Στην ανάγκη αποτελεσματικής υλοποίησης και συντονισμού οκτώ υφιστάμενων πολιτικών της κυβέρνησης, αναφέρεται το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου, στην 2η Έκθεση Ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.
Στην έκθεση που παρουσιάστηκε σε διάσκεψη τύπου, αναφέρεται ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν απαιτούνται νέες πολιτικές από την κυβέρνηση, αλλά μεγαλύτερη έμφαση και συντονισμός στην υλοποίηση των υφιστάμενων πολιτικών.
Στις συστάσεις του Συμβουλίου Οικονομίας, περιλαμβάνεται η ανάπτυξη της επιχειρηματικής κουλτούρας, η ανάπτυξη κοινωνικού δικτύου ασφαλείας για μείωση του κόστους αποτυχίας, η μείωση του κόστους σύστασης επιχειρήσεων, αναγνώριση και προβολή επιτυχημένων επιχειρήσεων και αύξηση της χρηματοδότησης βασικής έρευνας.
Το Συμβούλιο συστήνει επίσης εντατικοποίηση των προσπαθειών για ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του δημοσίου.
Τονίζεται η ανάγκη προώθησης της επιχειρηματικότητας και ενίσχυσης της δυναμικής ανάπτυξης των κυπριακών επιχειρήσεων, της ενίσχυσης των διασυνδέσεων και αλληλεπίδρασης μεταξύ των επιχειρήσεων στηρίζοντας την ένταξη τους σε δίκτυα προμηθευτών διεθνών επιχειρήσεων καθώς και της συνεργασίας μεταξύ επιχειρηματικής, ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας.
Επισημαίνεται ότι αδυναμία αποτελεί το γεγονός πως δεν υπάρχουν μεγάλες επιχειρήσεις, περιορισμένες επιχειρηματικές δομές και χαμηλά επίπεδα δυναμικότητας και εξειδίκευσης.
Τα δυνατά σημεία της κυπριακής οικονομίας
Σε ότι αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις, σύμφωνα με την έκθεση, τα δυνατά σημεία της κυπριακής οικονομίας είναι η ανταγωνιστική και αποτελεσματική αγορά προϊόντων πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ, η πληρωμή φόρων και προστασία των δικαιωμάτων των επενδυτών και οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές.
Για τον τομέα της εκπαίδευσης, στα δυνατά σημεία είναι τα ψηλά επίπεδα αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το ψηλό επίπεδο κρατικών και ιδιωτικών δαπανών, ενώ στις αδυναμίες περιλαμβάνονται τα χαμηλά επίπεδα συμμετοχής ενηλίκων στην εκπαίδευση.
Συστάσεις για προσέλκυση επενδύσεων
Η έκθεση περιλαμβάνει σειρά συστάσεων για προσέλκυση επενδύσεων με γνώμονα την αύξηση της παραγωγικότητας και τη δημιουργία υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας.
Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο, τονίζει ότι στόχευση πρέπει να είναι το επιχειρηματικό ταλέντο, παρά οι εύποροι ιδιώτες, ενώ τονίζεται η ανάγκη ενίσχυσης της εικόνας της Κύπρου ως νέου ελκυστικού προορισμού επιχειρηματικής δραστηριότητας, η μείωση της γραφειοκρατίας, η βελτίωση του δικαστικού συστήματος και η βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών.
Παράλληλα, τονίζεται ότι η Κύπρος πρέπει να αναπτύξει νέους τομείς οικονομίας οι οποίοι θα είναι συμπληρωματικοί στις φυσικές δραστηριότητες (υγεία, τριτοβάθμια εκπαίδευση), ενώ χρειάζεται να αυξήσει τη διαφοροποίηση και ανθεκτικότητα των βασικών τομέων της οικονομίας.
Τονίζεται ακόμη, η ανάγκη ενίσχυσης της υιοθέτησης ψηφιακών τεχνολογιών με την παροχή κινήτρων για ψηφιοποίηση σημαντικών τομέων, καθώς και η ενδυνάμωση των ψηφιακών δεξιοτήτων και των επενδύσεων που ενισχύουν την παραγωγικότητα στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας και επικοινωνίας.
Γίνεται ακόμη αναφορά στην ανάγκη βελτίωσης της πρόσβασης στη χρηματοδότηση με συνέχιση των προσπαθειών για ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος, αλλά και ανάπτυξης και διάθεσης εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης.
Τονίζεται ακόμα η ανάγκη καλύτερης αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού μέσα από την εκπαίδευση και κατάρτιση με την αύξηση των αποφοίτων με προσόντα σε τεχνικούς τομείς και σε τομείς φυσικών επιστημών καθώς και με την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας έτσι ώστε να ανταποκρίνονται τόσο στις τρέχουσες όσο και στις μελλοντικές απαιτήσεις.
Υπογραμμίζεται η ανάγκη για ενίσχυση της εξωτερικής συνδεσιμότητας μέσα από τη διαμόρφωση στρατηγικής για τις διεθνείς μεταφορές, καθώς και για διευκόλυνση της διασύνδεσης με βασικούς διεθνείς επιχειρηματικούς εταίρους.
Τονίζεται επιπρόσθετα η ανάγκη προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων μέσα από τη διαμόρφωση ενός ελκυστικού οικονομικού περιβάλλοντος.
Υπογραμμίζεται ακόμη η ανάγκη για διαφοροποίηση της οικονομίας μέσω ανάπτυξης νέων τομέων που θα συμπληρώσουν τις υπάρχουσες οικονομικές δραστηριότητες και για ενίσχυση της ανθεκτικότητας των βασικών υφιστάμενων τομέων.
Εργαλείο μακροχρόνιας οικονομικής στρατηγικής
Η Έκθεση Ανταγωνιστικότητας αποτελεί το κύριο αναλυτικό εργαλείο του Συμβουλίου για τον ολοκληρωμένο εντοπισμό, αξιολόγηση και παρακολούθηση των παραγόντων που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας. Η 2η Έκθεση Ανταγωνιστικότητας εκπονήθηκε εκ μέρους του ΣΟΑΚ από το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Η παρουσίαση έγινε από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, κ. Τάκη Κληρίδη, τον Αντιπρόεδρο Δρ. Αντρέα Ασσιώτη, και τον υπεύθυνο ομάδας έργου του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κοσμήτορα Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, Δρ. Σωφρόνη Κληρίδη.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Τάκης Κληρίδης ανέφερε ότι η έκθεση περιλαμβάνει τη συγκριτική αξιολόγηση της ανταγωνιστικότητας διεθνώς και εντοπισμό των παραγόντων που απαιτείται λήψη μέτρων.
Η 2η έκθεση ανταγωνιστικότητας που ετοιμάστηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, επικαιροποιεί τα πορίσματα της πρώτης έρευνας ενώ περιλαμβάνει νέα ενότητα για τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Ο αντιπρόεδρος του συμβουλίου Ανδρέας Ασσιώτης ανέφερε ότι η έκθεση αποτέλεσε το κυριότερο εργαλείο για να κτιστεί η μακροχρόνια στρατηγική για την οικονομία.
Όπως σημειώθηκε κατά την παρουσίαση, παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα είναι θεσμικοί και οργανωτικοί παράγοντες, φυσικά χαρακτηριστικά όπως οι φυσικοί πόροι και η γεωγραφική θέση και εξωγενείς παράγοντες όπως κοινωνικοπολιτικές αλλαγές και πορεία διεθνούς οικονομίας.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας
Ο κ. Ασσιώτης έκανε αναφορά στις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, επισημαίνοντας ότι υπήρξε ύφεση της οικονομίας και επανάκαμψη από το δεύτερο τρίμηνο του 2021, ενώ όπως σημείωσε, παρατηρήθηκε κοινωνικός αντίκτυπος.
Τόνισε ότι η πανδημική κρίση ανέδειξε περαιτέρω την ανάγκη διαφοροποίησης της οικονομίας και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας (μακροπρόθεσμη στρατηγική για την οικονομία).
Η αναβαθμισμένη χρήση της τεχνολογίας αντικατοπτρίστηκε σε βελτίωση των δεικτών καινοτομίας, όπως ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η αναβαθμισμένη χρήση της τεχνολογίας ενδέχεται να υποβαθμίσει το μειονέκτημα της απόστασης της Κύπρου από οικονομικά κέντρα ΕΕ και να ενδυναμώσει τη δυνατότητα να μετατραπεί η Κύπρος σε ελκυστική χώρα.
Ο κ. Σοφρωνης Κληριδης ανέφερε ότι η Κύπρος αποδίδει αρκετά καλά σε διεθνείς κατατάξεις ανταγωνιστικότητας χωρίς ωστόσο να είναι στις κορυφαίες θέσεις.
Υπάρχει γενικά καλό επίπεδο θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου και συνθηκών αγοράς, όπως είπε.
Ανέφερε ότι εφαρμόζονται μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, προσέλκυση νέων επενδύσεων και διαφοροποίηση της οικονομίας, αλλά απαιτείται έμφαση στην αποτελεσματική υλοποίησή τους, τόνισε.
Πρόσθεσε ότι η πανδημία ανέτρεψε μια πορεία βιώσιμων δημοσίων οικονομικών και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας που ίσχυε κατά την περίοδο 2016-2019.
Μακρύς ο δρόμος υλοποίησης συστάσεων
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πόσες συστάσεις του συμβουλίου έχουν υλοποιηθεί, ο κ. Τάκης Κληρίδης απάντησε ότι έχουν γίνει θετικά βήματα και ορισμένες συστάσεις άρχισαν να υλοποιούνται. «Είμαστε ικανοποιημένοι από την πρόοδο αλλά υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί», τόνισε.
Απαντώντας σε άλλο ερώτημα, ανέφερε ότι το θέμα της φορολογίας επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα.
Σημείωσε ότι μέσα στα θέματα υπό μελέτη είναι και εισηγήσεις για να κάνουν την Κύπρο πιο ανταγωνιστική, προσθέτοντας ότι ήδη έχουν ξεκινήσει συναντήσεις για τις επικείμενες φορολογικές αλλαγές.
Για την αύξηση στις τιμές, ο κ. Κληρίδης ανέφερε ότι ο πληθωρισμός δεν είναι κάτι στο οποίο μπορεί η Κύπρος να απομονωθεί διότι ούτε πετρέλαιο έχουμε, ούτε πρώτες ύλες.
«Το παρακολουθούμε για να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα σμίκρυνσης των επιπτώσεων», σημείωσε.
