Τέσσερις εταιρείες παροχής υπηρεσιών σε κρυπτονομίσματα, που είναι αδειοδοτημένες από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), είχαν καταθέσεις στις δύο αμερικανικές τράπεζες, Silicon Valley Bank και Signature Bank, οι οποίες κατέρρευσαν, προκαλώντας αναταραχή στην παγκόσμια οικονομία, δήλωσε η ΕΚΚ.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος της ΕΚΚ, Γιώργος Θεοχαρίδης ήταν καθησυχαστικός, λέγοντας ότι πρόκειται για ίδιους πόρους των εταιρειών και όχι χρήματα των πελατών τους, σημειώνοντας ότι οι αμερικανικές αρχές έχουν δηλώσει ότι θα προστατευθούν όλες οι καταθέσεις στις δύο τράπεζες.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΚ εποπτεύει εταιρείες παροχής υπηρεσιών σε κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες, που διέπουν το ξέπλυμα χρήματος, εν αναμονή της έγκρισης της ευρωπαϊκής οδηγίας για τις αγορές κρυπτονομισμάτων (MiCA). Στο τέλος του 2022 είχαν εγκριθεί επτά εταιρείες, οι οποίες καταχωρήθηκαν στο Μητρώο Παρόχων Υπηρεσιών Κρυπτο-περιουσιακών Στοιχείων.
Ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΚ, Γιώργος Καρατζιάς είπε ότι η ΕΚΚ ζήτησε πληροφόρηση από τους εποπτευόμενους όταν προέκυψε το θέμα με τις δύο τράπεζες. «Υπάρχουν τέσσερις εταιρείες με καταθέσεις τις οποίες σε μεγάλη τους πλειοψηφία τις είχαν αποσύρει τους διότι ακουγόταν ότι υπήρχε πρόβλημα στις συγκεκριμένες τράπεζες. Όταν δημιουργήθηκε (το πρόβλημα) υπήρχε ένα μικρό ποσό για κάθε εταιρεία από τα δικά τους λεφτά, όχι από τα χρήματα των πελατών τους», είπε.
Εξάλλου, ο Γιώργος Θεοχαρίδης διευκρίνισε ότι πρόκειται για μικρά ποσά και δεν επηρεάζουν τις εργασίες τους. «Μπορεί για μας να φαίνονται μεγάλα, αλλά για αυτές τις εταιρείες είναι μικρό ποσό, αλλά η απόφαση των αμερικανικών αρχών είναι να προστατεύουν όλες τις καταθέσεις», συμπλήρωσε.
Πάγωσαν περιουσιακά στοιχεία €1,4 δισ. λόγω κυρώσεων κατά της Ρωσίας
Εξάλλου, αναλύοντας τα πεπραγμένα της ΕΚΚ, ο κ. Θεοχαρίδης είπε πως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις συνεπακόλουθες κυρώσεις κατά των Ρώσων πολιτών, η Επιτροπή ζήτησε πληροφορίες από τις εποπτευόμενες οντότητες για επιχειρηματικές σχέσεις με πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις, ενώ βάσει πληροφοριών από το Τμήμα Παρεμπόδισης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες προβαίνει σε ελέγχους, οι οποίοι θα συνεχιστούν και το 2023.
«Έχουν μέχρι τώρα δεσμευτεί €720 εκατομμύρια από Κυπριακές Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΚΕΠΕΥ) και επίσης έχουν δεσμευτεί άλλα €719 εκατ. που τηρούνται από παρόχους διοικητικών υπηρεσιών (ΕΠΔΥ) κάτω από την εποπτεία της ΕΚΚ», είπε.
Ενδεχόμενες παραβιάσεις του νόμου για το ξέπλυμα για 15 εποπτευόμενους
Ο κ. Θεοχαρίδης είπε πως το Τμήμα Παρεμπόδισης της Νομιμοποίησης Εσόδων Από Παράνομες Δραστηριότητες μέσα στο 2022 ολοκλήρωσε τη διαδικασία επιτόπιων ελέγχων για 14 εποπτευόμενες οντότητες και βρίσκεται στην ολοκλήρωση της εξέτασης 15 ελέγχων «για τους οποίους πιθανόν να προκύπτουν ενδεχόμενες παραβιάσεις» της νομοθεσίας κατά του ξεπλύματος χρήματος».
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι βάσει των διαδικασιών τίθεται ενώπιον του Συμβουλίου της Επιτροπής, ζητούνται γραπτές παραστάσεις από τις εποπτευόμενες οντότητες, ενδεχομένως να υπάρξουν και προφορικές και οι οποίες θα πρέπει να αξιολογηθούν προτού ληφθούν περαιτέρω αποφάσεις.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Θεοχαρίδη, το 2022 η ΕΚΚ επέβαλε διοικητικές κυρώσεις περίπου €2,9 εκατ., εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία αφορούσε πρόστιμα και συμβιβασμούς σε ΚΕΠΕΥ. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν επιβληθεί διοικητικές κυρώσεις πέραν των €4,2 εκατ., εκ των οποίων πέραν των €3,6 εκατ. αφορούσαν ΚΕΠΕΥ.
Προς συμμόρφωση με τις συστάσεις της ESMA
Σε ερώτηση να υπάρχει συμμόρφωση με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι πρόκειται για δύο συστάσεις.
«Εμείς απαντήσουμε στις συστάσεις ότι θα συμμορφωθούμε», είπε, προσθέτοντας ότι οι δύο συστάσεις αφορούσαν την αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού για το μέρος που εποπτεύει αποκλειστικά τις επενδυτικές εταιρείες με ένα σημαντικό αριθμό νέων ατόμων και η δεύτερη ήταν το εποπτικό πλάνο της ΕΚΚ και πώς αυτό επιτυγχάνεται.
«Μπορώ να πω ότι θα συμμορφωθούμε και στα δύο κομμάτια, έχουμε κάποια νέα άτομα που θα έλθουν στην Επιτροπή το καλοκαίρι, κάναμε κάποιες εσωτερικές αλλαγές, ώστε να συμμορφωθούμε με το θέμα των ανθρώπινων πόρων και θεωρώ ότι και με το σχέδιο δράσης, αλλά είναι μια διαδικασία διότι η ESMA είπε ότι το βλέπω τα επόμενα χρόνια».
Χρειαζόμαστε περισσότερο προσωπικό διότι ο τομέας είναι μεγάλος
Σε ερώτηση για το προσωπικό της ΕΚΚ και αν αυτό είναι αρκετό δεδομένου του μεγέθους του τομέα, ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι αυτή τη στιγμή η ΕΚΚ διαθέτει πέραν των 150 ατόμων, ενώ μέχρι το καλοκαίρι ελπίζεται η Επιτροπή να έχει άλλα περίπου 50 άτομα σε γραμματειακούς λειτουργούς, λειτουργούς και λειτουργούς πληροφορικής (ΙΤ).
«Είναι καλός ο αριθμός αλλά χρειαζόμαστε ακόμη περισσότερους διότι ο τομέας είναι πολύ μεγάλος, έρχονται πολλά νέα προϊόντα στον τομέα», είπε και συμπλήρωσε ότι «για να μπορείς να αδειοδοτείς και να εποπτεύεις και να μπορείς να ανταπεξέλθεις με όλους τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και εταιρείες, χρειάζεσαι στελέχωση».
Σε αυτό το πλαίσιο ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΚ είπε πως η Κύπρος μπορεί να είναι μια μικρή χώρα, αλλά με αριθμό εποπτευόμενων που συγκρίνεται με μεγάλες χώρες. Έχουμε ένα πολύ μεγάλο χρηματοοικονομικό τομέα και αυτό δημιουργεί ρίσκα», σημείωσε.
Εξάλλου, ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι η ΕΚΚ βρίσκεται στη διαδικασία επαναξιολόγησης των χρεώσεών της προς τα πάνω «για να μπορέσουμε να εισπράξουμε περισσότερα και να μειώσουμε την εξάρτηση από όποια οικονομική βοήθεια από το κράτος».
Ο κ. Θεοχαρίδης ανέφερε στις δηλώσεις του ότι η παρά τις συνεχείς προκλήσεις στο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, η κεφαλαιαγορά στην Κύπρο εξακολουθεί να αναπτύσσεται σε σταθερούς ρυθμούς.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε, στο τέλος του 2022 ο αριθμός των εποπτευόμενων οντοτήτων ανήλθε στις 837 από 806 το 2021, καταγράφοντας άνοδο 3,85%, ενώ βρίσκονται υπό διαδικασία εξέτασης για αδειοδότηση περίπου 100 νέες αιτήσεις. Σε σύγκριση με το 2019, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, η άνοδος είναι της τάξης του 12,19%.
Νέες ομάδες εποπτευομένων
Εξάλλου, ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι νέα ομάδα εποπτευόμενων οντοτήτων έρχεται κάτω από την αρμοδιότητα της ΕΚΚ. Πρόκειται για τους Παρόχους Υπηρεσιών Συμμετοχικής Χρηματοδότησης (ΠΥΣΧ), οι οποίοι θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους από τη Δημοκρατία, πανευρωπαϊκά στη βάση του ευρωπαϊκού Κανονισμού 2020/1503, ενώ είχε δημοσιοποιηθεί προ ημερών η σχετική Δήλωση Πολιτικής.
Εξάλλου, τον Νοέμβριο του 2022 η ΕΚΚ ορίστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών ως μια από τις Αρχές για την εξέταση, αξιολόγηση και έγκριση των αιτήσεων των Παρόχων (επιχειρήσεις επενδύσεων, επενδυτικές εταιρείες ή εταιρείες διαχείρισης και ΟΕΕ) Πανευρωπαϊκών Συνταξιοδοτικών Προϊόντων (PEPP) που απορρέουν από τον Eυρωπαϊκό Κανονισμό 2019/1238, διευρύνοντας έτσι τον εποπτικό ρόλος της Επιτροπής.
Τεχνολογική αναβάθμιση
Ο κ. Θεοχαρίδης είπε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη δημιουργία διαδικτυακής πύλης που θα αφορά στη διαδικασία εγγραφής και εξέτασης για την απόκτηση των διαφόρων πιστοποιήσεων που προσφέρει η ΕΚΚ, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στα πιστοποιημένα πρόσωπα μέσω κωδικού να διαχειρίζονται ηλεκτρονικά όλες τις πληροφορίες που θα αφορούν τις πιστοποιήσεις τους και να υποβάλλουν αίτηση για ανανέωση και επανεγγραφή στα μητρώα που είναι πιστοποιημένοι.
Σε σχέση με την προληπτική εποπτεία, ανέφερε ότι εντός του 2022 έγιναν νέες αναβαθμίσεις στο σύστημα του Πλαισίου Διαχείρισης Κινδύνων για τους Εποπτευόμενους (Risk Based Supervision Framework,RBS-F), ώστε να λαμβάνει υπόψιν όλες τις εξελίξεις και αλλαγές που ενδεχομένως να ενέχουν κινδύνους για την αγορά, ενώ υποβλήθηκε αίτημα στη Διεύθυνση Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (DG REFORM) στο πρόγραμμα παροχής τεχνικής στήριξης για το 2023 στο πλαίσιο της διεύρυνσης του RBS-F με την ενσωμάτωση δεικτών κινδύνου που αφορούν τις βιώσιμες επενδύσεις (ESG factors και Climate related risks). Εξάλλου εντός του 2023 αναμένεται και η ολοκλήρωση του Πλαισίου Διαχείρισης Επιχειρησιακών Κινδύνων (Enterprise Risk Management Framework), το οποίο ξεκίνησε το 2020.
Πηγή: ΚΥΠΕ