Σε μια αντιστροφή της δημοσιονομικής πορείας των δύο χωρών, τον επόμενο χρόνο η Ισπανία θα έχει μικρότερο δημοσιονομικό έλλειμμα από τη Γερμανία για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.
Η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, που δέχθηκε σημαντικό πλήγμα κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης, μείωσε το έλλειμμά της μετά από χρόνια ισχυρής ανάπτυξης και υψηλότερων φορολογικών εσόδων.
Το έλλειμμα της Ισπανίας αναμένεται να μειωθεί για πέμπτο συνεχόμενο έτος στο 2,5% του ΑΕΠ το 2025 και στο 2,3% το 2026, σύμφωνα με την τελευταία πρόβλεψη της Τράπεζας της Ισπανίας.
Το έλλειμμα της Γερμανίας θα αυξηθεί από 2,3% φέτος σε 3,1% το 2026, σύμφωνα με το Γερμανικό Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, μια ανεξάρτητη ομάδα συμβούλων της κυβέρνησης. Οι αναλυτές αναμένουν ότι θα αυξηθεί πιο κοντά στο 4% τα επόμενα χρόνια.
Η εκδίκηση των PIIGS
Όπως υπενθυμίζουν οι Financial Times, περίπου 17 χρόνια μετά το τέλος της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης, οι πρώην χώρες της κρίσης, Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Ισπανία , που κάποτε χαρακτηρίζονταν ως «PIIGS» από ορισμένους αναλυτές, βρίσκονται σε καλύτερη δημοσιονομική πορεία από τις χώρες που βοήθησαν στη σταθεροποίηση του μπλοκ: τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Στη Γαλλία, οι κυβερνήσεις έχουν καταρρεύσει λόγω αντιδημοφιλών προσπαθειών μείωσης του ελλείμματος του προϋπολογισμού μέσω της περικοπής των κρατικών δαπανών.
«Οι διαφορετικές δημοσιονομικές πορείες δείχνουν πόσο έχει αλλάξει η ιεραρχία μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης από την κρίση του ευρώ», δήλωσε στους Financial Times ο Karsten Junius, επικεφαλής οικονομολόγος της ελβετικής ιδιωτικής τράπεζας J Safra Sarasin.
Οι βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές της Ισπανίας έχουν πυροδοτήσει ένα ράλι στα ομόλογά της, όπως επίσης και στην Ιταλία και την Ελλάδα, αναφέρουν οι FT.
Αυτό έχει μειώσει το πρόσθετο επιτόκιο του ισπανικού 10ετούς ομολόγου έναντι του γερμανικού ομολόγου αναφοράς — ένα βασικό μέτρο του άγχους της αγοράς — σε περίπου 0,5 ποσοστιαίες μονάδες, το χαμηλότερο επίπεδο από την περίοδο πριν από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, όταν ξεπέρασε τις έξι ποσοστιαίες μονάδες.
Μειώνοντας τα spreads
Η Ισπανία πληρώνει πλέον χαμηλότερο κόστος δανεισμού από τη Γαλλία, μια χώρα που θεωρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα ένας από τους ασφαλέστερους δανειολήπτες της Ευρωζώνης. Παρά την αναμενόμενη διεύρυνση του ελλείμματός της, το χρέος της Γερμανίας παραμένει το καταφύγιο της Ευρωζώνης, δεδομένων των πλεονεκτημάτων της ως η μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ, η οποία έχει χαμηλότερο βάρος από τους μεγαλύτερους παγκόσμιους ομολόγους της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Από την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος το 1999 έως την κρίση χρέους, η Ισπανία γνώρισε μια πολυετή άνθηση, η οποία της επέτρεψε να εμφανίσει χαμηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα από τη Γερμανία κατά τη δεκαετία έως το 2007. Ωστόσο, ένας συνδυασμός υψηλής ανάπτυξης και χαμηλών επιτοκίων οδήγησε σε μια φούσκα στην αγορά ακινήτων και σε μια επακόλουθη τραπεζική κρίση.
Η χώρα αξιοποίησε τα ευρωπαϊκά κεφάλαια διάσωσης για δάνεια έκτακτης ανάγκης ύψους 41 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε μια εποχή που η Γερμανία ήταν απρόθυμη να σώσει τις φαινομενικά σπάταλες χώρες της νότιας Ευρώπης.
Αναπτυξιακή πορεία
Η Ισπανία έχει πλέον γίνει μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες, με μέση τριμηνιαία αύξηση του ΑΕΠ 3,9% από τις αρχές του 2022, σε σύγκριση με 0,3% της Γερμανίας. Για το 2026, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη 2%, λίγο κάτω από το 2,1% που προβλέπει για τις ΗΠΑ.
«Ο επενδυτικός κύκλος στη Γερμανία έχει κλονιστεί, ενώ οι επενδύσεις έχουν ενισχύσει το ισπανικό ΑΕΠ», δήλωσε η Μέλανι Ντεμπόνο, αναλύτρια στην εταιρεία μακροοικονομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών Pantheon Macroeconomics με έδρα το Λονδίνο.
Η επέκταση της Ισπανίας καθοδηγείται από έναν συνδυασμό μετανάστευσης, τουρισμού, χαμηλού κόστους ενέργειας και δημόσιων δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των κονδυλίων της ΕΕ.
Επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα
Η ισπανική κυβέρνηση προβλέπει ότι φέτος θα καταγράψει το πρώτο πρωτογενές πλεόνασμα από το 2007 — ένα μέτρο που εξαιρεί τις πληρωμές τόκων για το χρέος και το κόστος που σχετίζεται με τις πλημμύρες στη Βαλένθια.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η δημοσιονομική της θέση υποβοηθείται από την πολιτική παράλυση. Η κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσες δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει τις κοινοβουλευτικές ψήφους για να ψηφίσει έναν νέο προϋπολογισμό, με αποτέλεσμα η χώρα να λειτουργεί με μια ανανεωμένη έκδοση των σχεδίων δαπανών του 2023.
Αυτό εμπόδισε την κυβέρνηση να εισαγάγει οποιαδήποτε σημαντικά νέα σχέδια δαπανών, αν και μπόρεσε να αυξήσει τις δαπάνες για την άμυνα αξιοποιώντας κάποια ευελιξία εντός των κανόνων του προϋπολογισμού.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης της Ευρωζώνης, η Ισπανία παρουσίαζε ελλείμματα έως και 11,5% του ΑΕΠ ετησίως, με αποτέλεσμα τα συνολικά επίπεδα χρέους της να εκτοξευθούν από περίπου 35% του ΑΕΠ το 2007 σε πάνω από 100%.
Ωστόσο, το συνολικό δημόσιο χρέος στην Ισπανία παραμένει υψηλό, ίσο με το 100,4% του ΑΕΠ σύμφωνα με το ΔΝΤ, ενώ το χρέος της Γερμανίας ανέρχεται στο 64,4% του μεγέθους της οικονομίας της.
Το υψηλό χρέος
Ο Μιγκέλ Σεμπαστιάν, πρώην υπουργός Βιομηχανίας της Ισπανίας, ο οποίος είναι τώρα καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, δήλωσε: «Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Ισπανίας εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός και αυτό θα μειώσει σημαντικά τα περιθώρια ελιγμών εάν και όταν υπάρξει ύφεση. Αυτό είναι ένα πρόβλημα».
Η Τράπεζα της Ισπανίας προειδοποίησε στην τελευταία της έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα την περασμένη εβδομάδα ότι τα υψηλά επίπεδα συνολικού χρέους δημιούργησαν μια «ευπάθεια για την ισπανική οικονομία», περιορίζοντας τα περιθώρια ελιγμών στην επόμενη κρίση και εκθέτοντας το κράτος στον κίνδυνο υψηλότερων επιτοκίων.
Πηγή: OT
