Οι νέοι δασμοί που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει τριγμούς στις αγορές καθώς κυριαρχεί η ανησυχία ότι ο εμπορικός πόλεμος που κήρυξε ο Αμερικανός πρόεδρος θα οδηγήσει σε ύφεση την παγκόσμια οικονομία.
«Είμαστε ακόμη στη διαδικασία αποτίμησης των μακροοικονομικών επιπτώσεων των δασμολογικών μέτρων που ανακοινώθηκαν, αλλά προφανώς αντιπροσωπεύουν σημαντικό κίνδυνο για την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας σε μια περίοδο υποτονικής ανάπτυξης», προειδοποίησε η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.
Πόσο πιθανό είναι όμως να διολισθήσει σε ύφεση η παγκόσμια οικονομία; Η JPMorgan έχει μια απαισιόδοξη απάντηση εκτιμώντας ότι οι πιθανότητες αυξήθηκαν σημαντικά μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του Τραμπ για επιβολή δασμών σε 185 χώρες. Σε σημείωμά του με τίτλο «Θα χυθεί αίμα», ο αμερικανικός οίκος ανέφερε οι πιθανότητες για ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας φτάνουν στο 60% από 40% προηγουμένως.
«Οι ανατρεπτικές πολιτικές των ΗΠΑ αναγνωρίζονται ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις παγκόσμιες προοπτικές όλο το χρόνο», αναφέρει σε σημείωμά της η JPMorgan. «Τα τελευταία νέα ενισχύουν τους φόβους μας καθώς η εμπορική πολιτική των ΗΠΑ έχει γίνει αποφασιστικά λιγότερο φιλική προς τις επιχειρήσεις από ό,τι περιμέναμε».
Οι οικονομολόγοι της JPMorgan αναφέρουν ότι οι δασμοί σημαίνουν «σε βασικό επίπεδο» μια λειτουργική αύξηση του φόρου στις αγορές εισαγόμενων αγαθών από νοικοκυριά και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ.
Οι αναλυτές του αμερικανικού οίκου διαπίστωσαν ότι η ανακοίνωση αυτής της εβδομάδας αυξάνει τον μέσο φορολογικό συντελεστή των ΗΠΑ «κατά 22% περίπου, στο 24% περίπου», που ισοδυναμεί με περίπου 2,4% της συνολικής αξίας όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται στη χώρα ή του ΑΕΠ.
«Η αύξηση αυτού του μεγέθους ισοδυναμεί με τη μεγαλύτερη αύξηση φόρων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σημείωμα της JPMorgan. Τα αποτελέσματά του μάλιστα θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο «μέσω αντιποίνων, διολίσθησης του επιχειρηματικού κλίματος στις ΗΠΑ και διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα».
«Τονίζουμε λοιπόν ότι αυτές οι πολιτικές, εάν διατηρηθούν, πιθανότατα θα ωθήσουν τις ΗΠΑ και πιθανώς την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση φέτος», προειδοποιούν οι αναλυτές του οίκου σημειώνοντας ότι η ύφεση «δεν είναι το προκαθορισμένο αποτέλεσμα».
«Πέρα από προφανές ότι αυτές οι δράσεις πολιτικής ενδέχεται να αλλάξουν τις επόμενες εβδομάδες, συνεχίζουμε να τονίζουμε ότι η αμερικανική και η παγκόσμια επέκταση στέκονται σε στέρεο έδαφος και θα πρέπει να είναι σε θέση να αντέξουν ένα μέτριου μεγέθους σοκ».
Προς το παρόν, ωστόσο, οι οικονομολόγοι της JPMorgan «βλέπουν την πλήρη εφαρμογή των ανακοινωθέντων πολιτικών ως ένα ουσιαστικό μακροοικονομικό σοκ», μια κατάσταση από την οποία δεν μπορεί να έρθει εύκολη ανάκαμψη, εάν οι πολιτικές του Τραμπ επιμείνουν.
Οι δασμοί του Τραμπ
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε δασμούς 10% στα προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και ακόμη πρόσθετους, υψηλότερους δασμούς για 60 εμπορικούς εταίρους με επίμονο εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν επηρεάζουν πλήθος χωρών από την Κίνα και την Ιαπωνίας μέχρι την Ευρωπαϊκή Ένωση και περιοχές κοντά στην Ανταρκτική που κατοικούνται μόνο από πιγκουίνους. Έρχονται επίσης να προστεθούν στους ήδη ισχύοντες δασμούς που επιβλήθηκαν κατά των κορυφαίων εμπορικών εταίρων των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και του Μεξικού.
