Αναλυτές υπογραμμίζουν πως το χτύπημα στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι το ισχυρότερο που έχει έως τώρα καταφέρει ο Αμερικανός πρόεδρος στους εμπορικούς συμμάχους του. Οι κυβερνήσεις από την Οττάβα μέχρι το Βερολίνο και το Παρίσι απείλησαν με αντίποινα την Πέμπτη εφόσον προχωρήσει κανονικά η επιβολή των δασμών.
Οι δασμοί είναι γροθιά στο στομάχι της Ευρώπης σε μια περίοδο που οι σχέσεις με την Ουάσινγκτον έχουν ήδη επιδεινωθεί δραματικά λόγω της απόφασης Τραμπ να αφήσει τους Ευρωπαίους εντελώς εκτός από τις διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ευρύτερα της ανατροπής μιας διατλαντικής συμμαχίας δεκαετιών.
Στα σκαριά τα αντίποινα
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε την κίνηση «κακή για τις επιχειρήσεις, χειρότερη για τους καταναλωτές», ενώ ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ αποκάλεσε τους δασμούς «άμεση επίθεση» και δήλωσε ότι εξετάζονται αντίποινα. «Θα υπερασπιστούμε τους εργαζομένους μας, τις εταιρείες μας, τη χώρα μας, και θα το κάνουμε μαζί», είπε ο Κάρνεϊ σε δημοσιογράφους στην Οττάβα. Αν Ε.Ε. και Καναδάς ενώσουν δυνάμεις για να χτυπήσουν τις ΗΠΑ, θα έρθουν και πρόσθετοι δασμοί, ήταν η απάντηση του Τραμπ.
Με δισεκατομμύρια ευρώ να εξαφανίζονται από τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες το πρωί της Πέμπτης, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ ζήτησε σκληρή στάση. «Αυτό που μετράει τώρα είναι να υπάρχει μια σταθερή απάντηση από την ΕΕ. Πρέπει να είναι σαφές ότι δεν θα το δεχτούμε αμαχητί», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η ΕΕ πρέπει να επιδιώξει μια διαπραγματευτική λύση.
Αναδεικνύοντας την αβεβαιότητα στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, όπου οι αυτοκινητοβιομηχανίες υποφέρουν από υψηλό κόστος και σκληρό διεθνή ανταγωνισμό, ο επικεφαλής της Ένωσης της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας δήλωσε ότι οι δασμοί στέλνουν ένα «μοιραίο μήνυμα» για το παγκόσμιο εμπόριο.
Στη γειτονική Γαλλία, που σήμερα φιλοξενεί Σύνοδο Κορυφής για την Ουκρανία χωρίς τις ΗΠΑ, ο υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρ χαρακτήρισε το σχέδιο του Τραμπ «πολύ κακή είδηση» και είπε ότι η μόνη λύση είναι η ΕΕ να αυξήσει τους δικούς της δασμούς.
Η Βρετανία, η οποία δυσκολεύεται να αναπτύξει την οικονομία της, αγωνιζόταν να εξασφαλίσει εξαίρεση, αλλά επίσης απείλησε να επανεξετάσει τις επιδοτήσεις που δίνονται στην Tesla του Έλον Μασκ.
«Τίποτα από αυτά δεν οδηγεί σε περισσότερες θέσεις εργασίας ή υψηλότερους μισθούς. Οδηγεί σε υποτονικές πωλήσεις, ακριβότερη πίστωση και πιθανές απολύσεις — ακριβώς αυτό που δεν χρειάζεται μια εύθραυστη οικονομία», δήλωσε στο Reuters ο Νάιτζελ Γκριν, CEO του ομίλου deVere. «Οι δασμοί δεν θα επαναφέρουν τις αυτοκινητοβιομηχανίες στις ΗΠΑ. Θα αυξήσουν τις τιμές, θα χαλάσουν τις σχέσεις και θα οδηγήσουν τη διεθνή θέση της Αμερικής σε αντίθετη κατεύθυνση».
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών σχολίασε ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ παραβιάζει τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, υπονομεύει το πολυμερές εμπορικό σύστημα και «δεν συμβάλλει στην επίλυση των δικών της προβλημάτων».
Το κόστος και γιατί μπορέσει να γυρίσει μπούμερανγκ στον Τραμπ
Το Bloomberg υπολογίζει ότι μόνο από τα κέρδη των Porsche και Mercedes Benz θα χαθούν 3,7 δισ. δολάρια. O Φίλιπο Ταντέι της Goldman Sachs, σε πρόσφατη συνέντευξή του στη Ναυτεμπορική, είχε προειδοποιήσει ότι θα έρθουν δασμοί και στα αυτοκίνητα και είχε εκτιμήσει ότι συνολικά ο Τραμπ με την εμπορική αυτή επίθεση θα «φάει» τουλάχιστον 0,5% με 0,6% από τον ρυθμό ανάπτυξης της Ε.Ε., προσγειώνοντάς τον στο 0,8% φέτος, με την επίδραση να γίνεται αισθητή άμεσα.
Δεν θα πονέσουν όμως μόνο η ευρωπαϊκή ή οι ασιατικές οικονομίες. Η Bank of America προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των ΗΠΑ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μετακυλίσουν το κόστος στους καταναλωτές, αυξάνοντας τις τιμές των οχημάτων κατά 3.000 έως 5.000 δολάρια κατά μέσο όρο.
Οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley ανέφεραν ότι οι δασμοί αποτελούν «σοβαρό κίνδυνο» για τον πληθωρισμό, ο οποίος είχε αρχίσει να αποκλιμακώνεται μετά από μήνες επιθετικής νομισματικής πολιτικής από τη Fed.
Οι δασμοί στα αυτοκίνητα είναι τολμηρή κίνηση για τον Τραμπ, ο οποίος επιδιώκει την επανεκλογή του. Η απόφαση στοχεύει να προσελκύσει τους εργαζόμενους στη βιομηχανία, ιδιαίτερα στις Μεσοδυτικές Πολιτείες, όπου οι παραδοσιακοί τομείς της μεταποίησης έχουν πληγεί από τον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
«Πρόκειται για μια στρατηγική απόφαση που αποσκοπεί στην ανάκτηση της υποστήριξης των μπλε κολάρων ψηφοφόρων», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Χολτ, αναλυτής εμπορικής πολιτικής στην Brookings Institution.
Οι δασμοί στα αυτοκίνητα είναι τολμηρή κίνηση για τον Τραμπ, ο οποίος κλείνει βεβαίως το μάτι στους ψηφοφόρους του. Η απόφαση στοχεύει να προσελκύσει τους εργαζόμενους στη βιομηχανία, ιδιαίτερα στις Μεσοδυτικές Πολιτείες, όπου οι παραδοσιακοί τομείς της μεταποίησης έχουν πληγεί από τον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
«Πρόκειται για μια στρατηγική απόφαση που αποσκοπεί στην ανάκτηση της υποστήριξης των μπλε κολάρων ψηφοφόρων», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Χολτ, αναλυτής εμπορικής πολιτικής στην Brookings Institution. Ωστόσο, η απόφαση προκαλεί διχασμό στο Κογκρέσο. Ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι του βιομηχανικού Βορρά χαιρέτισαν τους δασμούς, άλλοι ανησυχούν ότι η επιβάρυνση στις αλυσίδες εφοδιασμού και οι πιθανές αντεπιθέσεις από συμμάχους θα μπορούσαν να βλάψουν την αμερικανική οικονομία.
«Δεν βλέπω πώς αυτό βοηθά τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα, βλάπτει τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ», δήλωσε ο γερουσιαστής Μπιλ Κάσιντι. Το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ καταδίκασε την κίνηση, προειδοποιώντας ότι θα οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας, αυξημένες τιμές για τους καταναλωτές και μεγαλύτερη απομόνωση της χώρας στο παγκόσμιο εμπόριο.
Ο Ντάνιελ Γκρος, πρώην οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, τόνισε ότι η επιβολή δασμών είναι χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο ο Τραμπ αντιλαμβάνεται το εμπόριο. «Για τον Τραμπ, το εμπόριο δεν είναι μια ισορροπημένη συνεργασία. Είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, όπου οι ΗΠΑ πρέπει να ‘κερδίζουν’ και όλοι οι άλλοι να ‘χάνουν’», πρόσθεσε.
Η αιμορραγία στις αγορές
Από νωρίς το πρωί οι αναταράξεις στις αγορές ήταν έντονες, με τις μετοχές των αυτοκινητοβιομηχανιών να μπαίνουν στο στόχαστρο. Στη Φραγκφούρτη η Volkswagen υποχωρεί κατά 5,2%, η BMW κατά 4,9%, η Mercedes-Benz κατά 4,7%. Στο Χρηματιστήριο του Τόκιο η Toyota υποχώρησε κατά 3,8%, ενώ η Honda και η Nissan σημείωσαν πτώση άνω του 4%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τους τελευταίους 12 μήνες οι μετοχές των BMW και Mercedes Benz καταγράφουν απώλειες 29% και 26% αντίστοιχα, ενώ η Volkswagen έχει υποχωρήσει 20%. Το 25% της αξίας της έχει χάσει σε ετήσια βάση η μετοχή της Toyota και το 48% η Porsche. Η αμερικανική Ford εμφανίζει επίσης απώλειες 17% στο ίδιο διάστημα.
Τα futures των αμερικανικών μετοχών αποκαλύπτουν ότι και οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες θα δεχθούν σφυροκόπημα απόψε στη Wall Street – με μόνη εξαίρεση ίσως την Tesla. Και τούτο γιατί εισάγουν μεγάλο μέρος των ανταλλακτικών τους από το Μεξικό και άλλες χώρες. Οι δασμοί σημαίνουν και για αυτές υψηλότερο κόστος παραγωγής, που θα πρέπει είτε να απορροφήσουν είτε να μετακυλήσουν στους καταναλωτές.
Πηγή: Ναυτεμπορική, Νατάσα Στασινού • [email protected]
