Τα επιτόκια, η πορεία του τραπεζικού τομέα και οι πρόσφατες κυρώσεις κατά Κύπριων, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Σε δηλώσεις του ο Κωνσταντίνος Ηροδότου ανέφερε ότι Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας «μέχρι στιγμής δεν έχουν σημαντικό αντίκτυπο» στην κυπριακή οικονομία.
Επιπλέον, τόνισε πως «οι τράπεζες μας έχουν πολύ ικανοποιητικά επίπεδα κεφαλαίων και ένα από τα καλύτερα επίπεδα ρευστότητας στην ΕΕ».
Ταυτόχρονα, σε σχέση με την εισήγηση του Υπουργού Οικονομικών για απορρόφηση από τις τράπεζες μέρους των επιτοκίων στα εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια μέχρι 350.000 ευρώ, ο Διοικητής της ΚΤ τόνισε πως οτιδήποτε σχετικό αποφασιστεί από τις τράπεζες πρέπει να συνάδει με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, έτσι ώστε να μην «μετρήσει ως αναδιάρθρωση των δανείων».
Κατά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συζητήθηκαν σειρά θεμάτων όπως τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ο πληθωρισμός, τα επιτόκια και οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Επιπλέον, ο Διοικητής της ΚΤ ανέφερε ότι οι τράπεζες ενδεχομένως από σήμερα να ξεκινήσουν την αύξηση των καταθετικών επιτοκίων, ενώ πρόσθεσε πως «όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του 2023 θα δούμε σημαντική μείωση του πληθωρισμού».
Κυρώσεις κατά της Ρωσίας
Ερωτηθείς πού βρίσκεται το θέμα της επιβολής νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας και εάν αναμένεται νέα λίστα φυσικών και νομικών προσώπων από Λονδίνο και Ουάσιγκτον, ο κ. Ηροδότου είπε ότι δεν έχει κάποια πληροφόρηση η ΚΤ, προσθέτοντας ότι, «όπως ανακοινώθηκε ήδη, οι τράπεζες της Κύπρου εφάρμοσαν άμεσα και πρόσφατες όπως και προηγούμενες κυρώσεις».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Προεδρικό: Σύσταση Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων – Συντονισμός με Βρετανία
«Είναι σημαντικό να είμαστε νομότυποι και με τις ευρωπαϊκές και με άλλες σχετικές νομοθεσίες», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του ανέφερε «ότι αυτή είναι μια ευκαιρία για τη χώρα μας να δείξει και καλή θέληση και να βελτιωθεί το όνομα της Κύπρου», σημειώνοντας ότι η ΚΤ «ως ανεξάρτητη αρχή πάντα ενεργούσε για να ενισχυθεί η σταθερότητα και η κυριότητα του τραπεζικού τομέα και της χώρας».
Σε ερώτηση αν η διεύρυνση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα έχει αντίκτυπο στην οικονομία, ο κ. Ηροδότου είπε ότι «οι κυρώσεις μέχρι στιγμής, σε επίπεδο οικονομίας της χώρας, δεν θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο», προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να κάνει πρόβλεψη για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν στην οικονομία ενδεχόμενες μελλοντικές κυρώσεις.
Ερωτηθείς αν θα υπάρξουν εκροές κεφαλαίων από το κλείσιμο λογαριασμών Ρώσων υπηκόων, ο Διοικητής απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι «οι τράπεζες μας έχουν πολύ ικανοποιητικά επίπεδα κεφαλαίων και ένα από τα καλύτερα επίπεδα ρευστότητας στην ΕΕ».
Ανέφερε επίσης πως το να κλείσουν λογαριασμοί κάποιων πελατών τραπεζών «δεν επηρεάζει καθόλου ούτε την τράπεζα ούτε οποιονδήποτε άλλο πελάτη της τράπεζας» και σημείωσε πως αυτό που γίνεται είναι πως «κάποιοι τραπεζικοί λογαριασμοί, στις εκατοντάδες χιλιάδες τραπεζικούς λογαριασμούς που έχει το σύστημα μας, παγοποιούνται».
Επιπλέον, ανέφερε πως άλλο είναι το κλείσιμο και άλλο η παγοποίηση τραπεζικού λογαριασμού και εξήγησε ότι όταν κλείσει ένας λογαριασμός επιστρέφονται τα χρήματα, ενώ στην παγοποίηση δεν επιτρέπεται να κλείσει ο λογαριασμός, αλλά παγοποιείται και μένουν τα χρήματα στον λογαριασμό.
Πρόσθεσε πως αυτή την στιγμή ισχύει η παγοποίηση λογαριασμών, η οποία «δεν επιτρέπει την επιστροφή των χρημάτων στα άτομα τα οποία υπόκεινται σε αυτές τις κυρώσεις».
Παγοποίηση επιτοκίων
Κληθείς να αναφέρει αν έχει τυχόν αντίδραση των τραπεζών στην εισήγηση του Υπουργού Οικονομικών για απορρόφηση από τις τράπεζες μέρους των επιτοκίων στα εξυπηρετούμενα δάνεια μέχρι 350.000 ευρώ, ο κ. Ηροδότου είπε ότι «οτιδήποτε αποφασιστεί να γίνει από τις τράπεζες πρέπει να συνάδει με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς», προσθέτοντας ότι δεν πρέπει να γίνει κάτι το οποίο αυτόματα λόγω των κανονισμών να μετρήσει ως αναδιάρθρωση των δανείων».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Με απορρόφηση κόστους επιτοκίων και μείωση ΦΠΑ απαντά στην ακρίβεια ο ΥΠΟΙΚ
Αναφερόμενος στο παρελθόν, ο Διοικητής της ΚΤ είπε ότι «όταν ξεκίνησε η πανδημία του κορωνοϊού ως ΚΤ σχεδιάσαμε την πρώτη αναστολή δόσεων για όλο το σύστημα» και πρόσθεσε ότι σε εκείνη την περίπτωση «έπρεπε να φροντίσουμε και το πετύχαμε οι παράμετροι και ο τρόπος εφαρμογής να ήταν τέτοιος που να μην μετρούσε ως αναδιάρθρωση με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς».
«Οποιαδήποτε κίνηση αποφασιστεί τώρα να γίνει από τις τράπεζες, πρέπει να πετύχει το ίδιο», ανέφερε και πρόσθεσε ότι “αν μετρήσει ως αναδιάρθρωση πάμε ένα βήμα πιο κοντά στο να κατηγοροποιηθεί ως ΜΕΔ”, καθώς μετά από δύο αναδιαρθρώσεις το δάνειο κατηγοριοποιείται αυτόματα ως ΜΕΔ, πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι η ΚΤ δεν μπορεί σήμερα να κάνει το ίδιο όπως όταν σχεδίασε την αναστολή των δόσεων των δανείων γιατί τότε υπήρχε, όπως είπε, ευρωπαϊκή κατεύθυνση ότι επιτρεπόταν να γίνει και πρόσθεσε ότι «τώρα δεν υπάρχει κάτι που να μας επιτρέπει να έχουμε κάποια νομική βάση ή κάποιαν ευρωπαϊκή οδηγία».
«Είναι μόνο αν γίνει εθελοντικά με κάποιον άλλον σχεδιασμό», σημείωσε.
Ερωτηθείς αν μπορεί να γίνει κάτι παρόμοιο με αυτό που έγινε από τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες πάγωσαν τα επιτόκια δανείων, ο κ. Ηροδότου είπε ότι η ΚΤ είναι σε επαφή με την Τράπεζα της Ελλάδας
«Το τι διαβεβαιώσεις πήραν οι ελληνικές τράπεζες και αν είναι επαρκείς, επιτρέψετέ μου να είμαι εγώ ο αρμόδιος να το αναφέρω, αλλά εμείς γνωρίζουμε», πρόσθεσε.
ΕΚΤ και αύξηση επιτοκίων
Ερωτηθείς κατά πόσον υπάρχει πρόθεση για νέα αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ κατά τη συνεδρία της στις αρχές Μαϊου, ο κ. Ηροδότου είπε ότι δεν μπορεί να αναφερθεί σε αριθμούς επειδή η απόφαση που λήφθηκε και με την οποία συμφωνεί «είναι να μην προκαταλάβουμε πώς θα εξελιχθεί» η πορεία των επιτοκίων «με το να ανακοινώνουμε από πριν είτε αν θα γίνει αύξηση ή όχι» και πόση θα είναι αυτή η αύξηση.
Ο Διοικητής ζήτησε τήρηση στάσης αναμονής μέχρι να ανακοινωθούν τα τελευταία στοιχεία των οικονομιών της Ευρωζώνης για Μάρτιο και Απρίλιο με βάση τα οποία θα αποφασιστεί αν χρειάζεται νέα αύξηση επιτοκίων και πόση αυτή θα είναι.
Ανέφερε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων που έχουν γίνει «αρχίζουν να φέρνουν επιπτώσεις στον πληθωρισμό» και πρόσθεσε ότι «τα επιτόκια είναι το μόνο εργαλείο που υπάρχει για να αντιμετωπιστεί η αύξηση των τιμών».
Ο κ. Ηροδότου είπε ότι η αύξηση των τιμών δεν έχει να κάνει με θέματα της προσφοράς και πρόσθεσε ότι «ξεκίνησε με τις τιμές της ενέργειας, αλλά από το περσινό Καλοκαίρι διείσδυσε αυτός ο πληθωρισμός σε όλη την οικονομία διότι όλη η οικονομία χρησιμοποιεί ενέργεια» και «άρα εισήλθε και στην ζήτηση και σε όλους τους άλλους τομείς της οικονομίας».
«Η ΕΚΤ άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια από τον Ιούλιο και μετά, γιατί μέχρι τον Ιούλιο ήταν από την πλευρά της προσφοράς, ενώ μετά τον Ιούλιο είδαμε ότι βρέθηκε στην υπόλοιπη οικονομία και έπρεπε να προστατευτούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις», πρόσθεσε.
«Όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του 2023 θα δούμε σημαντική μείωση του πληθωρισμού και αυτό επειδή οι αλλαγές των επιτοκίων παίρνουν γύρω στους 16 με 18 μήνες να φέρουν αποτέλεσμα στην οικονομία», υπογράμμισε.
Σημείωσε ότι «όταν μειωθεί ο πληθωρισμός θα μειωθούν και τα επιτόκια».
Η αύξηση των επιτοκίων «είναι ένα φάρμακο για να αντιμετωπιστεί η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών και όταν φθάσει η αύξηση (του πληθωρισμού) σε ικανοποιητικά επίπεδα που είναι το 2% και όχι το 8% (που ήταν πέρσι στην Κύπρο), το φάρμακο αυτό θα μειωθεί και θα κατεβούν τα επιτόκια», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς αν θα έπρεπε να υπάρξει αύξηση και στα καταθετικά επιτόκια για να δουλέψει το φάρμακο, ο κ. Ηροδότου είπε ότι η ΚΤ έκανε παρεμβάσεις στις τράπεζες και «θα δείτε κάποια αποτελέσματα, τα οποία νομίζω ξεκινήσαν σήμερα και θα βγάλουμε και σχετική ανακοίνωση ως ΚΤ».
«Είχα και διμερείς επαφές με κάποιες τράπεζες για να ξεκινήσουν» την αύξηση των καταθετικών επιτοκίων «και νομίζω τα πρώτα αποτελέσματα θα τα δείτε σήμερα», κατέληξε.