Το Πεκίνο ελέγχει περίπου το 60% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών και σχεδόν το 90% της κατεργασίας τους.

Η Κίνα συμφώνησε βέβαια πρόσγάτα να επιταχύνει την έγκριση των αδειών εξαγωγής σπανίων γαιών. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτό ισχύει και για τις αμερικανικές αμυντικές εταιρείες που χρειάζονται αυτά τα ορυκτά, για μαχητικά αεροσκάφη και πυραυλικά συστήματα. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Κίνα, το 75% των αμερικανικών εταιρειών αναμένουν ότι τα αποθέματά τους σε σπάνιες γαίες θα εξαντληθούν εντός τριών μηνών.

Οι περιορισμοί, οι οποίοι ήταν εν μέρει απάντηση στους δασμούς στις κινεζικές εξαγωγές που επέβαλε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, τόνισαν τα τρωτά σημεία των ΗΠΑ, οι οποίες δεν διαθέτουν δική τους ικανότητα διύλισης και κατεργασίας σπανίων γαιών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται επίσης στην Κίνα για το 98% των προμηθειών της σε μαγνήτες σπάνιων γαιών που χρησιμοποιούνται σε ανταλλακτικά αυτοκινήτων, μαχητικά αεροσκάφη και ιατρικό διαγνωστικό εξοπλισμό.

Ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Προμηθευτών Αυτοκινήτων προειδοποίησε ότι ο τομέας «αντιμετωπίζει ήδη σημαντικές διαταραχές» λόγω των κινεζικών περιορισμών στις εξαγωγές. Αυτοί έχουν οδηγήσει στο κλείσιμο αρκετών γραμμών παραγωγής και εργοστασίων σε όλη την Ευρώπη και αναμένονται περαιτέρω επιπτώσεις τις επόμενες εβδομάδες καθώς τα αποθέματα εξαντλούνται.

Ο Αλμπέρτο Πρινάι Τσεράι, ερευνητής στο Ιταλικό Ινστιτούτο Διεθνών Πολιτικών Σπουδών (ISPI), δήλωσε στην DW ότι οι Βρυξέλλες χρειάζονται επειγόντως να κερδίσουν χρόνο. «Από άποψη κλίμακας, η Δύση, δεν μπορεί να προλάβει την Κίνα», προειδοποίησε. Και ενώ μια πλήρης αποσύνδεση από την Κίνα είναι «αδιανόητη» βραχυπρόθεσμα, η ΕΕ θα πρέπει «να διαχειριστεί αυτήν την αλληλεξάρτηση με μια συνεκτική βιομηχανική στρατηγική.

«Ολόκληρη η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται από τις σπάνιες γαίες από την Κίνα», δήλωσε στην DW ο Γιοστ Βούμπεκε, διευθύνων σύμβουλος του ερευνητικού ινστιτούτου Sinolytics με έδρα το Βερολίνο, το οποίο ειδικεύεται στην Κίνα. «Εάν οι εξαγωγές τους σταματήσουν, ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός παγκοσμίως»

Στόχος η πολεμική βιομηχανία

Οι κατασκευαστές αμυντικού υλικού που προμηθεύουν τον αμερικανικό στρατό βασίζονται σε ορυκτά που παράγονται κυρίως στην Κίνα για μικροηλεκτρονική, κινητήρες drones, γυαλιά νυχτερινής όρασης, συστήματα καθοδήγησης πυραύλων και στρατιωτικούς δορυφόρους.

Η Κίνα περιορίζει κυρίως τη ροή κρίσιμων ορυκτών προς τους δυτικούς κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού, καθυστερώντας την παραγωγή και αναγκάζοντας τις εταιρείες να αναζητούν σε όλο τον κόσμο προμήθειες αυτών των ορυκτών, τα οποία είναι απαραίτητα για την κατασκευή των πάντων, από σφαίρες μέχρι μαχητικά αεροσκάφη.

Σύμφωνα με την Wall Street Journal, μια βιομηχανία κατασκευής εξαρτημάτων για μη επανδρωμένα αεροσκάφη που προμηθεύει τον αμερικανικό στρατό αναγκάστηκε να καθυστερήσει τις παραγγελίες για έως και δύο μήνες, ενώ αναζητούσε μια μη κινεζική πηγή μαγνητών, οι οποίοι συναρμολογούνται από σπάνιες γαίες.

Ορισμένα υλικά που χρειάζεται η αμυντική βιομηχανία πωλούνται τώρα σε τιμή πέντε φορές ή και περισσότερο από την τυπική τους τιμή,πριν από τους κινεζικούς περιορισμούς.

Η τιμή του Σαμάριου, ενός βασικού στοιχείου για την κατασκευή μαγνητών ικανών να αντέχουν τις ακραίες θερμοκρασίες ενός κινητήρα μαχητικού αεροσκάφους, έχει εκτοξευθεί 60 φορές από την κανονική. Αυτό καθιστά ήδη τα αμυντικά συστήματα πιο ακριβά.

Παρόλο που οι εταιρείες έχουν προσπαθήσει να βρουν εναλλακτικές πηγές τα τελευταία χρόνια, ορισμένα στοιχεία είναι τόσο εξειδικευμένα που δεν είναι οικονομικά βιώσιμη η παραγωγή τους στη Δύση.

Εκτός από τους πιο πρόσφατους ελέγχους στις σπάνιες γαίες, η Κίνα έχει απαγορεύσει τις πωλήσεις από τον Δεκέμβριο γερμανίου, γαλλίου και αντιμονίου-υλικά τα οποία χρησιμοποιούνται στην αμυντική βιομηχανία. Το γερμάνιο για παράδειγμα,χρησιμοποιείται στους αισθητήρες υπερύθρων, οι οποίοι είναι ενσωματωμένοι σε πυραύλους

Η Κίνα «μέσα» στο Πεντάγωνο

Περισσότερα από 80.000 εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στα οπλικά συστήματα του αμερικανικού θαπουργείου Άμυνας βασίζονται σε κρίσιμα ορυκτά που υπόκεινται επί του παρόντος σε κινεζικούς ελέγχους εξαγωγών. Σχεδόν όλες οι αλυσίδες εφοδιασμού για βασικά ορυκτά που χρησιμοποιεί το Πεντάγωνο βασίζονται σε τουλάχιστον έναν Κινέζο προμηθευτή, πράγμα που σημαίνει ότι οι περιορισμοί από το Πεκίνο θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκτεταμένες διαταραχές.

Η Κίνα έχει αρχίσει να απαιτεί λεπτομερή τεκμηρίωση από τις εταιρείες σχετικά με τον τρόπο χρήσης των σπάνιων γαιών και των μαγνητών που εισάγουν. Οι κινεζικές ρυθμιστικές αρχές συχνά απαιτούν ευαίσθητες πληροφορίες, όπως εικόνες προϊόντων, ακόμη και φωτογραφίες γραμμών παραγωγής, για να διασφαλίσουν ότι τα υλικά δεν χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς, σύμφωνα με δυτικούς αγοραστές.

Μια δυτική εταιρεία που προμηθεύει μαγνήτες σπάνιων γαιών που κατασκευάζονται στην Κίνα τόσο σε πολιτικούς όσο και σε αμυντικούς πελάτες αναφέρει ότι οι αιτήσεις εισαγωγής της έχουν πρόσφατα εγκριθεί για πολλές πολιτικές χρήσεις, αλλά απορρίφθηκαν ή καθυστερούν όταν πρόκειται για την άμυνα και την αεροδιαστημική.

Πηγή: Ναυτεμπορική, Μιχάλης Ψύλος • [email protected]