μετάβαση στην Πράσινη Οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη, την επιχειρηματικότητα, αλλά και την καθημερινότητα όλων μας, στην οποία η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί πλέον όχι μόνο ανάγκη και προτεραιότητα, αλλά και ευκαιρία».
Απαριθμώντας τα οφέλη της Πράσινης Οικονομίας, η κ. Πηλείδου μίλησε για τη μείωση των ρύπων και την καλύτερη ποιότητα αέρα, για τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά πράσινου και φιλικού ρεύματος και για τη συνεπαγόμενη μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, καθώς επίσης για τη δημιουργία προοπτικών για μία πιο έξυπνη και ανταγωνιστική βιομηχανία η οποία θα θέσει τις βάσεις για αύξηση των κυπριακών εξαγωγών.
Είπε πως το Υπουργείο Ενέργειας, κατά την περίοδο 2021-2027, έχει να διαχειριστεί συγχρηματοδοτούμενα κονδύλια ύψους €547 εκ., τα οποία προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (€337 εκ.), από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία/Ταμείο Συνοχής (€209 εκ.) και από άλλα Ταμεία, εκ των οποίων το 61% αφορά στην πράσινη οικονομία. Τα κονδύλια αυτά θα δοθούν υπό μορφή κινήτρων προσελκύοντας επενδύσεις με στόχο να καταστεί η χώρα μας πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική, ενώ θα γίνουν επενδύσεις και στον τομέα της έρευνας αλλά και σε έργα υποδομής.
Η Υπουργός Ενέργειας αναφέρθηκε ιδιαίτερα στα έργα εξοικονόμησης ενέργειας και παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και στο σχέδιο προώθησης της αποθήκευσης ενέργειας, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με €40 εκ. από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Όπως επεσήμανε, τα έργα αυτά δημιουργούν προοπτικές για έλευση επενδύσεων στον τομέα των ΑΠΕ, για αύξηση των πράσινων θέσεων εργασίας και για επίτευξη των πολύ σημαντικών περιβαλλοντικών στόχων που έχει θέσει η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά στο υπόλοιπο 38% των χρηματοδοτούμενων πόρων, η κ. Πηλείδου εξήγησε πως αυτό σχετίζεται με την παροχή κινήτρων για ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας, επισημαίνοντας την ανάγκη οι επιχειρηματίες να τα αξιοποιήσουν και να επενδύσουν σε ένα κυκλικό μοντέλο λειτουργίας, το οποίο θα τους επιτρέψει να μειώσουν το ενεργειακό και περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, αλλά και το κόστος τους, αυξάνοντας ταυτόχρονα την εξαγωγική τους ικανότητα.
Ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων είπε ότι στον άξονα που αφορά στην ταχεία μετάβαση σε μία Πράσινη Οικονομία του ΣΑΑ υπάρχει ενότητα που αφορά στις βιώσιμες μεταφορές. Αναφέρθηκε στην προώθηση έργων συνολικής αξίας €89.3 εκ., τα οποία αφορούν, μεταξύ άλλων, την ηλεκτροκίνηση, την απόσυρση ρυπογόνων οχημάτων και την ανάπτυξη υποδομών.
Τα έργα που αφορούν στην ηλεκτροκίνηση ανέρχονται στα €38.6 εκ. και αφορούν μεταξύ άλλων σχέδιο κινήτρων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και μοτοσυκλετών για τις ανάγκες του δημόσιου τομέα, προώθηση της ευρείας χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων μέσω ενός γενικού πλαισίου πολιτικής το οποίο περιλαμβάνει την εγκατάσταση 1000 σημείων επαναφόρτισης.
Ο Υπουργός Μεταφορών επεσήμανε ότι στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλεται για μείωση των ρύπων έχει ληφθεί πρόνοια για απόσυρση ρυπογόνων οχημάτων, το κόστος της οποίας ανέρχεται στα €15 εκ.
Σύμφωνα με τον κ. Καρούσο στο ΣΑΑ προωθούνται τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας στις αστικές περιοχές Λεμεσού και Λάρνακας, με προϋπολογισμό €26.5 εκ., και επιπρόσθετα, σε παγκύπριο επίπεδο, έργα για βελτίωση της προσβασιμότητας των ποδηλατιστών, πεζών και ΑΜΕΑ, το κόστος των οποίων ανέρχεται στα €5 εκ..
Όσον αφορά την Πράσινη Οικονομία, το Ταμείο Πολιτικής Συνοχής ενέκρινε προτάσεις που υπέβαλε το Υπουργείο Μεταφορών, αξίας €148.4 εκ. και οι οποίες αφορούν, μεταξύ άλλων, στην εγκατάσταση συστήματος περιφερειακού ελέγχου διαχείρισης αστικής κυκλοφορίας, την εγκατάσταση ευφυών συστημάτων στους αυτοκινητόδρομους και αστικούς δρόμους, τη δημιουργία δικτύων ποδηλατοδρόμων και λεωφορειολωρίδων, την αναβάθμιση στάσεων και στεγάστρων για τα λεωφορεία, την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και έργα προστασίας παραλιών.
Το σύνολο των έργων του ΣΑΑ και του Ταμείου Πολιτικής Συνοχής που συνεισφέρουν στην Πράσινη Οικονομία και αφορούν στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ανέρχονται στα €237,7 εκ., ανέφερε ο κ. Καρούσος.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο Υπουργός Μεταφορών ανέφερε πως τα σχέδια για την ηλεκτροκίνηση και την απόσυρση ρυπογόνων οχημάτων θα τεθούν σε ισχύ πριν το τέλος του χρόνου. Προηγουμένως, είπε, θα κατατεθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής για την ηλεκτροκίνηση και την απόσυρση των οχημάτων.
Παρουσιάζοντας τις μεταρρυθμίσεις και τα επενδυτικά έργα που θα υλοποιήσει το Υπουργείο του, μέσω του ΣΑΑ, ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, είπε ότι αυτά υπηρετούν άμεσα το όραμα για μια αειφόρο, πράσινη και καθαρή Κύπρο, συμβάλλουν στην επίτευξη των εθνικών περιβαλλοντικών στόχων και στην επίτευξη ενός πιο αειφόρου μοντέλου ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Γεωργίας, κυριότεροι από τους τομείς αυτούς είναι η ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων, η διαχείριση στερεών και κτηνοτροφικών αποβλήτων, η προστασία των δασών από τις πυρκαγιές, η προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, η αειφόρος ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας και η ανάγκη για μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε βιομηχανίες, επιχειρήσεις και οργανισμούς, καθώς και στην γεωργία.
Ο συνολικός Προϋπολογισμός που θα διατεθεί στο Υπουργείο Γεωργίας μέσω του ΣΑΑ ανέρχεται σε €200 εκ. και προβλέπει την υλοποίηση 19 μέτρων, εκ των οποίων τα 14 αφορούν επενδυτικά έργα και τα 5 μεταρρυθμίσεις. Στα πέντε τμήματα του Υπουργείου, που είναι οι φορείς υλοποίησης των πιο πάνω μέτρων, θα δημιουργήσουν 44 νέες θέσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, μέχρι το 2026.
Αναφερόμενος στις επενδύσεις που αφορούν τον ειδικό στόχο του ΣΑΑ για την κλιματική ουδετερότητα, την ενεργειακή απόδοση και διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ο κ. Καδής εξήγησε ότι το κόστος τους θα ανέλθει σε €45 εκ., με έμφαση στη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στην προστασία των δασών από πυρκαγιές.
Ο κ. Καδής είπε ότι €44 εκ. θα διατεθούν, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση μέτρων που αφορούν στον ειδικό στόχο για την έξυπνη και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον Υπουργό, άλλα €34 εκ. θα διατεθούν στο πλαίσιο του ειδικού στόχου για την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις επενδύσεις που αφορούν την κυκλική οικονομία, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Καδή, η διαχείριση των αστικών αποβλήτων αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Οι επενδύσεις που συνάδουν με τους στόχους της κυκλικής οικονομίας και ανέρχονται σε €50 εκ., μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν επέκταση του εθνικού δικτύου Πράσινων Σημείων, δημιουργία δικτύου σημείων συλλογής και ανακύκλωσης, δημιουργία δικτύου κομποστοποιητών, καθώς και κατασκευή και λειτουργία πράσινων περιπτέρων (Green Kiosks).
Ο Υπουργός ανέδειξε ως σημαντικό έργο τη δημιουργία ολοκληρωμένης υποδομής στην κτηνοτροφική περιοχή της Ορούντας, με προϋπολογισμό €26 εκ. για την ορθολογική διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων και ζωικών υποπροϊόντων με παραγωγή βιο-αερίου.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ