Η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των εργαζομένων, καθώς οι εργοδότες μπορούν να κάνουν χρήση του διευθυντικού δικαιώματος που τους παρέχει πια η νομοθεσία (ν. 5053/23). Τίθεται χρονικό όριο κατά την εργασία την 6η μέρα της εβδομάδα και έτσι οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να απασχοληθούν περισσότερο από 8 ώρες.

Οι επιχειρήσεις υποχρεώνονται να ακολουθήσουν συγκεκριμένα έξι βήματα, για να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση του δικαιώματος που αποκτούν, για να θέσουν σε ισχύ το καθεστώς της εξαήμερης εργασίας. Ειδικότερα, το μέτρο αφορά τις εξής δύο κατηγορίες εταιρειών:

  1. Επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις συνεχούς λειτουργίας με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε 5ήμερη εβδομαδιαία εργασία.
  2. Επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, αλλά είναι δυνατόν να λειτουργήσουν κατά τις ημέρες από Δευτέρα έως Σάββατο, επί 24 ώρες, με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών και στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε 5νθήμερη εβδομαδιαία εργασία σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερο αυξημένο φόρτο εργασίας.

Προσαύξηση από 40% έως και 115%

Η προσαύξηση θα είναι 40% για την εργασία κατά την έκτη μέρα. Για επιχειρήσεις, όμως, που μπορούν να απασχολούν προσωπικό τις Κυριακές και τις αργίες, υπάρχει προσαύξηση 75% ειδικά γι’ αυτές τις περιπτώσεις. Άρα, σε πολύ ειδικές συνθήκες η πρόσθετη αμοιβή μπορεί να φτάνει έως και το 115% για την απασχόληση κατά την έκτη ημέρα.

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική έναρξη της διαδικασίας είχε προβλεφθεί να γίνει την 1η Μαρτίου του τρέχοντος έτους. Όμως λόγω της ανάγκης για καλύτερη προετοιμασία των επιχειρήσεων επί της νέας διαδικασίας, σε συνδυασμό και με την ταυτόχρονη επέκταση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, αλλά ίσως και λόγω ευρωεκλογών, αποφασίστηκε η έναρξη της εξαήμερης απασχόλησης να πραγματοποιηθεί την 1η Ιουλίου.

Σε κάθε περίπτωση, η εργασία κατά την έκτη μέρα της εβδομάδας, τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων, καθώς και της εφαρμογής των κανόνων για την υγεία και την ασφάλειά τους.

Οι προϋποθέσεις για τους εργοδότες

Οι προϋποθέσεις που έχει ο εργοδότης, ώστε να μπορεί πρακτικά να εφαρμόσει την εξαήμερη απασχόληση στην επιχείρησή του, είναι οι ακόλουθες:

  • Δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα Εργάνη ΙΙ, όπου θα ξεκαθαρίζεται ότι η εν λόγω επιχείρηση ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία όσων μπορούν να ενταχθούν σε καθεστώς εξαήμερης εργασίας.
  • Πρόσκληση του εργοδότη (διευθυντικό δικαίωμα) προς τους εργαζόμενους για εργασία την έκτη μέρα.
  • Απασχόληση των εργαζομένων κατά την έκτη μέρα, με ανώτατο χρονικό όριο τις 8 ώρες.
  • Απαγόρευση απασχόλησης με υπερεργασία ή υπερωρία κατά την έκτη μέρα.
  • Καταβολή προσαύξησης κατά την έκτη μέρα, πέραν του ημερομισθίου, ύψους 40%.

Οι έλεγχοι

Επισημαίνεται ότι οι επιχειρήσεις που επικαλούνται απρόβλεπτα αυξημένο φόρτο εργασίας για να εφαρμόσουν σύστημα εξαήμερης απασχόλησης, πρέπει να το δηλώσουν στην Επιθεώρηση Εργασίας, πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.

Οι επιχειρήσεις που θα το πράξουν πρέπει να γνωρίζουν ότι υπόκεινται σε έλεγχο από τις αρμόδιες υπηρεσίες για να μπορεί να αποδειχθεί στην πράξη ο «απρόβλεπτα αυξημένος φόρτος εργασίας».

Επίσης, πρέπει να τονιστεί ότι, σε αυτήν τη φάση, εκτός της εξαήμερης απασχόλησης τίθενται οι ξενοδοχειακές και οι επισιτιστικές επιχειρήσεις. Η απασχόληση κατά την έκτη μέρα της εβδομάδας δεν χορηγείται σε μέρα ανάπαυσης (ρεπό). Όταν στις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις αυτής της κατηγορίας εφαρμόζονται νυχτερινές βάρδιες σε πενθήμερη βάση, τότε απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζόμενων κατά την έκτη μέρα να πραγματοποιείται σε νυχτερινή βάρδια.

Τα θολά σημεία

Υπάρχουν, όμως, και θολά σημεία ως προς την εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), Αλέξης Μητρόπουλος, ούτε ο νόμος ούτε η υπουργική απόφαση που ακολούθησε διευκρινίζουν «ποιο θα είναι το συνολικά εβδομαδιαίο ωράριο των εργαζομένων που καλούνται να εργαστούν και την έκτη μέρα με απόφαση του εργοδότη, αν δηλαδή θα λογίζονται 48 ή 40 ώρες την εβδομάδα».

Επίσης, δεν διευκρινίζεται αν η έκτη μέρα που θα απασχολείται ο εργαζόμενος «θα λαμβάνεται υπόψη για την ασφάλισή του». Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο ΕΦΚΑ λαμβάνει υπόψη πέντε ημέρες ασφάλισης την εβδομάδα, άρα 25 ημέρες ασφάλισης τον μήνα, στο ανώτατο επίπεδο, πλην ορισμένων εξαιρέσεων, όπως είναι όσοι κατέχουν Βαρέα και Ανθυγιεινά Ένσημα (ΒΑΕ) ή όσοι είναι ναυτικοί.

Σε ό,τι αφορά την εργασία την Κυριακή και τις αργίες, από την 1η Ιουλίου προστίθενται οι εξής επιχειρήσεις:

  • Εκπαιδευτικά κέντρα πιλότων, πληρωμάτων και τεχνικών αεροσκαφών, καθώς και εκπαιδευτικών κέντρων προσωπικού επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών και επιβατών. Προϋπόθεση είναι να εξυπηρετούν επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που λειτουργούν επί 24 ώρες ημερησίως και επτά ημέρες την εβδομάδα.
  • Βιομηχανίες τροφίμων και επιχειρήσεις εμφιάλωσης φυσικού μεταλλικού νερού, παραγωγής αναψυκτικών με παρασκευή προϊόντων εμφιάλωσής τους.
  • Οργάνωσης συνεδρίων.
  • Καλλιέργειας θερμοκηπίων με παρασκευή και συσκευασία προϊόντων θερμοκηπίου.

Βασίλης Αγγελόπουλος • [email protected]