Με το χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών, εξαιρουμένης της πανδημίας, αναπτύχθηκε η οικονομία του Ισραήλ το 2024, υπογραμμίζοντας το τίμημα των πολέμων που διεξήχθησαν στη Γάζα και το Λίβανο κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους.
Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν διευρύνθηκε κατά 1%, αντανακλώντας την ύφεση στις πάγιες επενδύσεις και τις εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε τη Δευτέρα η Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία του Ισραήλ. Η οικονομική δραστηριότητα αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 2,5% το τελευταίο τρίμηνο του έτους, πολύ χαμηλότερα από τις προβλέψεις των οικονομολόγων για 5,3%.
Ωστόσο, η ετήσια ανάπτυξη ήταν ισχυρότερη από τις επίσημες προβλέψεις, με τη δημόσια κατανάλωση να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας του περασμένου έτους. Οι δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα ήταν ο κύριος μοχλός της ζήτησης στον δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα μέσω των πληρωμών προς τον στρατό, της στέγασης για τους εκκενωμένους και των αποζημιώσεων για επιχειρήσεις και ιδιώτες.
Η δημόσια κατανάλωση αυξήθηκε κατά 13,7% σε ετήσια βάση, ενώ η ζήτηση στον ιδιωτικό τομέα διευρύνθηκε κατά 3,9%.
Οι πάγιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 5,9% και οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 5,6%, επιβαρύνοντας την ανάπτυξη για το σύνολο του έτους
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο έτος, κατά 0,3%
Οι προβλέψεις για το 2025
Το υπουργείο Οικονομικών είχε προβλέψει ότι η ανάπτυξη το 2014 θα είναι 0,4%, με την κεντρική τράπεζα να κάνει λόγο για 0,6%.
Η ανάπτυξη αναμένεται να βελτιωθεί σημαντικά το 2025, καθώς οι αξιωματούχοι υπολογίζουν την επιβράδυνση των πολεμικών δραστηριοτήτων. Η κεντρική τράπεζα του Ισραήλ, η οποία βλέπει την ανάπτυξη στο 4%, δήλωσε ότι οι προβλέψεις της υποθέτουν ότι οι μάχες θα συνεχιστούν κατά το πρώτο τρίμηνο, αλλά με χαμηλότερη ένταση. Το υπουργείο Οικονομικών βλέπει την οικονομία να αναπτύσσεται κατά 4,3% φέτος, πιο αισιόδοξο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο εκτιμά 2,7%.
Η εύθραυστη εκεχειρία
Μια εύθραυστη εκεχειρία έξι εβδομάδων με την παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς πλησιάζει στο τέλος της και δεν είναι σαφές αν θα παραταθεί πέραν της αρχικής φάσης που θα διαρκέσει μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ θα συνέλθει τη Δευτέρα για να συζητήσει τη στάση του, καθώς οι συνομιλίες υπό διαμεσολάβηση θα συνεχιστούν στην Αίγυπτο.
Το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι δεν θα προχωρήσει προς ένα δεύτερο στάδιο με τη Χαμάς, που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες, οπλισμένη και στην εξουσία. Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δέχεται πιέσεις να προχωρήσει με τον οδικό χάρτη τριών σταδίων για να επιτρέψει την απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ζωντανών ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς.
Σε εκκρεμότητα βρίσκεται επίσης η εκεχειρία με την υποστηριζόμενη από το Ιράν πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ. Βάσει της συμφωνίας, το Ισραήλ αναμενόταν να αποσύρει τις δυνάμεις του από το λιβανέζικο έδαφος, αλλά έκτοτε δήλωσε ότι θα διατηρήσει πέντε στρατιωτικές θέσεις μέχρι ο Λίβανος να συμμορφωθεί με τις δεσμεύσεις κατάπαυσης του πυρός.
Η άρνηση πλήρους αποχώρησης ενέχει τον κίνδυνο αναζωπύρωσης των εντάσεων με τους μαχητές της Χεζμπολάχ.
Πηγή: ΟΤ
