Tο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, μέσω των οποίων διέρχεται το 20% της ημερήσιας παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου, αποτελεί μία από τις επιλογές που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το Ιράν ως απάντηση στους εχθρούς του, δήλωσε ο Μπεχνάμ Σαεεντί, μέλος του προεδρείου της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του Ιρανικού Κοινοβουλίου, στο ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Mehr.
«Το Ιράν διαθέτει πολλές επιλογές για να απαντήσει στους εχθρούς του και τις χρησιμοποιεί ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση», δήλωσε ο Σαεεντί. «Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι μία από αυτές τις πιθανές επιλογές για το Ιράν», πρόσθεσε.
Αργότερα, το πρακτορείο Mehr μετέδωσε δήλωση και άλλου βουλευτή, του Αλί Γιαζντίχα, ο οποίος ανέφερε ότι το Ιράν θα συνεχίσει να επιτρέπει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στα Στενά και στον Περσικό Κόλπο, εφόσον τα ζωτικά του εθνικά συμφέροντα δεν απειλούνται.
«Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέλθουν επίσημα και επιχειρησιακά στον πόλεμο υπέρ των Σιωνιστών (Ισραήλ), τότε το Ιράν έχει το νόμιμο δικαίωμα, στο πλαίσιο άσκησης πίεσης προς τις ΗΠΑ και τις δυτικές χώρες, να διαταράξει την ευκολία διέλευσης του εμπορίου πετρελαίου τους», δήλωσε ο Γιαζντίχα.
Την περασμένη εβδομάδα εξάλλου, σύμφωνα με αναφορά του IRINN, το οποίο επικαλείται δηλώσεις του Εσμάιλ Κοσαρί, μέλους της επιτροπής εθνικής ασφάλειας του ιρανικού κοινοβουλίου, ανέφερε ότι το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, το οποίο βρίσκεται μεταξύ Ομάν και Ιράν εξετάζεται σοβαρά από το Ιράν.
Με το φιτίλι στη Μέση Ανατολή να καίει πλέον έντονα, η παγκόσμια ναυτιλία βρίσκεται στο επίκεντρο της γεωπολιτικής καταιγίδας. Η σύγκρουση Ιράν – Ισραήλ απειλεί να ανατρέψει την εύθραυστη ισορροπία στην περιοχή και να φέρει στην επιφάνεια τους πιο σκοτεινούς εφιάλτες των παγκόσμιων αγορών: τον κίνδυνο ενεργειακής ασφυξίας και ναυτιλιακής αποσταθεροποίησης.
Το φάντασμα των Στενών του Ορμούζ
Τα Στενά του Ορμούζ, αυτή η στενή υδάτινη λωρίδα που ενώνει τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν, διεκδικούν σήμερα, ξανά, τον τίτλο του «σημείου μηδέν» του παγκόσμιου εμπορίου ενέργειας, μετά τα όσα έζησε ο πλανήτης το 2024 και τις επιθέσεις σε πλοία.
Περίπου ένα στα πέντε βαρέλια πετρελαίου παγκοσμίως διέρχεται από το σημείο αυτό. Οποιαδήποτε απόπειρα αποκλεισμού ή περιορισμού της διέλευσης θα αποτελούσε casus belli για τη διεθνή κοινότητα και θα προκαλούσε μια οικονομική ανάφλεξη άνευ προηγουμένου.
Ο βασικός φόβος των αγορών και των κυβερνήσεων είναι η αποσταθεροποίηση των ροών πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο. Ήδη, η γεωστρατηγική σημασία των Στενών του Ορμούζ, εγείρει σενάρια ανατιμήσεων, με προβλέψεις για εκτίναξη της τιμής του αργού πετρελαίου ακόμη και άνω των 80 δολαρίων ανά βαρέλι.
Οι επιπτώσεις στις τιμές καυσίμων μεταφοράς, παραγωγής και θέρμανσης αναμένεται να είναι άμεσες, ιδιαίτερα στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) υπενθυμίζει ότι σε αντίστοιχες κρίσεις των ετών 2023 και 2024, καταγράφηκαν αυξήσεις πληθωρισμού έως και 1% στις προηγμένες οικονομίες, ενώ το παγκόσμιο ΑΕΠ συρρικνώθηκε από 0,2% έως 1%.
Στο πεδίο του διεθνούς εμπορίου και των θαλάσσιων μεταφορών, η αβεβαιότητα οδηγεί σε καθυστερήσεις, επαναδρομολογήσεις πλοίων και αύξηση ασφαλίστρων. Οι απειλές για επιθέσεις σε εμπορικά πλοία, οι αποκλεισμοί διαύλων και η ανακατεύθυνση ναυτιλιακών οδών από τη Διώρυγα του Σουέζ στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, δημιουργούν σημαντική επιβάρυνση στο κόστος των logistics και στις τιμές των εισαγόμενων πρώτων υλών, σιτηρών και πετροχημικών προϊόντων.
Η Polymarket, πλατφόρμα προβλέψεων, δίνει ήδη πιθανότητα 33% για κλείσιμο των Στενών εντός του 2025 – ένα νούμερο που πριν από λίγους μήνες θα φάνταζε αδιανόητο. Η Clarksons Securities, κορυφαίος αναλυτής της ναυτιλιακής αγοράς, σημειώνει με σαφήνεια ότι η απλή εικόνα κινδύνου αρκεί για να αναδιαμορφώσει τις αγορές, πολύ πριν χαθεί έστω και ένα βαρέλι.
Βίντεο το οποίο δημοσιοποιήθηκε μέσω της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης X, παρουσιάζει με ακρίβεια τον τεράστιο όγκο δραστηριότητας στα Στενά του Ορμούζ, προκειμένου να γίνουν πλήρως αντιληπτές οι επιπτώσεις του κλεισίματος στην παγκόσμια κοινότητα.
Το βίντεο, το οποίο δημιουργήθηκε από τον Βρετανό Κρεγκ Τέιλορ, Ανώτερο Σχεδιαστή Οπτικοποίησης Δεδομένων, καταγράφει και απεικονίζει την κίνηση ΜΟΝΟ των δεξαμενόπλοιων μέσω του στενού του Ορμούζ, κατά τη διάρκεια μιας τυπικής ημέρας, και συγκεκριμένα της Παρασκευής 13 Ιουνίου, λίγες μόνο ώρες μετά την Ισραηλινή επίθεση στο Ιράν.
🗺️ I've spent a lot of time the past week looking at data in the Strait of Hormuz so here is a quick animation showcasing the sheer volume of activity in the Persian Gulf last Friday. The data highlights "Tanker" only vessels (AIS code 80-89) #map #3d #dataviz pic.twitter.com/0PvE9i43We
— Craig Taylor (@CraigTaylorViz) June 19, 2025
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί παγωμένη
Ο Richard Nephew, πρώην αξιωματούχος του State Department και ειδικός σε θέματα κυρώσεων κατά του Ιράν, δήλωσε πως «αν ο στόχος του Ισραήλ είναι η αλλαγή καθεστώτος, τότε θα πληγούν διυλιστήρια, αγωγοί και βασικές ενεργειακές υποδομές». Και όπως επανέλαβε: «Αν δεν μπορούμε να εξάγουμε πετρέλαιο, τότε κανείς δεν θα εξάγει».
Στον αντίποδα, η Oxford Analytica, διά στόματος της Dr. Laura James, υπενθυμίζει ότι το Ιράν δεν έχει συμφέρον από μια πλήρη ρήξη. Μια παγκόσμια ενεργειακή κρίση θα αποξένωνε την Τεχεράνη από Άραβες συμμάχους και αγορές όπως η Κίνα. «Η διπλωματία παραμένει αναγκαία βαλβίδα ασφαλείας», τονίζει.
