Ανησυχία για την αυξητική τάση της αδήλωτης και παράνομης εργασίας που ανέρχεται, με βάση στοιχεία, στο 8% του εργατικού δυναμικού ή σε περίπου 40.000 εργαζόμενους και συνεπάγεται απώλειες εσόδων για το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων που εκτιμώνται σε €10.000.000, ετησίως, εξέφρασε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννης Παναγιώτου, ανακοινώνοντας τα επιπρόσθετα μέτρα που αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο για αντιμετώπιση της αδήλωτης και παράνομης εργασίας, ώστε «να περιοριστεί και να μειωθεί ουσιαστικά».
Ο Υπουργός Εργασίας, ο οποίος μιλούσε στο πλαίσιο δημοσιογραφικής διάσκεψης στο Υπουργείο, είπε ότι «μέσα από τις στοχευμένες επιθεωρήσεις που διεξάγονται κατά το τελευταίο διάστημα από το Υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και την Αστυνομία, διαπιστώνεται έξαρση αυτών των παραβάσεων σε συγκεκριμένους τομείς οικονομικής δραστηριότητας» και εξέφρασε την πρόθεση της Κυβέρνησης «να αυξηθούν περισσότερο» οι επιθεωρήσεις, λέγοντας ότι «για αυτό τον λόγο ενισχύεται και η στελέχωση της αρμόδιας υπηρεσίας επιθεωρήσεων του Υπουργείου Εργασίας σε συνεννόηση και συνεργασία με άλλες υπηρεσίες που είναι σε θέση να συνδράμουν προς αυτή την κατεύθυνση».
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι σε 2.889 επιθεωρήσεις που διενεργήθηκαν κατά τους προηγούμενους μήνες σε εργοτάξια και επιχειρήσεις, ελέγχθηκαν 7.937 εργαζόμενοι και διαπιστώθηκαν παραβάσεις αδήλωτης και παράνομης εργασίας σε 1.038 περιπτώσεις, που αντιστοιχούν σε ποσοστό 13%.
Ο Υπουργός Εργασίας ανακοίνωσε την εισήγηση που θα θέσει ενώπιον των κοινωνικών εταίρων για αντικατάσταση του διοικητικού προστίμου που υπάρχει σήμερα με εξώδικο πρόστιμο και διπλασιασμό του ποσού προστίμου από 500 ευρώ για τον τρέχον μήνα, σε 1.000 ευρώ.
«Η αδήλωτη και παράνομη εργασία επιδρά αρνητικά στον υγιή οικονομικό ανταγωνισμό, στις ομαλές εργασιακές σχέσεις, στη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος και στην αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών», υπογράμμισε.
Είπε ακόμη ότι «η αδήλωτη και παράνομη εργασία πλήττει το δημόσιο συμφέρον επιφέροντας πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις και η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να την αντιμετωπίσει δραστικά».
Σε σχέση με τα μέτρα που αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο και τα οποία ξεκινούν άμεσα να τίθενται σε εφαρμογή, ο Υπουργός Εργασίας αναφερθηκε σε αύξηση των διενεργούμενων επιθεωρήσεων και στόχευση σε συγκεκριμένους χώρους και ωράρια, επέκταση των συντονισμένων επιχειρήσεων της Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων του Υπουργείου Εργασίας και της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας, διασύνδεση των διαθέσιμων συστημάτων πληροφορικής και των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων για αξιοποίηση στοιχείων και πληροφοριών και διενέργεια εκστρατείας προσέγγισης των υπηκόων τρίτων χωρών ηλικίας 17 – 65 ετών που βρίσκονται νόμιμα στην Κύπρο και δεν εντοπίζονται ως νόμιμα εργαζόμενοι.
Αναφέρθηκε επίσης σε διερεύνηση της διασύνδεσης μεταξύ των εργοδοτών που εφαρμόζουν την πρακτική της αδήλωτης και παράνομης εργοδότησης αλλοδαπών με τους διακινητές παράνομων μεταναστών και σε διενέργεια ενημερωτικής εκστρατείας σχετικά με τις συνέπειες και τις επιπτώσεις της αδήλωτης και παράνομης εργασίας σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους αρμόδιους φορείς.
Επιπρόσθετα, ο κ. Παναγιώτου είπε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε επιπλέον μέτρα, για τα οποία θα κατατεθούν σχετικά νομοσχέδια ώστε να γίνουν οι κατάλληλες νομοθετικές αλλαγές, κατόπιν της απαραίτητης διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους.
Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε σε ηλεκτρονική απογραφή του συνόλου των εργαζομένων στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στην επιβολή εξώδικου προστίμου ύψους €1000 για κάθε περίπτωση αδήλωτης εργασίας, στη συμπερίληψη ευθύνης στον κυρίως εργολάβο επιπροσθέτως του υπεργολάβου, για περιπτώσεις αδήλωτης εργασίας και στον διπλασιασμό του εξώδικου προστίμου σε ενδεχόμενη επανάληψη της παράβασης με νέα περίπτωση αδήλωτης εργασίας.
Ο κ. Παναγιώτου κάλεσε τους εργοδότες να συμμορφωθούν άμεσα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας και να συνεργαστούν με το Υπουργείο Εργασίας, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού και τους εργαζόμενους που βρίσκονται νόμιμα στην χώρα με νόμιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, καταχωρώντας στο ηλεκτρονικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τα στοιχεία όλων των εργοδοτουμένων που απασχολούν και καταβάλλοντας στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών που τους αναλογούν.
Επιπλέον, ο Υπουργός Εργασίας είπε ότι το θέμα θα περιληφθεί στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος και εξέφρασε σιγουριά ότι «με την υποστήριξη και τη συνεργασία των κοινωνικών εταίρων τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας θα είναι ουσιαστικά και αμοιβαία επωφελή για όλους».
Κληθείς να αναφέρει τους τομείς της οικονομίας στους οποίους θα διενεργηθούν οι έλεγχοι, ο κ. Παναγιώτου είπε ότι οι έλεγχοι θα αφορούν το σύνολο της οικονομίας, αλλά μέσα από τα στοιχεία που συγκεντρώνονται, όπως είπε, «εντοπίζονται τομείς όπου υπάρχει αυξημένη τάση προς την κατεύθυνση αυτή και σε εκείνους επικεντρώνονται στοχευμένα οι έλεγχοι που προγραμματίζονται».
Ως παράδειγμα, ο Υπουργός είπε ότι «στον κατασκευαστικό κλάδο εντοπίζεται αυξημένη τάση και έξαρση του φαινομένου αλλά και σε τομείς παρεμφερείς, οπότε ο σχεδιασμός μας λαμβάνει υπόψη τις διαπιστώσεις των ελέγχων και των επιθεωρήσεων που έγιναν τους προηγούμενους μήνες».
Ερωτηθείς για το ύψος των προστίμων που επιβάλλονται, ο κ. Παναγιώτου είπε ότι αυτή την στιγμή προνοείται διοικητικό πρόστιμο ύψους 500 ευρώ για τον τρέχον μήνα και «θεωρείται πως ο εργαζόμενος που εργοδοτείται αδήλωτα, εργοδοτείτο κατά τους προηγούμενους έξι μήνες, με ευθύνη απόδειξης περί του αντιθέτου από τον εργοδότη».
«Για κάθε μήνα που αποδεικνύεται ότι εργαζόταν τότε το πρόστιμο είναι επιπρόσθετα 500 ευρώ το μήνα», πρόσθεσε.
Ο Υπουργός Εργασίας ανακοίνωσε πως με εισήγηση που θα θέσει ενώπιον των κοινωνικών εταίρων «το διοικητικό πρόστιμο των 500 ευρώ για τον τρέχοντα μήνα αντικαθίσταται με εξώδικο πρόστιμο 1.000 ευρώ για τον τρέχοντα μήνα, το οποίο θα διπλασιάζεται για κάθε περίπτωση μελλοντικής επανάληψης αξιοποίησης της κακής πρακτικής της αδήλωτης εργασίας από τον ίδιο εργοδότη».