Ο πόλεμος των 12 ημερών ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν αναζωπύρωσε το κινεζικό ενδιαφέρον για τον αγωγό φυσικού αερίου Power of Siberia 2, που θα συνδέει τη Ρωσία με την Κίνα μέσω Μογγολίας, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal.
Πρόκειται για ένα έργο που έχει μείνει στάσιμο εδώ και χρόνια, λόγω διαφωνιών για τις τιμές, τη δομή ιδιοκτησίας αλλά και τους προβληματισμούς του Πεκίνου για υπερβολική ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα. Όμως, όπως λένε πηγές με γνώση των κινεζικών σχεδιασμών στην αμερικανική εφημερίδα, ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή επανέφερε στην επιφάνεια τις γεωπολιτικές ευαισθησίες της Κίνας και τη στροφή σε πιο «ασφαλείς» χερσαίους διαύλους εφοδιασμού.
Η εύθραυστη εκεχειρία
Σύμφωνα με στοιχεία της Rystad Energy, περίπου το 30% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Κίνας προέρχεται από υγροποιημένο LNG του Κατάρ και των ΗΑΕ, μέσω των Στενών του Ορμούζ – μιας κρίσιμης θαλάσσιας αρτηρίας που η Τεχεράνη έχει επανειλημμένα απειλήσει να αποκλείσει. Παράλληλα, πάνω από το 90% των ιρανικών εξαγωγών πετρελαίου φτάνει στην Κίνα, σε πείσμα των αμερικανικών κυρώσεων. Ο Ντόναλντ Τραμπ παραδέχθηκε δημοσίως αυτή την πραγματικότητα μετά την επίτευξη της πρόσφατης εκεχειρίας: «Η Κίνα μπορεί πλέον να συνεχίσει να αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράν. Ελπίζω να αγοράσει και από τις ΗΠΑ», δήλωσε.
Ωστόσο, η εύθραυστη εκεχειρία δεν καθησυχάζει το Πεκίνο. Σύμφωνα με τον Αλεξάντερ Γκαμπούεφ του Carnegie Russia Eurasia Center, «η κινεζική ηγεσία αντιλαμβάνεται πλέον τα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα της σταθερής, χερσαίας τροφοδοσίας». Η Μόσχα, που έχει χάσει τη βασική αγορά φυσικού αερίου της στην Ευρώπη μετά την εισβολή στην Ουκρανία, πιέζει ώστε να κλείσει η συμφωνία με την Κίνα. Ρωσικά κρατικά ΜΜΕ μιλούν ήδη για «επιστροφή της Κίνας στο σχέδιο Power of Siberia 2», ενώ αναμένεται να τεθεί ψηλά στην ατζέντα της επίσκεψης Πούτιν στον Σι Τζινπίνγκ τον Σεπτέμβριο.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης
Παρά τις πιέσεις, το Πεκίνο παρέμενε μέχρι πρόσφατα επιφυλακτικό. Επισήμως, έχει υιοθετήσει κανόνα που περιορίζει τις εισαγωγές ενέργειας από μία χώρα στο 20% του συνόλου – κάτι που περιορίζει τη ρωσική διείσδυση. Επιπλέον, ζητά μερίδιο ιδιοκτησίας στον αγωγό, αίτημα που η Μόσχα απορρίπτει. Η καθυστέρηση της συμφωνίας αποτυπώνει, τελικά, το έλλειμμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο χώρες, παρά τη ρητορική περί «φιλίας χωρίς όρια».
Η νέα συγκυρία, ωστόσο, μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα. Η γεωπολιτική αστάθεια στον Περσικό Κόλπο, το εμπάργκο LNG των ΗΠΑ προς την Κίνα και η αυξανόμενη ανάγκη του Πεκίνου να εξασφαλίσει εναλλακτικές πηγές ενέργειας ενισχύουν τη στρατηγική σημασία του αγωγού. Ακόμα κι αν υπάρξει συμφωνία, πάντως, οι αναλυτές υπολογίζουν πως θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε χρόνια για την κατασκευή του. Ο αρχικός αγωγός Power of Siberia, που λειτουργεί από το 2019, είχε μήκος 2.900 χιλιόμετρα και κόστος δισεκατομμυρίων.
Σε κάθε περίπτωση, το σινιάλο έχει σταλεί: η Κίνα δεν σκοπεύει να μείνει ενεργειακά εκτεθειμένη σε έναν κόσμο γεμάτο αστάθεια.
