Το 2025 θα ήταν ένα έτος στο οποίο θα συνεχιζόταν η πορεία χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από τις ΗΠΑ έως την Ευρώπη και την Κίνα, με το βλέμμα στραμμένο στην ώθηση της ανάπτυξης και τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό να έχουν ξεχαστεί. Το πρώτο τρίμηνο αποδεικνύει ότι τα πράγματα είναι πολύ περίπλοκα.
Ο «τυφώνας» Ντόναλντ Τραμπ έχει σαρώσει τα πάντα και ανατρέπει δεδομένα και σχέδια κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών. Ο πόλεμος δασμών που εξαπέλυσε προς πάσα κατεύθυνση, κάνοντας πράξη τα όσα είχε υποσχεθεί στους Αμερικανούς προεκλογικά, αλλά και το «μαχαίρι» σε δημόσιες δαπάνες, έχουν δημιουργήσει έναν εκρηκτικό συνδυασμό επιτάχυνσης του πληθωρισμού και επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
Αυτός ο συνδυασμός – που απαντάται συνολικά στις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη – εγείρει για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια τον φόβο του στασιμοπληθωρισμού. Ήταν αυτός ο φόβος που ανάγκασε χθες τη Federal Reserve να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, αποφεύγοντας μία νέα μείωση και να στείλει σήμα κινδύνου. Έριξε τον πήχυ για την ανάπτυξη, τον ανέβασε για τον πληθωρισμό και διεμήνυσε πως τα όποια βήματα στο εξής θα πρέπει να είναι πολύ προσεχτικά.
Στα βήματα της Fed ακολούθησε και η κεντρική τράπεζα της Κίνας – παρόλο που δεν έχει να δώσει μάχη κατά του πληθωρισμού, αλλά παλεύει να απομακρύνει τον αποπληθωρισμό. Διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά της επιτόκια δανεισμού, σήμερα Πέμπτη, καθώς το Πεκίνο προσπαθεί μεν να στηρίξει την ανάπτυξη, αλλά θέλει να σταθεροποιήσει το νόμισμά του εν μέσω αυξανόμενων εμπορικών τριβών. Χαμηλότερα επιτόκια θα σήμαιναν υποτίμηση του γιουάν έναντι του δολαρίου.
Τα επιτόκια στην Κίνα
Το ετήσιο επιτόκιο δανεισμού (1-year Loan Prime Rate – LPR) παρέμεινε έτσι στο 3,1% και το 5ετές LPR στο 3,6%, όπου βρίσκονται από τη μείωση κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας τον Οκτώβριο.
Τα επιτόκια LPR της Κίνας—τα οποία χρεώνονται συνήθως στους καλύτερους πελάτες των τραπεζών—υπολογίζονται μηνιαίως με βάση τις προτεινόμενες τιμές που υποβάλλουν επιλεγμένες εμπορικές τράπεζες στην κεντρική τράπεζα. Το ετήσιο LPR επηρεάζει τα εταιρικά και τα περισσότερα δάνεια νοικοκυριών στην Κίνα, ενώ το 5ετές LPR λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για τα στεγαστικά δάνεια.
Η PBOC έχει διατηρήσει το 7ήμερο επιτόκιο, που αποτελεί το βασικό επιτόκιο πολιτικής της χώρας, σταθερό στο 1,5% από τη μείωση του Οκτωβρίου, καθώς η κεντρική τράπεζα υπερασπίζεται το γιουάν, το οποίο δέχεται πτωτικές πιέσεις εν μέσω απειλών για υψηλότερους δασμούς.
«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναγνωρίζουν τη δυναμική ανάπτυξης της χώρας, παραμένοντας όμως προσεκτικοί λόγω των συνεχιζόμενων πιέσεων», δήλωσε στο CNBC ο Bruce Pang, αναπληρωτής καθηγητής στο Κινεζικό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, αναφερόμενος στους κινδύνους από τις εμπορικές εντάσεις, τη σταθερή πολιτική της Fed και τα ήδη περιορισμένα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια των κινεζικών τραπεζών.
Κινεζική μάχη κατά του αποπληθωρισμού
Η κινεζική οικονομία παρουσίασε ήπια ανάκαμψη τους πρώτους δύο μήνες του έτους, με τις λιανικές πωλήσεις να αυξάνονται κατά 4,0% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης 3,7% τον Δεκέμβριο. Η βιομηχανική παραγωγή επίσης ξεπέρασε τις προσδοκίες, επεκτεινόμενη κατά 5,9% σε ετήσια βάση.
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, ωστόσο, ανέδειξαν την ανάγκη για περαιτέρω πολιτική στήριξη ώστε να διασφαλιστεί η βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη. Ο πληθωρισμός καταναλωτή τον Φεβρουάριο υποχώρησε σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά σε πάνω από ένα έτος, ενώ ο αποπληθωρισμός στις τιμές παραγωγού συνεχίστηκε.
Το Πεκίνο έχει θέσει ως βασική πολιτική προτεραιότητα την τόνωση της εγχώριας κατανάλωσης φέτος, ώστε να μετριάσει τις επιπτώσεις από τον εντεινόμενο εμπορικό πόλεμο στο εξωτερικό.
«Με την αυξανόμενη έμφαση στη στήριξη της κατανάλωσης, αυξάνονται οι πιθανότητες για μείωση επιτοκίων στην επόμενη ή τη μεθεπόμενη συνεδρίαση», δήλωσε ο Gary Ng, ανώτερος οικονομολόγος στη Natixis. «Εάν οι λιανικές και οι πωλήσεις κατοικιών δεν βελτιωθούν, ειδικά αν ο πληθωρισμός παραμείνει ασθενής, ενδέχεται να δούμε μείωση επιτοκίων ήδη από τον Απρίλιο», πρόσθεσε.
Μετά την ανακοίνωση για τα επιτόκια, το γουάν δεν παρουσίασε σημαντικές μεταβολές, διαπραγματευόμενο στα 7,2280 ανά δολάριο, ενώ η απόδοση των 10ετών κρατικών ομολόγων μειώθηκε κατά πάνω από 2 μονάδες βάσης στο 1,932%.
Το κινεζικό υπεράκτιο γουάν ανέκτησε μέρος του εδάφους του τις τελευταίες εβδομάδες, μετά την πτώση του σε χαμηλό 16 μηνών τον Ιανουάριο. Ωστόσο, έχει αποδυναμωθεί κατά σχεδόν 1,8% από την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο.
Προοπτικές χαλάρωσης
Αν η κεντρική τράπεζα δεν ανησυχούσε για το νόμισμα και τον εμπορικό πόλεμο, θα είχε βεβαίως προβεί σε δυναμική μείωση των επιτοκίων, αντί να τηρεί στάση αναμονής, για να επαναφέρει τις τιμές καταναλωτή και παραγωγού σε θετικό έδαφος.
Οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της Κίνας έχουν δεσμευτεί να ενισχύσουν τα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης φέτος, συμπεριλαμβανομένων μειώσεων επιτοκίων «σε κατάλληλη χρονική στιγμή», καθώς το Πεκίνο έχει θέσει φιλόδοξο στόχο ανάπτυξης «γύρω στο 5%».
Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs, σε σημείωμά τους νωρίτερα αυτόν τον μήνα, διατήρησαν την πρόβλεψή τους για δύο μειώσεις επιτοκίων κατά 20 μονάδες βάσης στο δεύτερο και τέταρτο τρίμηνο του έτους. Η επενδυτική τράπεζα αναμένει επίσης δύο μειώσεις 50 μονάδων βάσης στον δείκτη υποχρεωτικών αποθεματικών των τραπεζών (RRR), που καθορίζει το ποσό μετρητών που πρέπει να διατηρούν ως αποθεματικά, στο πρώτο και τρίτο τρίμηνο.
